Ազատ տարածք խորագրի արխիվներ

Եվրոպայի օր. Եթե ուզում ես կամավոր դառնալ

Լուսանկարը՝ Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը՝ Սոնա Մխիթարյանի

Հարցազրույց «Ապագան  մեր ձեռքերում» կազմակերպության   կամավորների  կոորդինատոր՝ Անի հետ: 

-Ես «Մանանա» կենտրոնի պատանի թղթակից եմ, կուզենայի տեղեկանալ Ձեր կազմակերպության մասին:

-«Ապագան մեր ձեռքերում» կազմակերպությունը տարբեր ծրագրեր է կազմակերպում և իրագործում Եվրոպայի տարբեր երկրներում:
Նման ծրագրերը  շա՜տ են, օրինակ՝ Չեխիայում «Ակտիվ քաղաքացի» թեմայով  միջոցառում  կազմակերպվեց, որտեղ Հայաստանը ներկայացնող 6 մասնակիցները հոյակապ ներկայացան: Այս օգոստոսին Ծաղկաձորում պարային ծրագիր է նախատեսվել, որի  համար Հայաստան է գալու 20 իսպանացի, և հենց Հայաստանից ընտրվելու է 20 կամավոր: Շա՜տ հետաքրքիր ծրագիր է, որի միջոցով իսպանացիները կծանոթանան հայկական պարին, իսկ հայերը` իսպանականին:

-Երիտասարդները  ինչպե՞ս  կարող  են անդամագրվել ձեր կազմակերպությանը:

-Երիտասարդները կարող են անդամագրվել մեր կամավորների խմբին Facebook  սոցիալական կայքի միջոցով:

-Ձեր կազմակերպության գլխավոր խնդիրը ո՞րն է:

-Մեր կազմակերպության գլխավոր խնդիրը տարբեր Եվրոպական երկրների երիտասարդության շփման խթան հանդիսանալն է, տարբեր  երկրների  մշակույթներին ծանոթանալն ու  ողջ Եվրոպային Հայաստանը ներկայացնելը:

-Եվրոպայի  օրվա  մասնակցության  հետ  կապված  ի՞նչ  ակնկալիքներ  ունեք:

-Հիմնական ակնկալիքը հանրության առաջ ներկայանալն է, քանի որ շատ երիտասարդներ  չգիտեն  մեր կազմակերպության  մասին:
Ուզում եմ ավելացնել, որ մեր կազմակերպությունը գործում է 2011թ-ից և  կամավորների  բոլոր  ֆինանսական  հարցերը հոգում է մեր կազմակերպությունը: Կամավոր կարող են դառնալ 17-30 տարեկան երիտասարդները:

Հարցազրույցը վարեցին`
Սոնա Մխիթարյանը, Արմավիրի մարզ, գ. Ակնալիճ
Լյուբա Շառոյանը, Արմավիրի մարզ, գ. Ակնալիճ
Անի Ավետիսյանը, Արագածոտնի մարզ, գ.Ոսկեհատ

Եվրոպայի օր. Տաղավարից տաղավար

Այսօր, Եվրոպայի օրվա կապակցությամբ գնացել էի Հյուսիսային պողոտա: Սկզբում անգամ պատկերացում չունեի, թե ինչ կկատարվեր այնտեղ, բայց շուտով, երբ արդեն այնտեղ էի, ինձ համար ամեն ինչ պարզ դարձավ: Տարբեր կազմակերպություններ իրենց հետաքրքիր ծրագրերով և տաղավարներով ներկայացնում էին այն ծրագրերը, որոնք իրագործվում են Եվրոպական միության աջակցությամբ: Ամեն տաղավարի մոտենալիս զգում էինք ջերմ վերաբերմունք և տարբեր հարցերի պատասխանելու մեծ պատրաստակամություն:

Բոլոր տաղավարների մեջ մեկը համեմատաբար ավելի շատ էր գրավում մարդկանց: Ինձ նույնպես հետաքրքրեց, թե ինչ է ներկայացնում այն: Մոտեցա և նկատեցի, որ այնտեղ ներկայացված էին տարբեր երկրների փոքրիկ ուտեստներ, որոնցով կազմակերպիչները հյուրասիրում էին անցորդներին: Մարդիկ սիրով վերցնում էին դրանք և անգամ չէին էլ հետաքրքրվում, թե ինչ կազմակերպություն է, և ինչ է ներկայացնում:

Լուսանկարը՝ Սարգիս Մելքոնյանի

Լուսանկարը՝ Սարգիս Մելքոնյանի

Ես արեցի հակառակը և հարցրեցի: Իմ հարցերին պատասխանեց մի շիկահեր տղա, որը ներկայացնում էր Եվրոպական կամավորական ծառայությունից (EVS):

