Ազատ տարածք խորագրի արխիվներ

Պահպանության աղոթք

Երբևէ չէի ցանականա գրել այս մասին, չէի ցանկանա տեսնել և զգալ այն ամենը, ինչը հիմա եմ ապրում։

Առավոտ էր… Թվում էր, թե սովորական առավոտներիցս մեկն է, մինչև այն պահը, երբ կարդացի համացանցի լուրերը:

-Մա՜մ, պատերազմ ա՞… Հա սկսվել ա, ռմբակոծել են, մա՜մ…

Երանի սխալ լիներ, սուտ լիներ ամեն կարդացածս բառը։

Միայն խնդրում եմ Աստծուց խաղաղություն, տղերքիս` ուժ ու հավատ։

Գրում եմ այն հույսով, որ առավոտ արդեն ամեն ինչ վերջացած է լինելու, մատուռում զինվորներիս համար վառած մոմերս չեն մերժելու խնդրանքս, աղոթքներս զուր չեն անցնելու…

Վստահ եմ, լավ է լինելու, մեր եղբայրներն են կանգնած սահմանին, իրենք լավ գիտեն իրենց գործը, իրենք գիտեն, որ սպասում ենք, որ պիտի անպայման վերադառնան։

Վստահ եղիր, սիրելի ընթերցող, Զինվորդ վերադառնալու է:

Եկեք աղոթենք աշխարհի խաղաղության և մեր զինվորների համար:

Հայր մեր, որ յերկինս ես,

Սուրբ եղիցի անուն Քո։

Եկեսցէ արքայութիւն Քո։

Եղիցին կամք Քո,

Որպես յերկինս և յերկրի։

Զհաց մեր հանապազորդ

Տուր մեզ այսօր։

Եւ թող մեզ զպարտիս մեր,

Որպէս և մեք թողումք մերոնց պարտապանաց։

Եւ մի տանիր զմեզ ի փորձութիւն,

Այլ փրկեա զմեզ ի չարէ։

Զի քո է արքայութիւն և զօրութիւն

Եւ փառք յաւիտեանս: Ամէն:

karin eranosyan

Չծնված անձրևներ կամ մեռած արևներ

Եթե ամեն անգամ

քեզ հիշելիս՝

ինչ որ մեկը մահանար,

այնքա՜ն սիրուն կլիներ

կյանքը,

աշխարհը։

Չեմ ասի,

թե մարդիկ չէին լինի,

մի քիչ

ծաղկեցված կստացվեն տողերս։

Բայց հա՛,

քիչ մարդիկ կլինեին

կամ միայն դու,

առաջինն ավելի նախընտրելի է։

Ես կընտրեի իմերին,

դու էլ կլինեիր

մոլորակումս։

Իրական մոլորակումս։

Իսկ հեքիաթումս միշտ կաս,

էլի եմ ասել։

Եթե ամեն անգամ

քեզ հիշելիս՝

արևներ մեռնեին,

քիչ կլինեին արևները,

մեկը կլիներ՝

միայն կուլոնս։)

Եթե ամեն անգամ

քեզ իմ մեջ սպանելիս՝

անձրևներ ծնվեին,

հիմա

ամեն օր անձրև կգար։

Տեսնու՞մ ես,

չեմ կարողանում սպանել քեզ։

Բայց

անձրևներ շատ եմ սիրում։

Ի՜նչ ափսոս,

համարձակություն չունեմ՝

անձրևների տեղատարափ ստեղծելու։

Meri Gevorgyan tavush 2

«Բանաստեղծության հազարամյա խորհուրդը»

Փորձում էի գրել մի փոքրիկ էսսե մեր հայ բանաստեղծների մասին: Հետո կարդացի Հրանտ Թամրազյանի «Բանաստեղծության հազարամյա խորհուրդը» գիրքը, որը ավելի լայն և պատկերավոր է նկարագրում մեր մեծերի գործն ու գործունեությունը։ Գրում եմ այդ գրքով ներշնչված:

Բանաստեղծ. կյանքի ծովի մեջ երերող, աստվածայինի և սատանայականի միջև տառապող այդ անհատը։ Բանաստեղծն է թանձր մթնոլորտից բարձրացնում բանական մարդու և կյանքի լուսավոր գաղափարը։ Ծանր գիշերների մթնոլորտում նրանք հաճախ են զբաղվում ինքնախարազանմամբ։

Ես բանաստեղծ չեմ, սակայն փորձում եմ բանաստեղծական փոքրիկ շտկումներ կատարել։

Մեր մեծերի հպարտ ու հզոր սրտերը, ազատ ու ստեղծագործ մտքերը նոր ուժով շարունակել են վեճը կյանքի և աշխարհի դեմ, ինչպես Թումանյանը, ինչպես Դուրյանը, Իսահակյանը, Տերյանը, Չարենցը և շատ ու շատ ուրիշներ։

Իսկապես, թե՛ վաղ շրջանի օրագրերը, թե՛ նախորդող մի շարք բանաստեղծություններ, որոնք հնչել են մեր բանաստեղծների շուրթերից, ցույց են տալիս, որ կյանքի տրամադրություններն ու խոհերն ունեն հեռու և մոտ ակունքներ՝ նման տրամադրություն, արդեն և հայրենիքի, և կնոջ սիրո առիթով, հնչում է 1903 թվականին.

Օտար, ամայի ճամփեքի վրա

Իմ քարավանս մեղմ կը ղողանջե,

Կանգնի՛ր, քարավանս, ինձի կը թվա,

Թե հայրենիքես ինձ մարդ կը կանչե։

Մի ուրիշ հզոր ու դառնացած բանաստեղծ՝ Ֆրիկը, միջնադարյան քաղաքական ու բարոյական անլուր աղետների մեջ գրում է.

«Այս կնայքը գուբ է խավար,

Եվ ի ձեռինդ լապտեր չունիս»։

Այս մեծ թեման՝ աշխարհի և մարդու մասին, այս բարոյական հակամարտությունը շարունակվում է հետագա բոլոր դարերում։

Այս ամենը ես ասում եմ, քանի որ ճիշտ չեմ համարում մեր հայ գրականությունից «հայ» բառի անտեսված դուրս շպրտումը: Գիտենք, որ մեր հայ բանաստեղծներն են բերել իրենց ապրած ժամանակի շունչը, նրանց ցավի և ատելության մեջ է երևում մի ուրույն հոսանք, որ կոչվում է ժամանակակից ապրումների բաղադրիչ։ Եվ «հայ» բառը հանելով, ես դառը խոսք եմ ասում «մունդիրներին» և մեր հնազանդ ժողովրդին։

Laura Yesayan

Սիրո խոստովանություն

Ես երբեք չեմ խոսել հայրենասիրությունից, բայց միշտ իմ քայլերով ու ապրած զգացողություններով գիտակցել եմ այդ բառի խորությունը:

Գիտե՞ք, երբ եք ավելի շատ զգում, որ հայրենիքը առաջին տեղում է: Երբ հյուրի կարգավիճակով լինում եք օտարի հայրենիքում: Երբ գիտակցում եք, որ ոչ մի քար, ոչ մի ճյուղ նման չէ քո հայրենիքում եղածին:

Ես երբեք չեմ բարձրաձայն ասել, թե ինչքան եմ սիրում իմ հայրենիքը, բայց ամեն անգամ ատամներս սեղմելով մղկտացել եմ նրանից հեռանալիս:

Ինձ համար  հայրենիքը միշտ իմ տնից երևացող սահմանն է եղել: Ով չգիտի` ասեմ. ես ապրում եմ Տավուշի մարզի սահմանամերձ Այգեհովիտ գյուղում: Ու ամեն անգամ քառակի եմ սիրել այն, երբ կրակոցի ձայն եմ լսել:

Ինձ համար հայրենիքը դուդուկից հնչող «Դլե յամանն» է, մոր շուրթերից հնչող «Հայր մերը», սահմանին կանգնած զինվորի սրտի բաբախը…

Ինձ համար հայրենիքը Կոմիտասն է, խորհուրդ խորինը, խաչն ու հավատը:

Հայրենիքը հիման է, մենք ենք ու գալիք սերունդներն են, որոնք կերտելու են ազգի պայծառ ապագան:

Ես երբեք չեմ խոստովանել իմ սերը քեզ, բայց այսօր կասեմ.

-Ինչքան ուժ ունեմ, սիրում եմ քեզ, Հայրենիք:

Valya harutyunyan

Մի զինվորի հուշերից

«Երբ այս դեպքը պատահեց, պատերազմից 2 ամիս էր անցել, հունիս էր։ Դե, երևի, հասկացաք՝ պատերազմ ասելով ինչ նկատի ունեմ։ Հիմա, առհասարակ, հայերս այս չարաբաստիկ բառն արտասանելիս հիշում ու վերապրում ենք Քառօրյան… Մեծից փոքր… Ամեն դրվագ… Հատ առ հատ…

Հունիս էր, շոգ։ Արյունս երակներիս մեջ եռում էր։ Չէ’, շոգից չէր, անշուշտ… Վրեժից էր։ 19 տարեկան էի այն ժամանակ և այնքան կյանք չէի տեսել, որքան մահ։ Երբ մահն աչքերիդ առջևով է անցնում, և կարծում ես, որ հաջորդ վայրկյանդ կլինի վերջինը, էլ ո՞վ է մտածում կյանքի մասին։ Մի պահ մոռանում ես նույնիսկ, որ ապրում ես։ Երբ ապրողի աչքերում մահ ես տեսնում և մահացողի աչքերում կյանք, ակամայից վրեժով ես լցվում, վրեժ դեպի ամեն թշնամին։ Թշնամի… Ի՜նչ սարսափելի է, չէ՞, հնչում մարդու ականջին, պատերազմ տեսած զինվորի ականջին։

Այդ ժամանակ ես նման էի մի ռումբի, որ անպայման պայթել էր ուզում։ Չէ’, չմտածեք, թե չարացել էի, պարզապես ուզում էի հոգիս մի փոքր թեթևացնել ընկերներիս կորցնելուց հետո։ Գիտեի՝ կորցրածը հետ բերել չէի կարող, ես չէի էլ փորձում։ Ես ուզում էի, որ գոնե նրանց հոգիներին խաղաղություն իջներ։ Ուզում էի պարզապես մի թշնամի էլ ինքս սպանել։

Այդ օրերին հերթապահ էի։ Դիտակետիցս հետևում էի անցուդարձին ու հասցրել էի նկատել՝ ինչպես էին 2 զինվոր մոտենում դիրքից փոքր֊ինչ հեռու դրված հեռախոսին ու սկսում խոսել։ Եւ այսպես մի քանի օր շարունակ։ Այս ամենը քիչ-քիչ սկսում էր ուշադրությունս էլ ավելի գրավել։ Դե հասկացաք, չէ՞. ես արդեն ունեի փայլուն հնարավորություն՝ վրեժս լուծելու և հոգիս թեթևացնելու համար։

-Հրամանատա’ր, արդեն մի քանի օր է՝ 2 հոգու եմ նկատում…

-Հետո՞, սերժա’նտ։

-Ձեզանից թույլտվություն եմ ուզում, պարո’ն կապիտան։

-Հանի’ր գլխիցդ։ Դու մեր լավագույններից ես, հիշում ես, չէ՞։

-Բայց, ա՜խր, անընդհատ աչքիս առաջ են, ընդամենը 2 կրակոց, ու վերջ։ Ա՜խր, արյունը գլխիս է խփում, երբ հիշում եմ՝ ինչեր են արել մեր տղերքին։

-Ասում ես՝ դիրքից հեռու հեռախոսով են խոսում, հա՞։

-Ճի’շտ այդպես։

-Գիտես, տղա’ս, նրանց զորքերում մի փոքր ավելի խիստ են։ Հեռախոս չի կարելի օգտագործել։ Եթե բռնեն, վերջ։ Տեսնու՞մ ես՝ ոնց են կյանքերը վտանգում խոսելու համար՝ ընտանիքի, ընկերների, միգուցե, սիրած աղջկա հետ։ Նրանք էլ քեզ պես զինվոր են։ Նրանց էլ քո մոր նման մի մայր է տանը սպասում։ Կրակես՝ տուն չեն հասնի։ Մի մոր աչքեր արցունքով կլցնես, կանիծի քեզ։ Չի իմանա՝ ով ես, բայց կանիծի՝ որդու կյանքը խլելու համար։ Իսկ էդ անեծքի բեռով հետո կկարողանա՞ս ապրել։ Դժվա՜ր, տղա’ս։ Կարծում ես՝ նրանք ուզու՞մ են պատերազմ լինի։ Նրանց տանն էլ հիմա երևի մոմ են վառել ու տղերքի համար են աղոթում։ Ինձ չեմ ների, որ թույլ տամ՝ կրակես։ Չեմ թողնի՝ ձեռքերդ արյունոտվեն։ Դրանք մաքուր են՝ սրտիդ նման, մաքուր էլ կպահես։ Ինձ բարի գիշեր։ Քեզ էլ բարի հերթապահություն։

-Բարի գիշեր, պարո’ն կապիտան։

…Նրա խոսքերից հետո մի տեսակ թեթևություն զգացի, հանգստություն, որ մինչև այդ չէի կարողանում գտնել։ Պատկերացրի այն երկու զինվորների մայրերի աչքերը, նմանեցրի մորս աչքերին։ Երևի զինվոր֊մայրերի աչքերն իրար նման են՝ միշտ սպասումով լի։ Երակներիս մեջ վառվող արյունը հանկարծ սառեց, ցուրտ զգացի։ Դրսում հունիս էր, բայց ես մրսում էի. սառնությունը ներսից էր։ Մի անգամ էլ դիտակետիցս նայեցի այն երկու զինվորներին. մեկը դեռ խոսում էր։ Պատկերացրի ինձ՝ մորս հետ զրուցելիս։ Ժպտացի էնպես, ոնց միշտ ժպտում եմ՝ նրա քաղցր ձայնը լսելիս։ Մի պահ զգացի, թե ինչքա՜ն եմ կարոտել տունս, մայրիկիս։ Սկսեցի ժամերը հաշվել, որ ավարտվի հերթապահությունս, ու կարողանամ զանգել նրան։ Բայց չէ՞ որ գիշեր էր։ Ոչինչ, զինվոր֊մայրերը չեն քնում։ Նրանք իրենց որդիների զանգին են սպասում անընդհատ։ Բոլոր մայրերն են այդպիսին, բոլորը»…

anahit baghshetsyan new

Չժամանակ

Նման բառ չկա հայերեն լեզվում` բնական է: Ես եմ հորինել: Նման բառերը պիտի հորինվեն, որովհետև չժամանակը զգացմունք է, պահ, երևույթ, իրավիճակ, ոնց ուզում ես սահմանիր, բայց բոլորս անցել ենք դրա միջով, բոլորս մեր սեփական մաշկի վրա ենք զգացել այն:

Սկսենք վերջից:

Նա ինձ ճանապարհել է դեպի իրեն անծանոթ ու օտար ափեր: Այսինքն, այդ պահին ձեռքս չի բռնել ու ասել, որ ինձ կկարոտի: Աչքերը չեն թրջվել, հայացքը անօգնական չի պտտվել շուրջբոլորը: Չէ’: Սենտիմենտալ ոչ մի դրվագ չեղավ նրա` ինձ ճանապարհելու մեջ: Նա ուղղակի ինձ չկանգնեցրեց, երբ ես գնում էի: Ոչ մի բառ անգամ չհնչեց նրա ձայնով: Իմ կողմ նրա սիրուն աչքերի հայացքը չնետվեց, ու ես չկանգնեցի, որ անհագուրդ նայեմ ու ուղեղիս մեջ դրոշմեմ այդ հայացքը: Նա այդտեղ չէր, իմ կողքին չէր հենց այդ պահին: Ողբերգությունը հենց այդտեղ սկսվեց, ու ինձ հետ կես աշխարհ կտրեց ու եկավ հասավ դեպի նրան անծանոթ ափերը:

Իմ հիշողությունը այլևս չի ողողվում բոլոր գունավոր զգացմունքներով, որ նա էր հորինել իմ համար: Ես այլևս չեմ խորտակվում իմ ու նրա երազանքների գիրկը, որովհետև նա ինձ թողնեց, որ ես գամ ու հասնեմ օտար ափեր, որովհետև նա քաջություն չունեցավ ինձ կանգնեցնելու: Բայց այս մտքերը էլ չեն պտտվում գլխումս: Ուղղակի վռնդել եմ գլխիցս: Ներս չեմ թողնելու, որովհետև հենց թողեմ ինձ կրկին տանելու են նրա ափեր, որտեղ նա ինձ չի սպասում:

Նա էլ երևի իր ափերում ամեն ինչ դասավորել է: Երևի մեր երազանքները ծալել ու դրել է մի անկյունում ու մեկ ուրիշի հետ նոր երազանքներ է գծագրել, կառուցել, քանդել… Կամ էլ գուցե մեր երազանքները չի պահել, դրել է մի փոքր տուփիկի մեջ ու ծովի ալիքներով իմ ափ ուղարկել: Հա, հաստատ էդպես է արել: Որ ինձանից ոչ մի բան չմնա իրեն:

Վերջացնենք: Սկիզբը կպատմեմ:

Մենք հանդիպել ենք պատահական: Այսինքն, ոչ հստակ ժամ, ոչ տեղ, ու ոչ էլ օր չկար պլանավորված: Ուղղակի կյանքի ինչ-որ անհասկանալի հեգնանքով մենք բախվել ենք իրար ու մի փոքրիկ պատմություն ենք գրել միասին: Երևի ոչ մեկին էլ պետք չէր մեր գրած պատմությունը: Պատմություն չեմ կոչի,  անունը նովել կդնեմ, որովհետև ավարտը անսպասելի էր թե ընթերցողների, թե կերպարների համար: Ինձ թվում էր, որ մենք իրար համար ենք ստեղծված, նրա հասակը իմ հասակին համապատասխան էր, իմ կարծիքները` նրա կարծիքներին լրացնող: Բայց նա կյանքը սկսել էր բացահայտել, իսկ ես դեռ շարունակում էի նույն ուղով: Հետո էլ, երբ նա վերջացրեց իր փնտրտուքները, ես իմը սկսեցի: Իմ բացահայտումները նույն ափին չէին: Ու նա ինձ թողեց մենակ: Ասաց, որ մենք իրոք իրար համար էինք, բայց հանդիպել էինք կյանքում անհարմար պահի: Ու ես անունը դրեցի չժամանակ: Չժամանակ, որովհետև, բացի այն, որ հանդիպել էինք սխալ պահի, երկուսս էլ գիտեինք, որ ճիշտ պահը չի գալու երբեք: Ես լինելու եմ շատ զբաղված, ինքը լինելու է շատ ազատ, հետո ես լինելու եմ հասանելի բաժանորդը, իսկ ինքը` հակառակը:

Ու մենք հրաժեշտ տվեցինք իրար անհրաժեշտաբար: Ես լաց եղա ու ատեցի Սևակին մեր բախտը մեզնից շուտ կանխագուշակելու համար: Իսկ ինքը… Իսկ ինքը ինձ չկանգնեցրեց ճանապարհի կեսին: Ինքը չժամանակի զոհը դարձրեց համ ինձ, համ ինքն իրեն…

Sose Martirosyan

Իսկ դուք ունե՞ք շնորհակալության առիթներ

Կարդացե՞լ եք Ռոբին Շարմայի «Վանականը, որը վաճառեց իր Ֆերարին»: Չունե՞ք Ֆերարի, ձերը երևի արծաթագույն Մերսեդես է, այնպես չէ՞: Չէ, սպասեք, երևի Օպել է կամ էլ չէ, երևի ձեր բախտը չի բերել, ու դուք մինչ այսօր ձեր կարմիր 06-ն եք վարում: Բայց ի՞նչ կարևոր է Ֆերարին, եթե տրամադրությամբ եք 06:

***

Խառը մտքերով շտապում եմ կանգառ՝  հասնելու սրտիս ավտոբուսին: Իրար չենք տեսել ուղիղ 6 ամիս, պատկերացնո՞ւմ եք:  Ի՞նչ կլինի սիրող սիրտը: Մտածում եմ՝ բա որ ուշանա՞մ: Չէ՛, ոչ մի դեպքում չի կարելի ուշանալ առաջին հանդիպումից, երբե՜ք: Լուսացույցը կանաչեց, քայլերս արագացան, նայում եմ՝ հեռվից  մոտենում է, վազում եմ. սիրտս դուրս է գալիս տեղից, բայց դռները բացվում են, ու ժպիտով ներս եմ մտնում:

Ինչպես միշտ, սպասելիքներս ավելի մեծ էին իրականությունից: Հուսաթափվում եմ՝  նայելով ուղևորների աչքերին: Դե լավ, վե՜րջ տվեք, այս ի՞նչ դեմքեր են, մտածում եմ: Հո աշխարհի վերջը չէ՞. վիրուս է, էլի, կանցնի-կգնա: Դիմակի տակից փորձում եմ հասկանալ՝  ով է ժպտում, ով է ուրախ, բայց ապարդյուն: Բոլորը տխուր ու հիասթափված են: Լավ, Սոսե, ի՞նչ անես բա, որ գոնե մի քիչ ուրախանան: Հիշում եմ Շարմային, գրել էր՝  եթե, կյանքում ունեք երեք առիթ, որի համար շնորհակալ եք, ուրեմն դուք արդեն իսկ երջանիկ եք:

Որոշում եմ հարցում անցկացնել: Կողքիս մի կին էր նստած:

-Տիկին ջան, բարև Ձեզ, կասե՞ք Ձեր անունը:

-Բարև, աղջիկ ջան, անունս Ջեմմա է: Ինչո՞ւ ես հարցնում:

-Վա՜յ, տիկին Ջեմմա ջան, ինչ լավ անուն ունեք, երևում է, էլի, որ տեղով մեկ քաղցրություն եք, շատ հաճելի է, ես Սոսեն եմ:

Ժպտում  է  և ուրախանում:

Մյուսները աչքերը կլորացրել ու ինձ են նայում, երևի մտածում են էս խելապակասն ով է, իրեն լրագրողի տեղ է դրել, մարդկանց հարցեր է տալիս: Բայց ես հո՞ զգում եմ, որ եռում են հետաքրքրությունից, շարունակում եմ.

-Տիկին Ջեմմա ջան, թույլ կտա՞ք Ձեզ մի հարց տալ, դե մենք էլ ճանապարհին ենք, ասել-խոսելով կգնանք:

-Սոսե ջան, տատիկիդ տարիքին կին եմ, ինչ հարց, ինչ բան, լիքը երիտասարդներ կան, իրենց հարցրու: Ես թոշակառու կին եմ. ո՜չ տրամադրություն ունեմ, ո՜չ էլ հավես: Չէ՜, քեզ չեմ կարող օգնել:

-Վա՜յ, նեղացնում եք, տիկին Ջեմմա ջան, գիտե՞ք, չէ՞, տատիկիս աշխարհի չափ սիրում եմ, այնպես որ, մերժում չեմ ընդունում:

-Է՜, բալա ջան, ասա, լավ, տուր հարցդ, տեսնեմ` հլա էդ ի՞նչ հարց ա, որ տենց կպած ուզում ես հարցնել:

-Ինձ կասե՞ք, թե ինչո՞ւ եք շնորհակալ կյանքում, երեք առիթ, որի համար շնորհակալ եք:

-Սոսե ջան, էս ինչ թիթիզ հարցեր ես տալիս, այ աղջիկ ջան:

-Տիկին Ջեմմա ջան, կուզե՞ք Ձեզ օգնեմ:

-Հլա փորձի:

-Ամուսին ունե՞ք:

-Վըը… Բա էդ հարց ա՞: Ո՞նց չունեմ, Պարգևս, մեռնեմ դրա ջանին, աղջի: Առաջին ու վերջին սերս ա, գիտես,  չէ՞ ` ոնց սիրտս գերեց էդ իրա «ֆինդուֆլուշկաներով», մինչև հիմա էլ հոգուս հետ խաղում ա, բայց որ վատ եմ, չէ՞, զգում, վաաա՜յ, աշխարհն էլ ոտնատակ կտա, մենակ թե ես լավ լինեմ: Հիմա էլ երևի էն ճռռան արևին աշխատում ա այգում: Մեռնեմ ես իրա ջանին, իսկական Պարգև ա. իմ կյանքի նվերն ա: Վայ, շատ լավ հիշեցրիր, է, զանգեմ տեսնեմ ոնց ա…

-Վայ, տիկին Ջեմմա ջան, ինչ սիրուն նկարագրեցիք: Ես էլ եմ էդպիսի Սեր ուզում: Բայց դուք հետո կզանգեք Պարգև պապիկին: Հիմա ինձ ասեք. բա զավակներ ունե՞ք:

-Ասեմ, աղջիկ ջան, երեք որդի ունեմ, մեկը մյուսից խելացի, շնորհքով, բոյով-բուսաթով: Մեծս ամուսնացել է, մի հիասքանչ հարս ունեմ, էդ ինչ լավ աղջիկ ա: Միջնեկս աշխատում ա, մեզ էլ ա օգնում, մեռնեմ ես իրա կյանքին: Էն փոքր տղես էլ սովորում ա: Գիտես, չէ՞, քեզ շատ հավանեցի, աչքիս հարս տանեմ,- ու ինձ աչքով է տալիս:

Զարմանում եմ: Ու տիկին Ջեմմաս սկսեց բարձր ծիծաղել, հիմա ամբողջ ավտոբուսով հո չենք ծիծաղում, դրսից կմտածեին, թե հարյուրամյա ճակատամարտն է:

Ու ամենակարևորն այն է, որ անցել է 15 րոպե, ու ոչ ոք չի իջել ավտոբուսից. բոլորը լսում են ուրախ ու պայծառ աչքերով: Սիրտս ջերմանում է:

-Տիկին Ջեմմա ջան, ասացիք՝ Ձեր մեծ տղան ամուսնացել է, հարսն էլ հոյակապ աղջիկ է, բա թոռնիկ ունե՞ք,- հարցնում եմ՝ զգալով, որ տիկին Ջեմմայի աչքերը հիմա սիրուց կպայթեն, որ թոռնիկի անուն լսեց:

-Արևիկս: Աշխարհի չափ սիրում եմ: 7 տարեկան է, դպրոց է գնում: Իմ մայրիկի պես է, գիտես, չէ՞, երբ պառկած եմ, բերում է վրաս անպայման մի բան է գցում, ասում է՝ տատի՜, չմրսես հանկարծ: Մեր տան էկոնոմիստն է, մինչև լույսերն ու ջրերը չանջատի, չի քնի: Իսկական արև է՝ պայծառ ու լուսավոր: Մեր տան արեգակն է:

-Տիկին Ջեմմա ջան, բա ասում եք` ոչինչ չկա շնորհակալության համար: Այս ինչ հոյակապ ընտանիք ունեք, Աստված տա միշտ միասին լինեք՝ սիրով ու սերով: Շնորհակալ եմ, որ պատասխանեցիք հարցերիս:

-Սոսե ջան, ես եմ շնորհակալ, աղջիկս, երբեք չէի մտածել՝ ինչքան երջանիկ եմ իմ ունեցածով: Հիմա գնամ ու բոլորին գրկեմ, ամուր համբուրեմ, կարոտեցի բոլորին, մանավանդ Պարգևիս:

Ավարտեցի, պայծառ ժպիտով նստել եմ, տեսնում եմ մյուսները մատները ծալելով ինչ-որ բան են հաշվում: Շնորհակալության առիթները… Որոնք այնքան շատ են:

Պետք է բաժանվեմ սիրելի ավտոբուսիցս, մեկ էլ տեսնեմ ավտոբուսի վարորդը՝ Վաչագան ձյաձյան, ասում է.

-Սոսե ջան, քեզ պետք է պահեմ կողքս, որ սենց միշտ համով-հոտով ճանապարհ գնանք: Աստված քեզ հետ, աղջիկս, ապրես:

Բարի օր եմ մաղթում վարորդին ու երջանիկ գնում  դասիս:

Իսկ դուք ունե՞ք շնորհակալության առիթներ: