Վիոլետա Մկրտչյանի բոլոր հրապարակումները

violeta mkrtchyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. հրաժեշտի արցունքներ

Ճամբարի առօրյայի ընթացքում չէի պատկերացնի, որ երեխեքի հետ այսպես կմտերմանամ: Այնքան սիրեցի նրանց, որ հրաժեշտը նաև հուզիչ եղավ:

Օգոստոսի 18-ին, մեր մեդիա ճամբարի վերջին օրն էր: Օրակարգի վերջին կետում գրված էր. «Լացուկոծ, հրաժեշտ, հեռացող ավտոբուս…», ուշադրություն չդարձրի դրան:

-Ի՞նչ լացել, ի՞նչ բան, ուղղակի գնում ենք, էլի, -ասացի ես մտքիս մեջ մտածելով:

Բայց արի ու տես, թե ինչպես եղավ:

Կեսօրին մոտ, ավտոբուսը պետք է գար Դիլիջան մեր հետևից: Մենք արդեն երեկոյան իրերը հավաքել, դասավորել էինք, որպեսզի պատրաստ լինի ամեն ինչ: Վերջին անգամ հավաքվեցինք կոնֆերանս- դահլիճում: Խոսեցինք մեր կարծիքներից, տպավորություններից և իհարկե շնորհակալական խոսքեր ասացինք: Տիկին Ռուզանն ասաց, որ դեռ անակնկալներ կլինեն, իսկ մենք բոլորս անհամբեր կսպասենք անակնկալներին և հետագա ճամբարներին ու միջոցառումներին: Քննարկումներից հետո, բոլորս մեր իրերը դրեցինք դրսում, և տխուր-տրտում նստած սպասում էինք ավտոբուսին: Եկավ մեր հուշերը տանող ավտոբուսը: Մենք տեղավորվեցինք, հրաժեշտ տվեցինք այս մեկ շաբաթում մեզ պահած, խնամած հյուրանոցին, աշխատակազմին, նաև խոհարարներին, որոնց հետ շատ մտերմացել էինք: Նստեցինք ավտոբուսի մեջ ու ճանապարհ ընկանք դեպի Երևան՝ «Մանանա» կենտրոն: Ճանապարհին մի լավ քնեցի, գիշերը չէի քնել, ոնց որ ասում են՝ լուսաբացն էի դիմավորում: Հաշված ժամերից հասանք Երևան: Իջանք ավտոբուսներից, իրերը դատարկեցինք, և Լիլիթը ասաց, որ շրջան կազմենք ու հերթով բոլորս միմյանց հրաժեշտ տանք: Եկավ իմ հերթը, բոլորին համբուրելով, գրկելով մոտ 1-2 րոպե, ուզում էի կարոտս առնել: Հազիվ էի ինձ զսպում, որ չլացեմ, երեխեքին ասել էի՝ չտեսնեմ լացեք հանկարծ: Հենց հասա արդեն Հասմիկին, գրկեցի, նա սկսեց ակամայից պատմել ճամբարում անցկացրած մեր չարաճճիությունները, արկածները և հիշելով ու կարոտելով այդ ամենը, ինքնըստինքյան արցունքերը իջան աչքերիցս ու սկսեցի լաց լինել: Փաստորեն այնպես ստացվեց, որ ես բոլորին ասել էի՝ չլացեք, ու վերջում ես եմ լացում: Հիշել ուրախ և երջանիկ օրերը  և չլացել, չգիտեմ քար պետք  է լինես ուղղակի, որ զսպես քեզ: Հասմիկին գրկելուց հետո հասա տղաներին: Այդ պահին աչքերս լցված էին, ամաչեցի գրկեմ տղերքին ու միայն ձեռքները սեղմեցի: Կողքից չգիտեմ՝ երեխեքից ով էր, բայց ձեռքով տղաներին հաջող անելու ժամանակ ասաց.

-Խի՞ տենց պաշտոնական, ո՞ր:

Ասեմ, որ ես շատ-շատ եմ ամաչում տղաներից: Քանի որ աչքերս թաց էին, ես քաշվեցի նայեմ իրենց ու գրկեմ, միակ պատճառը դա էր, թե չէ՝ ես մեծ հաճույքով կգրկեի բոլորին անխտիր, որովհետև սիրում եմ նրանց: Ուսուցիչներին էլ գրկեցի: Գրկում ես մեկին ու չես ուզում բաց թողնել: Ջերմություն է գալիս դեպի քեզ ու դրանով ամեն բան ասված էր:

Համարյա բոլորի աչքերն էլ լցվել էր, բայց զսպում էին իրենց: Անկեղծ, բոլորիդ շատ-շատ եմ սիրում ու արդեն կարոտում եմ: Այս մեկ շաբաթը իմ կյանքի ամենահիանալի շաբաթներից մեկն էր:

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Ֆոտոարշավ դեպի Սեմյոնովկա

Ըստ ճամբարի օրակարգի, ճաշից հետո, ժամը 15:00-ին նախատեսված էր գնալ ֆոտոարշավի: Մենք գնացինք Սեմյոնովկա գյուղ ֆոտո անելու: Առաջին խմբի մեջ ես նույնպես ընդգկված էի: Գյուղը համարվում է ամենալեռնայինը և ամենաբարձրերից մեկը: Կարծեցինք, թե ցուրտ կլինի: Մեզ հետ վերցրեցինք վերարկուներ, և ճանապարհ ընկանք: Ճանապարհը երկար էր ու քարքարոտ, բայց երբ նայում էիր շուրջբոլորդ ամբողջովին անտառ էր, ամեն ինչ պատված էր կանաչ երանգով: Կես ժամ, ու հասանք տեղ: Առաջին քայլը, որ արեցինք, հարձակվեցինք գյուղի կենտրոնում գտնվող աղբյուրին: Սառը ու մաքուր ջուր, իսկական գյուղական անարատ ջուր: Գիտե՞ք, այնքան շոգ էր, որ խեղդվում էինք: Սարի վրա է, բարձր է, ցուրտ կլինի, այն էլ լավ շոգ էր: Սկզբից այցելեցինք մի տատիկի, ցանկացանք նկարել: Մեր պատանի թղթակիցներից Արտյոմը մոտեցավ նրան ու ներկայացավ:

-Տատի ջան, մենք նկարել ենք սովորում, եկել ենք Դիլիջան ճամբար ու կցանկանայինք ձեզ լուսանկարել: Հուզված էր ու չուզեց լուսանկարվել: Ասաց` զոհված զինվոր ունի, և չի կարող արտահայտվել, հուզմունքը թույլ չի տալիս: Մենք հարգելով իրեն և զոհված զինվորին, հարցեր չտվեցինք, ուղղակի նկարեցինք տան տարածքը և շարունակեցինք քայլել գյուղի շրջակայքով: Բոլոր տներում տատիկներն էին գերակշռում:

Հաջորդ տանը նույնպես մի տատիկ կար, ձեռնափայտով նստել էր քարին: Երբ մոտեցանք ու ներկայացանք, նա ուրախ-ուրախ միանգամից համաձայնեց` չիմանալով, թե մենք ով ենք: Լավ չէր լսում, խնդիրներ ուներ լսողության հետ: Կանչեց թոռանը, անունը Ռիտա էր: Անընդհատ տատն ասում էր:

-Բուլի, բուլի, բուլի,-հասկացվում էր, որ կենդանիներին է կանչում կամ ներս է քշում:

-Տատի ջան, հաջող,-ասաց Աշոտը:

-Լավ երեխեք, չի լսում ոնց որ, եկեք ձեռքով հաջող անենք,-ասաց Քրիստինեն:

Ու մենք ձեռքով անելով փորձեցինք հասկացնել, որ գնում ենք և հրաժեշտ ենք տալիս:

Երբ քարքարոտ ճանապարհով բարձրանում էինք վերև, մեզ միացան երկու աղջիկ երեխաներ: Անունները` Մարիա, ինչքան հիշում եմ, և Միլենա: Մեզ հետ էր նաև մեր թիմից՝ Միլենա Խաչիկյանը: Հենց այդ երեխան ներկայացավ, ես շրջվեցի և նայեցի Միլենին ու ժպտացի: Մեր հայացքները կարծես թե բախվեցին իրար: Փոքրիկները ուղեկցեցին մեզ ու տանում էին գյուղի գեղեցիկ տները, վայրերը: Փոքր էր գյուղը: Մի ճանապարհով մտնում էինք, իսկ մյուսով դուրս գալիս: Բոլոր փողոցները իրար կողք-կողքի էին: Այցելեցինք շատ հետաքրքիր մի տուն: Մեքենայի վրա նստած էր փոքրիկ Արամը, իսկ կողքին ընտանիքի անդամներն էին: Նույն ձևով ներկայացանք: Ոչ ոք չցանկացավ լուսանկարվել: Արամիկի մայրն ու քույրը վազեցին տուն, իսկ եղբայրը՝ Գոռը, բռնեց փոքրիկին, որ հանկարծ չընկնի մեքենայի վրայից: Այդ դիրքով էլ ստացվեցին մեր բոլոր ֆոտոշարքերը կապված Արամիկի հետ:

-Մամ, տես, ինձ նկարում են,- ծիծաղում էր երեխան և ոգևորությամբ փաստում էր ուրախության չափը: Երեխայի ժպիտը երբեք չես փոխի ոչնչի հետ:

Հաջորդ կանգառը, քանդված և վատ պայմաններով տուն էր: Դրսում աթոռների վրա դրված էր անկողնային տարբեր պարագաներ՝ բարձ, վերմակ, շորեր և այլն: Դրանց կողքին աթոռի տակ կատուներ էին: Շատ վատ տեսք ունեին: Սոված էին երևում, և բավականին հյուծված, անմխիթար վիճակում էին: Դուռը ծեծեցինք, փոքրիկներին էին լողացնում, դռնից դուրս եկան տատիկ ու ոնց որ աղջիկը: Առանց ինչ-որ մի բան ասելու, տատը չուզեց լուսանկարվել: Զայրացած էր: Մեզ պատմեց, որ տարբեր երկրներից՝  Ֆրանսիայից, Լոս Անջելեսից և այլ երկրներից եկել խոստումներ են տվել, խոստանալով գումար տալ:

-Ասացին, որ կնորոգեն բնակարանը, հարմարավետ պայմաններ կստեղծեն, բայց վերջում պազապես բան դուրս չեկավ. ուղղակի նկարելու ակնկալիքներով խոստումներ են տվել:

Նրան թվաց, որ մենք նույնպես պետք է գումար առաջարկենք, սակայն իրականում այդպես չէր: Շատ տարբեր ու հետաքրքիր թեմաներից խոսեց: Օրինակ այն, որ փոքրիկների մայրը հիվանդ է, չունեն գումար, որ հաց գնեն, դեղեր, որոշակի բուժման մեթոդներ փորձեն` հիվանդությունը բուժելու համար:Կոնկրետ չիմացանք` ինչ հիվանդության մասին էր խոսքը:: Նա շատ հյուրընկալ գտնվեց, սուրճ առաջարկեց, չնայած բոլորն էլ այդ գյուղում շատ հյուրընկալ էին, չէին զլանում մեկ գավաթ սուրճ առաջարկել: Ամեն ընտանիք իր յուրահատկությունն ուներ: Համեստ, աշխույժ, աշխատասեր, ազնիվ, բարի. ահա սրանք են գյուղացուն բնութագրող բոլոր բառերը:

Դիլիջանի մեդիա ճամբարի օրագիր. օր առաջին

Երկար ու հոգնեցնող ճանապարհից հետո վերջապես հասանք Դիլիջանի  «Իմպուլս» հյուրանոց: Ավտոբուսից իջանք, և վարորդը սկսեց իրերը բեռնախցիկից հանել: Մեր մի մասը շատ հոգնած էր, մի մասն էլ՝ քաղցած: Մենք տեղավորվեցինք հյուրանոցի դիմաց գտնվող նստարաններին: Ծանոթացա Միլենայի հետ: Շփվեցինք՝ չիմանալով, որ ամեն ինչ այդքան արագ կփոխվեր, և մենք կմտերմանայինք րոպեների ընթացքում: Ու այդտեղից էլ սկսվեցին մեր բուռն քննարկումները ու ծանոթությունը: Նստեցինք, պատմեցինք մեր մասին: Փաստորեն շատ ընդհանուր գծեր ունեինք ու լավ հասկացանք իրար: Նա դարձավ իմ սենյակակիցը: Այնպես ստացվեց, որ բոլորը համարյա տեղավորվեցին, և վերջում մենք մնացինք ու իրար հետ գնացինք մեր երկտեղանոց համարը: Սենյակը շատ հարմարավետ էր, գրեթե բոլոր հարմարություններով ապահովված: Հագուստը, ամեն ինչը դասավորեցինք իրենց տեղերում, ու շտապեցինք ճաշարան. ճաշի ժամն էր: Ուշացել էինք, բոլորը կարծես մեզ էին սպասում: Անսովոր էր այդպես ճաշելը: Մեր սեղանը ուրախ սեղաններից մեկն էր: Հաճելի մթնոլորտ էր, և շրջապատված էինք սիրելի մարդկանցով: Վերջացրեցինք ու գնացինք մեր առաջին դասին: «Մանանայի» անձնակազմը մեզ ծանոթացրեց այն ամենին, ինչով պետք է զբաղվեինք ճամբարի ընթացքում:  Առանց վայրկյան իսկ կորցնելու անցանք գործի, ու մոռացանք ամեն ինչ:

Violeta Mkrtchyan

Դեռ շատ ամառներ կգան ու կգնան

-Ծ′ո, տեսնի՞ս գը: Էս տարի մե նորմալ եղանակ չերեց, հելնեինք մայլա` ֆռֆռայինք,-ասում է գյումրեցի եղբայրս`հորաքրոջս տղան: Ասեմ, որ նա շատ հումորով է, և կոպիտ:

Անցյալ տարի` ամռանը, ես էի գնացել իրենց տուն մեկ շաբաթով` «մըթոմ թե» հանգստանալու: Ամեն Աստծո առավոտ հայտնվում էր  ու սկսում իր դաժան մեթոդներով, «զոռով», ինձ քնից  հանել: Անգամ ջուր էր լցնում գլխիս, այն էլ`սառը: Այսպես, յոթ «անմոռանալի» օր  անցկացրի նրանց տանը, չհաշված  «վատ» օրերը: Այս տարի նրա հերթն էր:

Եղբայրս  եկավ մեր տուն, բայց ոչ թե յոթ օրով, այլ մեկ ամսով: Ու ամեն Աստծո առավոտ սկսվեց նույնը` մի խոսքով «կյանքս ուտում» է: Ամբողջ օրը` ոտքը ոտքին գցած, փնթփնթում է  ծերունու պես.

-Թե խի՞ գուքամ ըստե: Ըսա` մեր մոտ հըմի արև կեներ, թե չէ` ըսիգ ի՞նչ է, անձրև, արև, նորից անձրև, կայծակ, ու ըդպես շարունակ: Նորմալ պագոդա չի էնե: Շատ չեմ ուզե բողոքվիմ, մաման, օր իմացավ, ընձի պրյամո մարշրուտկով տուն կկանչե:

«Ըսոնք ընձի կըսե»… է,  շեղվեցինք: Այս ամենն ինձ ասում է` մտածելով, որ ոչ մեկին չեմ ասի, բայց տեղյակ չէ, որ արդեն նյութ եմ գրում իր մասին:

Ի դեպ, ասեմ, որ ես էլ եմ արմատներով Գյումրիից և  շատ ուրախ եմ դրա համար: Ուրախ եմ, որովհետև գյումրեցիները հումորով և զվարճասեր մարդիկ են, ինչպես ես:

Տեսնի՞ք գը, ոտքից գլուխ քաշել եմ Գյումրվա ջահելներին: Կարծես  բոլոր գաղտնիքներս բացահայտվում են: Դե որ պատմություններ գրեմ, հավանաբար, շատ գաղտնիքներ կբացահայտվեն:

Լավ… Բայց եթե ավելի լուրջ, այս տարի շատ ցուրտ ամառ էր: Հիմա էլ` սարսափելի շոգ: «Խառը-խուռը» եղանակ, ու չհասցրինք նորմալ վայելել ամառը:

Ոչինչ, դեռ շատ ամառներ կգան ու կգնան, և մենք կհասցնենք իսկապես վայելել արձակուրդը թե Երևանում, թե Գյումրիում, թե Արագածոտնում:

Կան այսպիսի ուսուցիչներ

Հիմա կպատմեմ մի միջոցառման մասին, որը տեղի է ունեցել մեր` Մուղնու Մեսրոպ Աշճյանի անվան դպրոցում: Արդեն հասունանում էին վերջին դասի ղողանջները. հարկավոր էր պատրաստվել և միջոցառում կազմակերպել, բայց ինչպե՞ս անել դա, ու՞մ հետ կամ քանի՞ հոգով:

Իններորդ դասարանում սովորում էին ընդամենը երկու երեխա` Դավիթը և Մարիամը: Ինձ չի թվում, որ երկու հոգով հնարավոր կլիներ իրագործել այդքան սպասված վերջին դասի ցերեկույթը: Ուսուցիչներից մեկը մի առաջարկ արեց.

-Եկեք մենք` բոլոր ուսուցիչներով համախմբվենք և երեխաների հետ միասին կազմակերպենք ու մասնակցենք վերջին դասին: Դժվար գործ չէ, կկարողանանք գործը գլուխ բերել:

Կարծես թե մեծամասնությունը համաձայն էր այդ առաջարկին, և սկսեցին նախապատրաստական աշխատանքներով զբաղվել, քանի որ վերջին դասին մնացել էր տասը օր. հազիվ հասցնեին ամեն ինչ կարգ ու կանոնով անել:

Արդեն եկել էր երկար սպասված օրը: Ամեն բան արդեն պատրաստ էր: Ուսուցիչները սրտի տրոփյունով սպասում էին սկսվելուն. կարծես նրանց վերջին դասն էր մոտենում, այլ ոչ թե աշակերտներինը: Ուսուցիչները ընդհանրապես չէին տարբերվում աշակերտներից: Հագնվել էին այնպես, ինչպես բոլոր երեխաները:

Ինձ համար այդ միջոցառումը շատ հոյակապ էր և արված էր մեծ ջանքերի գնով: Սիրով դիտում էի և հիանում ուսուցիչներիս ասմունքով ու երգերով: Լավագույն միջոցառումներից մեկն էր, որը տեսել էի այսքան ժամանակ: Այս ամենը կմնա բոլորիս հիշողության մեջ` թե՛ ուսուցիչների, թե՛ աշակերտների և նաև հանդիսատեսի:

Իսկ ամենակարևորը` այդ օրը բոլորս տեսանք ու հասկացանք, թե ինչ ասել է իսկական ուսուցիչ:

Հուսով եմ, Դավիթն ու Մարիամը երբեք չեն մոռանա այն ջանքերը, որոնք գործադրեցին ուսուցիչները հանուն իրենց: 

Violeta Mkrtchyan

Ինձ լսում են շատերը

Ես շատ աշխույժ, խինդով լի, և համառ մարդ եմ: Միշտ, թեկուզ մեծ ջանքերի գնով և իմ համառությամբ, փորձել եմ հասնել իմ նպատակին և իրագործել եմ ցանկություններս:

Մանուկ հասակից փորձել եմ, այսպես ասած, «քիթս խոթել» բոլոր-բոլոր մրցույթների, խմբակների մեջ և ցանկացել եմ մասնակցել դրանց:

Եղել են նաև այնպիսի դեպքեր, երբ պարտվել եմ որևէ մրցույթում, կամ չի հաջողվել ինձ անցնել բարդ փորձությունների միջով: Բայց մինչև հիմա երբեք հուսահատության ոչ մի նշույլ չկա իմ մեջ: Թվարկեմ այն վայրերը, որտեղ ես հաճախել եմ. Գեղարվեստի դպրոց, այդտեղ ես սովորել եմ նկարել, քանդակել:  «Պատանի երկրապահ» ակումբ. սովորել եմ զինվորական տարբեր հմտություններ: Սովորել եմ տարբեր ձեռագործ աշխատանքներ անել և այլն:

Չեմ կարողանում մտաբերել, թե որ մեկը բաց թողեցի, բայց շատ են դրանք: Ամեն մեկը իր հերթին դրական ազդեցությունն է ունեցել: Այժմ այցելում եմ «Մանանա» կետրոն, որտեղ հիմնական նպատակն է` երիտասարդների արտահայտման ազատության խթանումը քաղաքացիական լրագրության միջոցով: Շատ լավ կողմեր ունեն այս դասընթացները, իսկ վատ կողմե՞ր, հաստատ չունեն: Ես հասցրեցի դասընթացների ընթացքում մեր սիրելի ուսուցիչներից քաղել այն ամենը, ինչը հետաքրքրում է ինձ, գրեթե ամեն բան հետաքրքիր էր, նաև` զվարճալի:

Ձեր օգնությամբ հիմա կարողանում եմ մտքերս ճիշտ շարադրել և հոդվածներ գրել տարբեր թեմաներով: Ոչ միայն դա, այլև գտա շատ լավ մարդկանց, ծանոթացա իմ հասակակիցների հետ, որոնց հետ շարունակում եմ ընկերություն անել:

Հաճելի է, երբ հասկանում ես, որ կարող ես քեզ հուզող խնդիրների մասին գրել` համոզված լինելով, որ քեզ կկարդան, քեզ հետ կկիսվեն Հայաստանի բոլոր մարզերի պատանիները:

«Ջան գյուլում»

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Կա՞ այնպիսի մարդ, ով չի սիրում մեր ազգային-կրոնական տոները: Ամեն բան այնքան ուրախ, թեթև ու իմաստալից է անցնում: Բոլորովին վերջերս` մայիսի 5-ին, ոմանք գիտեն, իսկ ոմանք ոչ, նշվում էր Համբարձման տոնը: Այդ օրը քրիստոնյաները նշում են Քրիստոսի Համբարձումը: Եկեղեցում կատարավում է Ս.Պատարագ, իսկ Պատարագից հետո ժողովուրդը շարունակում է տոնը: Համբարձման օրը ժողովուրդը կոչում է նաև «Վիճակ», «Ծաղիկ գովել», «Ջան գյուլում»: Այդ օրը աղջիկները` գույնզգույն զգեստներ հագած, գարնանային ծաղկած դաշտերում կամ այգիներում կազմակերպում են զբոսանք կամ վիճակախաղ:

Անցյալում Համբարձման տոնը՝ «Ջան գյուլումը», մեծ տոնակատարություն է եղել և միայն աղջիկներին համար տոն համարվել: Այժմ «Ջան գյուլումը» այդքան աշխուժությամբ և մեծ շուքով չի նշվում: Սակայն մենք փորձեցինք իրագործել այս տոնը, և այն նշել մեծ շուքով: Մուղնի գյուղում մի քանի երեխաներով կազմակերպեցինք ամեն ինչ, և այդ ամենը իրագործեցինք: Նախօրոք աղջիկներով դաշտից ծաղիկներ հավաքեցինք, գեղեցիկ ժապավեններով կապեցինք և դասավորեցինք զամբյուղի մեջ: Հյուսեցինք պսակներ հարսի և փեսայի համար: Կարծես թե ամեն ինչ պատրաստել էինք, բայց երբ մոտեցա սեղանին, որ ծաղիկները նկարեմ, տեսա, որ զամբյուղը դատարկ էր:

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

-Երեխե՛ք, հլը ստեղ եկեք, տենամ` ո՞վ ա վերցրել ծաղիկները: Ես էդքան ման գա՛մ, լիքը ծաղիկ հավաքեմ, որ դուք վերցնե՞ք:

-Ի՞նչ ա եղել, ի՞նչ ես ձենդ գլուխդ գցել, հարևանները սաղ դուրս ելան:

-Ստեղ ծաղիկ կար դրած, ո՞ր մեկդ ա վերցրե՞լ:

-Ե՛ս եմ վերցրել, հարցեր ունե՞ս:

-Դե, տես` ինչ հարցեր ունեմ:

Ու ես ամբողջ բակով վազեցի եղբորս հետևից, որովհետև նա էր վերցրել և թափել ծաղիկները, որպեսզի ես նորից այդքան քաղեմ ու կապեմ:

Առավոտյան ժամը վեցն էր: Մենք արդեն համարյա բոլորս հավաքվել էինք բակում: Ամեն ինչ պատրաստ էր՝ դհոլը, շվին, հարսն ու փեսան, զամբյուղով ծաղիկները և մնացած մյուս զամբյուղները, որտեղ պետք է ձու կամ քաղցրավենիք լցնեին: Իսկ գումարը փեսայի գրպանում պիտի դնեին:

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

-Շորերդ ինձ դուր չի գալիս, արագ գնա՛, փոխի՛, – ասացի ես:

-Դուրդ չի գալիս, մի՛ նայի, – ասաց իմ չարաճճի եղբայրը:

-Ճիշտ չի՛ տենց հագնվելը, որ ասում եմ` գնա փոխի, ուրեմն մի բան գիտեմ:

-Լա՛վ, ոնց ասես, քուր ջան:

Պետք էր ավելի գյուղավարի և աշխատավորի նման հագնվել, սակայն նա հագնված էր շատ սպորտային և ամենօրյա:

-Լավ, քանի որ ամեն ինչ պատրաստ ա, եկեք շարժվենք ու ճանապարհ ընկնենք:

-Դե, Աստված մեզ հետ:

Արդեն ճանապարհ էինք ընկել: Առաջին տունը մտանք, և սկսեցինք երգել. «Ջա՜ն գյուլում, ջա՜ն, ջա՜ն»: Այնքան հետաքրքիր էր ամեն ինչ, առաջին անգամ էի մասնակցում այս տոնին, և շատ ուրախ էի, որ իմ մասնակցությամբ ոգևորեցի և ուրախացրի ոմանց: Ամբողջ Մուղնին ոտքի տակ էինք տվել, շատ հոգնած էինք, բայց և այնպես, շատ ոգևորված:

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Լուսանկարը՝ Վիոլետա Մկրտչյանի

Օրվա ընթացքում բավականին գումար հավաքվեց: Էլ չեմ խոսում քաղցրավենիքի մասին: Դրա պակասը չենք զգացել: Բոլորս միահամուռ որոշեցինք, որ գումարը պետք է որևէ բարեգործական նպատակի ծառայի: Սակայն դեռ վերջնական որոշում չունենք, թե կոնկրետ որտեղ և ինչպես այն օգտագործենք: Բայց գիտեմ, ինչ էլ որ անենք, կլինի և՛ դաստիարակչական, և՛ նպատակային:

Կարծում եմ, լավ կլինի, եթե ամեն մեկդ փորձեք վերականգնել ձեր գյուղական տոներից մեկը, գրեք, լուսանկարեք և ուղարկեք 17-ին, որպեսզի բոլորս տեսնենք և ծանոթանանք:

Violeta Mkrtchyan

Բացահայտեք ձեր մեջ եղած վախը

Երբևէ չեմ պատկերացրել, որ իմ մեջ հնարավոր է լինի վախ որևէ բանի հանդեպ: Միշտ եղել եմ շատ անվախ, խիզախ և իմ կամքի տեր մարդ: Պետք չէ այդպես ասել, քանի դեռ տեղյակ չես դու ինքդ քեզնից: Փաստորեն ես տեղյակ չե՞մ ինձնից: Ձեզ կպատմեմ մի դեպք, որն ամբողջովին հեղափոխեց ինձ, ոչ միայն դա, այլև ինքս արդեն ճանաչեցի իմ իրական անձը:
Դասընկերներով էքսկուրսիա էինք գնացել: Սկզբում շրջեցինք Երևանի տեսարժան վայրերով, հետո՝ կեսօրին, որոշեցինք մի փոքր ադրենալին ստանալ և գնացինք «Հաղթանակի» զբոսայգի, այսպես կոչված՝ «Մոնումենտ»: Մի քանի կարուսել նստեցի, ոչինչ չեղավ, սակայն… Մի նոր ատրակցիոն էր բացվել, բոլորս փորձեցինք տեսնել, թե ինչպիսին է դա: Եվ ահա… Ոչինչ չեմ կարող ասել, միայն կասեմ՝ ահավոր էր, դեռ ուշքի չեմ գալիս: Այնքան էի վախից ճչացել և լաց եղել, որ նույնիսկ ձայնս էր կտրվել: Ինձ թվում է, հնարավոր չէ նստել այդ տեսակի կարուսել և չճչալ: Այնքան արագ էր շարժվում, բարձրանում էր շատ վերև և, պատկերացրեք, ոտքերս վերևում էին, և ես ամբողջովին օդում: Աչքերս պինդ-պինդ փակել էի, չէի շարժվում ընդհանրապես, բայց դրանք չէին օգնում, ես ահավոր վախեցած էի, չէի էլ կարող պատկերացնել, որ այդքան կվախենամ: Օդում կանգ էր առնում կարուսելը, և միանգամից արագ իջնում էր վար: Այդ վերևում կանգնած պահին ես մտածեցի, որ միգուցե ավարտվել է սահմանված ժամանակը, և աչքերս բացեցի ու ինչ տեսնեմ՝ բարձր, բարձր, շատ բարձր էր: Այս պահին էլ այդ ամբողջ տեսարանը աչքիս առաջ է գալիս: Երբ իջա, արդեն գլուխս պտտվում էր, և ինքնըստինքյան լացս գալիս էր: Մարմինս, ձեռքերս, ոտքերս դողում էին, և ես լաց էի լինում, որովհետև չգիտեի, որ ես այսքան վախկոտ աղջիկ եմ: Փաստորեն, այո, վախենում էի ամեն ինչից և չգիտեի, որ դա այդպես է: Մինչև հիմա ձեռքերս դողում են, նույնիսկ ինչ-որ բան նորմալ չեմ կարողնաում բռնել: Զարմանալի է, չէ՞: Երևի դուք էլ ինձ նման չեք վախենում ոչնչից, բայց հավատացեք, այդ ամենից հետո դուք նույնպես կվախենաք և բոլորովին կփոխվեք: Բացահայտեք ձեր մեջ եղած վախը:

Violeta Mkrtchyan

Առաջնորդվիր միայն քո գիտելիքներով

Հայրիկս՝ Սամվել Մկրտչյանը, մասնագիտությամբ ռադիոֆիզիկոս է, նա իր մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի գիտելիքներով շատ է ոգեշնչում ինձ, և ես փորձում եմ շատ բաներ սովորել նրանից: Կյանքում նույնպես շատ լավ մարդ է: Մի քայլ կատարելուց առաջ նախ մտածում է, ծանր ու թեթև անում և նոր որոշում է կայացնում: Եթե չեմ կարողանում կողմնորոշվել, նա աջակցում է ինձ և ճիշտ ուղի է ցույց տալիս:

 

-Հայրիկ, ե՞րբ փոքր էիր, ի՞նչ էիր ուզում դառնալ:

-Փոքր հասակում շատ էի ուզում դառնալ օդաչու: Այնուհետև մեծանալով փոխեցի որոշումս և արդեն այդ ժամանակ իրավաբան էի ուզում դառնալ:

-Հետագայում ուսումդ որտե՞ղ շարունակեցիր:

-7 տարեկանում ընդունվել եմ Մուղնիի միջնակարգ դպրոց, սովորել 8 տարի, այնուհետև ավարտելով Մուղնիի դպրոցը, ուսումս շարունակել եմ Աշտարակի Պերճ Պռոշյանի անվան դպրոցում: 17 տարեկան հասակում ընդունվել եմ Երևանի պետական համալսարան՝ ռադիոֆիզիկայի բաժինը:

-Ինչո՞ւ որոշեցիր ընդունվել Երևանի պետական համալսարան, և հենց ռադիոֆիզիկայի բաժինը:

-Սիրելով այս մասնագիտությունը, հաճույքով ընդունվեցի ԵՊՀ:

-Ի՞նչ մտադրություններ ունեիր և ինչպե՞ս ընդունվեցիր համալսարան:

-Մտադրություններս հիմնականում գիտելիքներ ձեռք բերելու և հետաքրքրության համար էր: Ես ունեի մաթեմատիկայի և ֆիզիկայի բավականին լավ գիտելիքներ, և հենց առաջին քննությունները հանձնելով, անվճար ընդունվեցի համալսարան:

-Քեզ դո՞ւր էին գալիս դասընթացները կապված ռադիոֆիզիկայի հետ:

-Ամեն ինչ շատ լավ էր: Շրջապատը նույնպես հոյակապ էր: Ունեի բազմաթիվ ընկերներ, որոնց օգնում էի ուսման հարցում: Ուսումնառությունը ինձ համար անցնում էր հետաքրքիր, քանի որ փորձում էի շատ գիտելիքներ ձեռք բերել:

-Սովորելու ընթացքում ինչպիսի՞ դժվարություններ ես ունեցել:

-Բացակայում էր տրանսպորտը, մութ ու անլույս տարիներ էին, ֆինանսական ծանր ճգնաժամ էր բոլորի մոտ: Այդ իսկ պատճառով էլ սովորելը համատեղել եմ աշխատանքի հետ: Դպրոցում աշխատել եմ որպես մաթեմատիկայի ուսուցիչ: Դասավանդել եմ հիմնականում մեծերին:

-Ի՞նչ հաջողությունների հասար այդ ոլորտում:

-Կյանքում շատ գործերում օգնեց այդ մասնագիտությունը, այժմ էլ նույնպես որոշակի աշխատանքներում առաջնորդվում եմ այդ մասնագիտությամբ:

-Ավարտելով համալսարանը ինչո՞վ զբաղվեցիր և ինչո՞ւ:

-Համալսարանը ավարտելուն պես ինձ տարան բանակ, որպես սպա: Իսկ ծառայությունից հետո սկսել եմ զբաղվել մասնավոր գործերով:

-Ի՞նչ կմաղթես ինձ:

-Միշտ եղիր խելացի և, իհարկե, աշխատասեր, որպեսզի իրագործես նպատակներդ:

 

Հարցազրույցը գրի առավ Վիոլետա Մկրտչյանը