-Շատ հետաքրքիր է պատրաստված ձեր տաղավարը, կպատմե՞ք մի քիչ դրա մասին:
-Այո, իհարկե, ինչպես նկատեցիք, այստեղ ներկայացված են տարբեր երկրների ավանդական փոքրիկ ուտեստներ: Օրինակ` Սլովակիայի, Խորվաթիայի, Հոլանդիայի, Գերմանիայի և այլն:
-Իսկ ի՞նչ ծրագրեր եք ներկայացնում դուք:
-Մեզ հետ դուք կարող եք դառնալ կամավոր և ուղևորվել Եվրոպա: Սակայն դրա դիմաց ոչինչ չեք ստանում, քանի որ կամավոր եք, բայց և այնպես, ոչինչ էլ չեք վճարում:
-Իսկ ինչո՞վ են զբաղվում կամավորները:
-Դե նրանք տարբեր աշխատանքներ են կատարում այնտեղ երեխաների հետ:
Եվ վերջում տվածս հարցը, որը ինձ շատ տխրեցրեց.
-Իսկ տարիքային սահմանափակում կա՞:
-Այո, տասնյոթ տարեկան պետք է լինեք և ավել: Դուք քանի՞ տարեկան եք:
-Ցավոք, տասնհինգ:
-Մի տխրեք, ահա վերցրեք պաստառները, կբաժանեք ձեր ընկերներին, իսկ դուք մեզ հետ կապնվեք 2 տարի հետո:

Լուսանկարը՝ Էմիլի (Էմանինա) Մանուկյանի

Լուսանկարը՝ Էմիլի (Էմանինա) Մանուկյանի

Մենք վերջացրեցինք մեր խոսակցությունը, և նա ինձ մեկնեց մի փոքրիկ ուտեստ, որի վրա Սլովակիայի դրոշն էր փակցված: Այստեղ սկսեց անսպասելի, բայց իրականում շատ էլ սպասված անձրևը, որը չխանգարեց երաժշտությունը վայելող մարդկանց և հիշեցնելով անձրևոտ Անգլիայի մասին: Ավելի շատ մարդ հավաքվեց Մեծ Բրիտանիայի տաղավարի շուրջը, ուր հենց ինքը՝ Վիլյամ Շեքսպիրը վիկտորինա էր անցկացնում:

Լուսանկարը՝ Սերյոժա Բաբոյանի

Լուսանկարը՝ Սերյոժա Բաբոյանի

Անգամ պողոտայով զբոսնելիս ինձ մոտեցավ մի աղջիկ և հարցրեց.
-Հետաքրքրվա՞ծ եք ֆրանսերենով:
-Այո:
Իմ պատասխանից հետո նա ինձ մեկնեց իրենց պաստառը՝ ֆրանսերենի դասընթացների մասին, էջանիշ և գրիչ, որը ինձ շատ ուրախացրեց:
Իրոք ամեն ինչ շատ լավ էր կազմակերպված և շատ հետաքրքիր էր ամեն մի տաղավարը, սակայն այստեղ առանձնացրեցի ինձ համար ամենահետաքրքիրները:
Նաև այս տոնական օրը ավելի տոնական էր թվում, քանի որ այն անցկացնում էի  «Մանանա» կենտրոնի ընկերներիս հետ:
Դե ինչ, եթե դուք էլ եք ներկա գտնվել Եվրոպայի օրվան, ո՞րն էր ձեզ դուր եկած տաղավարը:

Եվրոպայի օրը իմ օրվա մեջ

Ահա մի ոսկեգույն «մերսեդես» մեր դիմացի փողոցից մոտենում է մայրուղուն` միացնելով իր ձախ թարթիչը (մարգատը, էլի): Իսկ մեզ հենց ձախ էր պետք: Աչքերիս երևա՞ց, թե՞ վարորդն իրոք հարցական հայացքով նայեց ինձ ու ապակու հետևից ցույց տվեց Եղեգնաձորի կողմը: Չէ, չթվաց: Ես արագ-արագ գլխով արեցի վարորդին:
-Սերոժ, քել, պատահական կպավ:
-Վսյո, դավայ, Նար:
-Հաջող:

«Մերսեդեսը» մոտեցավ մեր մայթին ու կանգնեց` սպասելով մեզ:
-Բարի օր ձեզ,- ասացի ես դուռը բացելով:
-Նստեք տղերք. Եղեգնաձոր եք գնում, չէ՞:
-Ըհը:
Էսպես պատահական էլ սկսվեց մեր ճանապարհը:
-Որտե՞ղ հասցնենք, տղերք:
-Այ, ստեղ էլ լավ ա: Ստեղ կիջնենք, շնորհակալ ենք:
-Դե, հաջողություն, տղերք ջան,- ասաց մեր ռոբոտաշինության «կաբինետի» ղեկավարը (մենք միայն ճանապարհին իմացանք, որ դպրոցում ռոբոտաշինության դասարան պիտի բացվի, և մեզ ուղեկցում է մեր ապագա ուսուցիչը) և ոսկեգույն «մերսեդեսը» պովեց մայթից ու միացավ փողոցի մյուս մեքենաներին:
Եղեգնաձորում մեզ միացան Սոֆին ու Նոնան (Սիսն ու Մասիսը, էլի): Ճանապարհը տևեց մի ժամից մի քիչ ավելի, որը մենք անցկացրեցինք «լացելով, ընկնելով ու պարելով» (էստեղ ինձ կհասկանան մենակ Սերոժը,Նոնան,Սոֆին, հա, ու մեկ էլ մեր վարորդը՝ Վահեն): Լավ, դա այնքան էլ կարևոր չի: Կարևորն այն էր, որ ժամը երկուսին մենք Հյուսիսային պողոտայում, արդեն չեմ հիշում որ շենքի շվաքում, կանգնած էինք: Մի քանի րոպե հետո ես ու Սերոժը «չդիմացանք» ու գտանք «Մանանայի» տաղավարը: Եվ շուտով «17.am-յան մեր ընտանիքը» հավաքված էր:

Պողոտայի այս մասը դարձել էր «փոքրիկ Եվրոպա»: Այստեղ էին հավաքվել Եվրամիության աջակցությամբ Հայաստանում իրականացվող համարյա բոլոր ծրագրերի ներկայացուցիչները: Ինչ մեղքս թաքցնեմ, ես մեր ծրագրից բացի ուրիշով չէի էլ հետաքրքրվում ու ոչ մեկի տաղավարին չմոտեցա. միևնույն ա, մերն ամենալավն ա: Մի հրաշք խումբ հենց մեր տաղավարից մի քանի մետրի վրա փոքրիկ համերգ տվեց, որտեղ հնչեցին Ռոք’ն’Ռոլլի գոհարներից մի քանիսը: Ու մենք այդ ֆանտաստիկ միջավայրում նկարում էինք, քայլում ընկերների հետ ու վայելում մեր օրը:
Դե, էլ ինչ ասեմ: Եկեք էլ չպատմեմ ամեն մանրուք:

Լուսանկարը՝ Վահե Ստեփանյանի

Լուսանկարը՝ Վահե Ստեփանյանի

Դուք երևի առանց այն էլ հասկացաք, որ ես ֆանտաստիկ օր անցկացրի հարազատ մարդկանց միջավայրում: Ուղղակի կասեմ՝ շնորհակալ եմ «Մանանային», որ ինձ էլ էր հրավիրել:

Հ.Գ. Հա, Եվրոպա, քեզ էլ եմ շնորհակալ:

Եվրոպայի օրը Հայաստանում

IMG_6831-32Այս տարի Եվրոպայի օրվա կապակցությամբ հունիսի  5-ին Հյուսիսային պողոտայում կազմակերպվել էր տեղեկատվական ցուցահանդես «Եվրոպական միությունը Հայաստանի երիտասարդության համար» կարգախոսով։ Տեղեկատվական ցուցահանդեսին մասնակցում էին ԵՄ ֆինանսավորմամբ իրականացվող ընթացիկ ծրագրերը, որոնց հիմնական շեշտը դրված է երիտասարդությանը հետաքրքիր տեղեկատվության վրա: Տեղեկատվական ցուցահանդեսին մասնակցում էր նաեւ «Մանանա» կենտրոնը, ներկայացնելով «Ինքնաարտահայտման ազատության խթանումը երիտասարդական քաղաքացիական լրագրության միջոցով» ծրագիրը։ Մեր մարզային թղթակիցների մի խումբ նույնպես մասնակցում էր ցուցահանդեսին: Նրանք  լուսաբանում էին կատարվող միջոցառումները, հարցազրույցներ էին վերցնում, տեսանկարահանում, լուսանկարում, զրուցում մասնակից ծրագրերի ներկայացուցիչների եւ ցուցահանդեսի այցելուների հետ։

DSC_0373-19Հաջորդ հրապարակումներում ներկայացնում ենք Եվրոպայի օրը մեր երիտասարդ թղթակիցների պատրաստած նյութերի, լուսանկարների եւ վիդեոների միջոցով:

Նարե Շարմազանովա

Իմ այցեքարտը

Անցյալ տարվա հունիսի վեցն էր: Հաջորդ օրը գրականության քննության էի: Մեզ տրված էր լինելու ինչ-որ երկտող, և դրա հիման վրա մենք պետք է շարադրություն գրեինք: Բնականաբար որոշեցի պատրաստվել քննությանը, բայց ինչպե՞ս:

Սկսեցի ուղղակի համացանցով երկտողեր փնտրել և շարադրություններ գրել: «Ընտանի դարձած գայլը` Ուիլի մականունով, ցնցել է իր վարժեցնողին ու նաև ողջ աշխարհին»,-  այս երկտողը դարձավ ինձ համար ճակատագրական:

…Ընտանի դարձած գայլը` Ուիլի մականունով, ցնցել է իր վարժեցնողին ու նաև ողջ աշխարհին:

Թոմը բնակվում էր Ամերիկայի Կալիֆորնիա նահանգի մի գյուղում: Նա շատ էր սիրում անտառներում ման գալ, տարբեր կենդանիների հետ խաղալ, զվարճանալ:

Մի օր անտառում նա մի ձագ տեսավ, մոտեցավ նրան, կարծեց , թե շան ձագ է, և քանի որ Թոմը խելքը կորցնում էր շան ձագերի համար, առանց մտածելու նրան իր հետ վերցրեց: Մենք մոռացանք նշել փոքրիկ «բայց»-ը , որը ամեն ինչ փոխեց: Ձագուկը իրականում գայլի ձագ էր: Այսինքն՝ ի՞նչ դուրս եկավ. գայլ մորից առևանգեցին իր շատ սիրելի ձագին: Մայրը վերադարձավ որսից , որպեսզի կերակրի ձագուկին, տեսավ, որ իր որդին չկա: Մայր գայլը խուճապի մեջ էր: Ում ճանապարհին տեսնում էր, հոշոտում էր, հոշոտում անխնա: Նա ատում էր ամեն ինչ՝ պատրաստ էր անգամ աշխարհը հոշոտել, բայց ցավոք, նրա ողբից իրականությունը չէր փոխվում:

«Շան ձագը» սևուկ էր, խորը, թախծոտ աչքերով: Թոմը երբևիցե այդպիսի գեղեցիկ կենդանի չէր տեսել: Վայրկյան առ վայրկյան Թոմը ավելի էր կապվում «շան ձագի» հետ, որին Ուիլի անվանեց: Թոմը անտառից տուն ճանապարհին խոսում էր նրա հետ, մտածելով, թե Ուիլին կդառնա իր կյանքի լավագույն ընկերը:

Թոմը արդեն տանն էր: Ծնողները անմիջապես հասկացան , որ Ուիլին գայլի ձագ է: Նրանք խղճում էին Ուիլիի մորը: Հազար անգամ փորձեցին Թոմին համոզել՝ վերադարձնել ձագուկին իր տուն ՝անտառ: Բայց ցավոք, դա անիմաստ էր: Մնում էր համակերպվել իրականությանը: Անցան տարիներ: Ուիլին փոքր ձագուկից վերածվել էր մի հսկայի, որը անծանոթների հետ դաժան էր, բայց հարազատների հետ մեղմ ու ջերմ: Թոմը արդեն տասներկու տարեկան էր: Շատ չէր անցել՝ ընդամենը երեք տարի, բայց քանի որ կենդանիները շուտ են ծերանում, այդ երեք տարին Ուիլիի համար կարծես քսան տարի լինեին:

Մի օր Թոմը որոշեց գնալ անտառ Ուիլիի հետ: Նա երբեք Ուիլիին իր հետ անտառ չէր տարել, քանի որ գիտեր, որ նրա մայրը չի թողնի Ուիլիին հետ գալ: Բայց այս անգամ տանում էր, որովհետև գիտեր, երբ մայր գայլերը ծերանում են, հիշողությունը կորցնում են:

Նրանք արդեն անտառում էին, և Ուիլիի մայրը մոտեցավ: Նա այնքան տանջված էր, այնքան ծերացած , բայց չէր կորցրել իր հմայքը, որով գայթակղել էր Ուիլիի հորը: Թոմը գիտեր, որ սա Ուիլիի մայրն է , բայց համոզված էր, որ չի հիշի տարիներ առաջ գողացված որդուն: Ասում են` մոր կոտրված սիրտը ոչ ոք չի կարող բուժել, և մոր բնազդը ոչ ոք չունի: Մայրը ճանաչեց զավակին: Նա ուզում էր ցատկել, գրկել նրան, երբ տեսավ մի խոչընդոտ՝ դա Թոմն էր: Նա արդեն վաղուց ծրագրավորել էր, թե ինչպես որդու հետ պետք է խժռի առևանգողին …

Կատարվեց անսպասելին: Մայրը նետվեց Թոմի վրա , իսկ Ուիլին պաշտպանեց: Ուիլին գիտեր, որ սա իր մայրն է: Նա բնազդով զգում էր: Ի՞նչ աներ Ուիլին: Թույլ տար, որ մայրը հոշոտի իր տիրո՞ջը: Այն մարդուն, ով իրեն և մայր է եղել, և հայր, և եղբայր …

Դժվար է հավատալ, որ կենդանին այսքան կկարողանա հասկանալ: Ուիլին նետվեց մոր վրա: Մայրը սարսափահար էր եղել: Մի՞թե սա իր հարազատ որդին է: Սա մոր համար ամենաուժգին հարվածն էր: Որդու հասցրած վերքը մոր համար դարձավ անբուժելի: Նա տեղում մահացավ: Ուիլին մոտեցավ մորը, մեղմ լիզեց նրա վերքը և աչքերը: Մոր զարմացած և տանջված աչքերը փակվեցին հավիտյան: Սրտի մեծ կսկիծով Ուիլին մորը թողեց անգղներին: Անտառապահը լսեց Ուիլիի հեկեկոցը, որը ցնցեց անտառապահին:

….Ընտանի դարձած գայլը` Ուիլի մականունով, ցնցել է իր վարժեցնողին ու նաև` ողջ աշխարհին:

Հ.Գ.

Երևի թե ինքներդ ձեզ հարց կտաք. ինչո՞ւ ճակատագրական: Ասեմ, եթե այս երկտողը չլիներ, ես չէի հասկանա, որ գրելը ինձ օդի և ջրի պես պետք է: Մանկուց սիրել եմ գրել, սակայն շատ չեմ խորացել և փոքրիկ պատմվածքներով սահմանափակվել եմ: Այս երկտողը մի նոր դուռ բացեց իմ առջև: Դարձավ իմ այցեքարտը: Նրա շնորհիվ ես սկսեցի գրել, արտահայտել մտքերս, ճանաչել ինքս ինձ և վերջապես այս երկտողի միջոցով ես եկա «Մանանա» և այժմ իմ նյութերը կարող եք կարդալ 17-ում:

 

jora

Կարկուտին սպասելիս

Երեկ հանրապետության երկնքում կարկտաբեր ամպեր էին կուտակվել, որոնք իրենց սև գործը արեցին։

Երևանում նյութական վնասներ իհարկե, կան, բայց ինչպես միշտ, ինձ և մնացած մարդկանց  հետաքրքրում է,  թե ինչ եղավ գյուղացիների վիճակը: Ամեն տարի վարկեր են վերցնում, պարտքեր են անում,  հույսեր են կապում, չարչարվում են,  քրտինք են թափում,  որ վերջում շահույթ ունենան և կարողանան մարել վարկերը,  պարտքերը ու որոշ չափով բավարարեն իրենց պահանջները։  Բայց կարկուտը  ամեն ինչ փչացնում է։  Կոտրում է գյուղացիների հույսը,  ովքեր նպատակներ ունեին,  և որոնք պետք է իրագործեին հողագործությունից ստացած եկամուտով: Մեկը պիտի իր տղային կամ աղջկան ամուսնացներ,  մյուսը` վերանորոգեր իր տունը,  մեկ ուրիշը` վճարեր իր երեխայի ուսման վարձը կամ այդ գումարով կարողանար իր հարազատի համար դեղեր գներ,  բայց…

Լուսանկարը` Ժորա Պետրոսյանի

Լուսանկարը` Ժորա Պետրոսյանի

Երեկ ողջ օրն անհանգիստ էին նաև իմ բնակավայրում՝ Վարդենիսում: Սպասում էինք վատթարագույնին:
Այստեղ նույնպես զբաղվում են հողագործությամբ,  և մարդու գոյատևման ամենակարևոր բարիքը՝ ցորենը,  հիմնականում աճեցվում է Վարդենիսի դաշտերում։ Ես էլ սպասում էի,  թե ուր որ է` կարկուտ կգա,  բայց բարեբախտաբար, այս անգամ չեկավ։  Իսկ կարկուտին սպասելուց մնացին այս երեք լուսանկարները:

emanina

Ժյուլ Վեռնի վաղեմի երազանքը, կամ` վաճառում եմ Հյուսիսային բևեռը

Գիտակ ընկերներիս հետ խոսում էի տարբեր բաներից, քննարկում տարբեր հարցեր, երբ հանկարծ խոսքը գնաց սրա մասին: «Մի բան, որը չի պատկանում ոչ ոքի, հավասարապես պատկանում է բոլորին»:

Օրինակ, երբ քայլես փողոցով ընկերոջդ հետ, և դուք գտնեք հազար դրամ, այդ գումարը չի պատկանի ոչ ոքի, նշանակում է այն հավասարապես կպատկանի բոլորին, անկախ նրանից, թե ով է առաջինը տեսել, կամ ով է առաջինը վերցրել: Եվ դուք ստիպված եք այն հավասարապես բաժանել ձեր մեջ, անկախ ամեն ինչից: Իսկ այ, եթե ընկերներից մեկը ամբողջը իրեն վերցնի, ապա նա, կարճ ասած, կմեղանչի ճշմարտության առջև:

Այս թեորիան առաջարկել է Ժյուլ Վեռնը, ուստի բոլորը, անկախ իրենց պատկանելությունից, մաշկի գույնից, սեռից և այլ հատկանիշներից, հնարավորություն ունեն մասնակցելու աճուրդին, որտեղ ես կվաճառեմ Հյուսիսային բևեռը:

Եվ մեծ հավանականություն կա, որ այնտեղ կգտնեք օգտակար հանածոներ, ինչպես օրինակ, այդ նույն աստիճանի տակ գտնվող երկրներում՝ ԱՄՆ-ում և Ռուսաստանում:
Իսկ այսօր ածուխը և նավթը արդեն գրեթե սպառման եզրին են, և ո՞ւմ համար գայթակղիչ չեն Հյուսիսային բևեռում եղած ածուխի և նավթի պաշարները:

Չնայած սկզբում պետք է այնպես անել, որ այնտեղի սառույցը հալվի: Ժյուլ Վեռնը նաև դա էր պլանավորել: Դիտարկելով այն հանգամանքը, որ օրինակ, երբ մարդը կրակում է նռնականետից, նռնակի թռիչքի ուժի փոխազդեցությունից կրակողը հետ է գնում: Ելնելով դրանից, նա մտածել էր կառուցել մի այդպիսի նռնականետ, որի կրակողը կլինի Երկիր մոլորակը և այն կրակելուց մոլորակը հետ կգնա և կշեղվի 37 աստիճանով, և Հյուսիսային բևեռը կհայտնվի արևին մոտ հատվածում, և սառույցները կհալչեն: Բացի այդ ամբողջ մոլորակի կլիման կլինի հաստատուն: Այսինքն, նրա մի գոտում միշտ կլինի ձմեռ, մեկում` ամառ, մեկում` աշուն, իսկ մյուսում էլ` գարուն և մարդիկ իրենց համար հարմարավետ գոտին կընտրեն ապրելու համար: Եվ այսպիսով… Չշեղվենք թեմայից:

-Ես միայն վաճառում եմ Հյուսիսային բևեռից ինձ բաժին ընկած 600սմ քառակուսին:

-Ես էլ եմ վաճառում իմ բաժինը, ամեն սանտիմետրը 500 դոլար:

-Ես էլ եմ վաճառում, իմ ընտանիքի անդամներից՝ մայրիկիս, հայրիկիս մեծ եղբորս ու իմ բաժինները, ամեն սանտիմետրն էլի նույն` քոնի գնով: 4×600×500=1 200 000 դոլար:

Ես միլիոնատեր կլինեմ:

Եվ այսպես նույն հաջողությամբ ես կարող եմ ասել, որ վաճառում եմ Անտարկտիդայի իմ բաժինը: Սակայն ինձ թվում է այն շուկայում պահանջված չէ, քանի որ ամբողջ տարածքը բացարձակ սառույց է: Իսկ գլոբալ տաքացումներից հետո Անտարկդիան կվերածվի ջրի:
Իսկ ջուրը կյանք է, չէ՞: Ոչ մեկը չի ցանկանա գնել այն: Սա է մեր կյանքի իրական պատկերը, որ ոչ ոք ձեռք չի բերի կյանքի համար անհրաժեշտ բաներ, ինչպես օրինակ, իմ անիրական խոսքերը, որոնք երևի բոլորին կթվան զուտ աներևակայական բաներ, սակայն ես հենց խոսում եմ դրանց բացարձակ իրական լինելու մասին:

«Կվաճառեմ Հյուսիսային բևեռի իմ բաժինը, մոտ 600 սանտիմետր քառակուսի»:

Հ.Գ. Գինը պայմանագրային

Կանաչ դաշտը

Լուսանկարը` Տիգրան Մամյանի

Լուսանկարը` Տիգրան Մամյանի

«…Ձին ճանաչում էր այդ հովտի բոլոր բույրերն ու հոտերը: Նա գիտեր բոլոր հովիտների ու բլուրների բույրերը, բայց այս հովտի բույրերն ավելի լավ գիտեր, քանի որ ձիուն այս հովտում հաճախ էին կապում արածելու: Կայծակի հուրն անցողիկ էր, արևի տակ, ցողի հետ հիմա պիտի ցնդեր: Ուրցի բույրը նույնպես այս հովտի բույրը չէր, ուրցի բույրը քամին էր նետել բլուրներից հովիտ: Ձին արածում էր և ոչխարի թաց բրդի հոտ էր զգում: Ձին մտածում էր, որ բլուրների մյուս երեսին ոչխարներ են արածում, ուրեմն նաև գամփռ շներ կան: Բլուրների մյուս երեսին ոչխարներ էին արածում, հովտի թաց խոտը համեղ է, առվի ջուրը համեղ է,- մտածում էր պառավ ձին,- արևը ջերմացնում է, և քուռակը խրտնում ու մեծանում է հովտի ջերմ բարության մեջ»:

«Կանաչ դաշտը»

Հրանտ Մաթևոսյան

Փոքրիկ մեծահասակները

Վերջապես եկավ երեխաների ամենասիրած եղանակը` ամառը: Ամռան առաջին օրը հենց երեխաների տոնն է: Հունիսի 1-ին գյուղում ապրող ոչ բոլոր ծնողներն են կարողանում իրենց երեխաներին տանել Հաղթանակի զբոսայգի, կենդանաբանական այգի, Հանրապետության հրապարակ, ուր հիմնականում գնում են բոլորը: Գյուղում ծնողների մեծ մասը զբաղված են հողագործական և տնային այլ գործերով, այդ իսկ պատճառով երեխաները շատ բաներից զուրկ են մնում: Սակայն, եթե երեխաներին հարցնենք, ապա նրանք չեն դժգոհի, այլ այնպիսի պատասխաններ կտան, որ կապշենք: Այդ  մասին մտածելով դուրս եկա փողոց, և առաջինը ինձ հանդիպեց 9-ամյա Աննան:

-Ան, քեզ մի հարց տամ. հունիսի 1-ին գնացե՞լ ես ինչ-որ տեղ:

-Չէ, չեմ գնացել այս տարի: Ամեն տարի էլ մաման, պապան տարել են, բայց էս տարի հարմար չեղավ, որ գնայինք:

-Իսկ կասե՞ս չգնալուդ պատճառը:

-Դե, ոնց ասեմ… Գնալու համար պիտի մոտդ փող լինի: Ես չեմ նեղվում, նեղվելու բան էլ չկա, էս մի անգամն էլ չեմ գնա: Համ էլ` արդեն մեծ եմ կարուսելների համար:

4-ամյա Համբարձումին նույն հարցը տվեցի, ու նա պատասխանեց.

-Չեմ գնացել, ավտոյի մեջ գազ չկար:

Ու այս պատասխաններից հասկանում եմ, որ գյուղում, ինչքան էլ դժվար լինի, մեկ է` երեխաները չեն դժգոհի, որովհետև կյանքում շատ դժվարություններ հաղթահարելով նրանք հասցրել են բավականաչափ մեծանալ և գիտակցել ամեն ինչ:

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Երեխաները չեն դժգոհի, բայց լավ կլիներ մեծերը հունիսի 1-ին գյուղաբնակ երեխաներին էլ հիշեն: Թող այդ օրը իրենք այցելեն գյուղեր, պաղպաղակ բերեն, ծաղրածուներ գան, զվարճացնեն մեր ժամանակից շուտ մեծացած երեխաներին: Ի՞նչ կլինի, որ:

Իսկ դրա փոխարեն, երեխաների պաշտպանության միջազգային օրը երեխաները հոգսերի մեջ էին…

Մեր գրեթե բոլոր հարևանները իրենց տան հողամասը մշակում են, և այդ գործում երեխաները օգնում են:

Երեկ մեր հարևանը իր թոռանը ուղարկեց ոռոգման ջուրը կապելու, որ հողամասը ջրեն: Երկար ժամանակ անցավ, նոր ջուրը եկավ: Թոռնիկը, երբ եկավ, մեծ ոգևորությամբ պատմում էր, թե ինչպես է կռիվ արել ջրի համար:

Երեկ գնում էի նկարչության պարապմունքի և ճանապարհին տեսա մի երեխայի`հեծանիվ քշելուց: Մայրը բացականչում էր.

-Շուտ արի տուն, քրոջդ տիրություն արա: Ես լվացք եմ անում:

-Լավ էլի, մամ, մի քիչ էլ քշեմ, գամ:

Մայրն այլևս ոչինչ չասաց… Երեխան ասաց.

-Մամ, այ մամ. .. Նեղացա՞ր: Լավ, գալիս եմ:

Ամռանը մեր գյուղի երեխաների համար հոգսաշատ, բայց միևնույն ժամանակ, զվարճանքներով լի է: Մի քանի շաբաթից ծիրանը կհասնի, և շատ երեխաներ`10-16 տարեկան, գնալու են աշխատելու: Ամեն երեխա ունի նպատակները, իր իսկ հավաքած գումարի հետ կապված: Մեկը ցանկանում է իրեն հեռախոս գնել, մյուսն այդ գումարով ընտանիքի հոգսերն է ուզում հոգալ:

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Երեխաներից շատերը ամռան շոգ օրերին պայմանավորվում են ու գնում  լողալու: Նրանց խոսակցություններից մտապահել եմ, թե որտեղ են հիմնականում գնում: Մեր Այղր լիճը, կլոր լիճ, մեծ և փոքր «կանալ», Մրմուռ, Ռսի գյոլ, Սև ջուր: Շատ տարօրինակ անուններ են, որոնք հենց կնքվել են երեխաների կողմից: Ամեն մի անվանում ունի իր բացատրությունը, որը ինձ մեկնաբանեց այդ վայրերին լավ ծանոթ ընկերներիցս մեկը: Օրինակ` Սև ջուր անվանում են, որովհետև  ջուրը շատ մուգ գույն ունի: Մրմուռ անվանման բացատրությունը հայտնի չէ, սակայն երևի թե կապված է այն փաստի հետ, որ այդ ջրում շատ օձեր և խեցգետիններ կան:

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Լուսանկարը` Սոնա Մխիթարյանի

Մենք բավարարվում ենք նրանով, ինչ Աստված է մեզ տվել, շատերը անգամ սա չունեն: 

Ուռա, հաղթել եմ…

Ապրիլի վերջն էր: Մեր դպրոցի տնտեսագետների ակումբի անդամներով մասնակցում էինք Brain Ring ֆինանսատնտեսագիտական խաղ-մրցույթին, որտեղ, ի դեպ, մեր` Ագարակի թիմը, արժանացավ Ֆինանսական համակարգի հաշտարարի գրասենյակի հատուկ մրցանակներին: 

Մրցույթից հետո զանգահարեց ընկեր Անտոնյանը և տեղեկացրեց մեկ այլ մրցույթի մասին, այնքան էլ ցանկություն չկար մասնակցելու, շատ էինք հոգնել: Սակայն դպրոցի տնօրեն ընկեր Մարգարյանը հորդորեց մասնակցել: Ասաց նաև, որ վերջնաժամկետը ապրիլի 29-ն է, պետք է շտապել:

Հոգնած մտա  տուն ու պառկեցի քնելու: Արթնանալուն պես համացանցում կարդացի մրցույթի հայտարարությունը, խնդիրներն ու նպատակները:  «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառումն ինժեներական մասնագիտացումներում» պաստառների մրցույթ: Սկսեցի գործի դնել տրամաբանելու կարողությունս: Պատրաստեցի պաստառն ու առավոտյան տարա դպրոց, տվեցի դասղեկիս: Մի քանի օր առաջ տեղեկացա, որ հաղթել եմ մրցույթում: Գնացինք Հ. Իգիթյանի անվան գեղագիտական դաստիարակության կենտրոն ու ստացանք նվերը՝ նոթբուքը, անձամբ վարչապետից: Չե՞ք հավատում, ահա և նկարը:Շնորհակալ եմ կազմակերպիչներից նման պատվի արժանացնելու համար:

Մոռացա ձեզ աշխատանքս ցույց տալ, ահա. «Տեղեկատվական տեխնոլոգիաների կիրառումն ինժեներական մասնագիտացումներում » (ՏՏ Աշխարհ),  Սարգիս Մելքոնյան Արագածոտնի մարզի Ագարակի Տաճատ Թերլեմեզյանի անվան միջնակարգ դպրոց: