Ես Արտյոմն եմ, ապրում եմ Արագած գյուղում: Նվագում եմ դհոլ և շատ եմ սիրում դհոլը: Ես սկզբից հաճախում էի դուդուկի խմբակ: Դա երեք տար առաջ էր: Ես ուզում էի գնալ դհոլի, բայց չստածվեց: Որ չձանձրանայի, ընդունվեցի դուդուկի: Այդ օրը ստուգեցին մեր շնչառությունը: Իմ շունչը այդքան էլ լավ չէր: Ես մի ամիս չկարողացա նվագել ամենահեշտ նոտաները: Բայց շուտով շնչառությունս բացվեց և կարող էի մի քանի բան նվագել: Օրերն անցնում էին, սակայն ես այդպես էլ չէի կարողանում սիրել դուդուկը և ձանձրանում էի: Որոշեցի չգնալ պարապմունքի:

Դուդուկի խմբակի երեխաները եկան իմ հետևից, որ ինձ տանեն պարապմունքի, բայց ես թաքնվել էի, որ ինձ չգտնեն: Եվ ի վերջո ինձ հանեցին դուդուկի խմբակից:

Իմ եղբայրը հայրիկիս ասաց, որ ես դհոլի եմ ուզում գնալ, դրա համար էլ դուդուկի խմբակ չէի ուզում գնալ: Հայրիկս համաձայնվեց: Ես գնացի դհոլի: Իմ դասատուն՝ Մկրտիչ Հակոբյանը, ծափ տալով ինձ ցույց տվեց նոտաները, ես նրա հետևից ճիշտ կրկնեցի: Եվ երկու օր անց նա ինձ դհոլ բերեց: Ես շատ ուրախացա: Առաջին հայացքից թվում է, թե շատ հեշտ է դհոլ նվագել, բայց այդքան էլ հեշտ չէր:

Ես և իմ ընկերը դեռ նորեկ էինք: Դասատուն առաջին օրը տվեց մեզ արտագրել մի դաս, բայց մենք սխալ էինք արտագրել: Հաջորդ օրը մենք հավաքվեցինք դասարանում, եկավ և ասաց, որ նվագենք այն դասը, որն արտագրել էինք: Առաջինը իմ հերթն էր: Ես նվագեցի սխալ: Դասատուն հարցրեց, թե ինչես եմ նվագում, ասացի՝ տետրի գրածով: Նա ասաց՝ տետրդ տուր ինձ: Ես տվեցի, իսկ նա ասաց. «Դուք տառերը չգիտե՞ք»:

Ասացի՝ գիտենք: «Իսկ ինչո՞ւ եք սխալ արտագրել»:

Եվ դասատուն վերցրեց մեր տետրերը և ինքը ճիշտ արտագրեց: Մենք ամաչեցինք: Բայց հիմա արդեն շատ ուշադիր եմ, շատ եմ պարապում և սիրում եմ դհոլ նվագել:

Նորից գարուն ա, նորից գույնզգույն ծաղիկներ, բայց այս ամենի հետ կա մի բացասական կողմ: Այդ բացասական կողմը հողը փորելն ա, բայց չփորես էլ` չի լինի, որովհետև էդ հողի բերքով ես ձմռանը ապրում:

-Դավ, գիտես, չէ՞, որ վաղը գնալու ենք բաղը փորելու:

-Հա, մամ ջան, չգիտեի, բայց ակնկալում էի, որ կասես:

-Դե, ուրեմն, իմացի՝ վաղը գնալու ենք:

Հաջորդ օրը գնացինք փորելու ու այդպես մի քանի օր: Մի օր, երբ արդեն գնացել էինք ու դեռ նոր սկսել էինք փորելը, տեսնեմ՝ երկու ընկերներս և եղբայրս բահերը ուսներին գալիս են ինձ օգնելու: Լավ աշխատանքից հետո մայրս մեզ խոստացել էր, որ մեզ համար իր համեղ պիցաներից կպատրաստի: Չնայած, որ մենք այդ պայմանով համաձայն չենք փորելու: Չհասցրինք բոլորը վերջացնել, բայց շատ էլ չմնաց փորելու: Մենք միշտ ընկերներով իրար թև ու թիկունք ենք լինում ամեն հարցում: Մի քանի օր անց արդեն ես էի բահը ուսիս շտապում ընկերոջս օգնելու: Այս քանի օրը ինձ թվում է հանգստանալու համար է: Ոչ թե նկատի ունեմ դպրոցական արձակուրդները, այլ այս անձրևները, որ մեզ հանգիստ են տալիս: Այն մի փոքր հողը, որ մնացել էր փորելու, չէր ստացվում, քանի որ մի անգամ զինակոչի սրսկումներն էին խանգարում, մի անգամ տան շինարարությունը, մի անգամ էլ վոլեյբոլը, որ խաղալու էինք հարևան գյուղի երեխաների հետ: Այս պատճառաբանությունը լսելուց հետո մաման բարկացած ասաց, որ վաղն արդեն փորելը պիտի վերջացնեմ:

Օֆ, է, նստած նյութ եմ գրում, մեկ էլ մաման ասում ա, որ դեռ փորելու տեղ ա մնացել:

Չգիտեմ ձեզ մոտ ոնց, բայց մեզ մոտ ընդունված է այն փաստը, որ ապրիլի 1-ը խաբելու, տեղ-տեղ էլ խաբվելու օրն ա: Չնայած այս տարի այնքան էլ լավ չէր, դասի չէինք:

Ես հիմա նստած նյութ եմ հավաքում, իսկ ադրբեջանցիները հիշեցնում են, որ իրենք այստեղ են՝ իրենց մի երկու անկանոն կրակահերթերով: Չեք մոռացել, չէ՞, որ ես Բաղանիսից եմ, սահմանամերձ գյուղից:

Լավ, շեղվեցի թեմայից: Ո՞ւր էինք հասել: Հա. հիշեցի: Այս տարի ինձ շատ խաբեցին, իսկ ես ընդհանրապես հավես չունեի ինչ-որ մեկին խաբելու: Բակում փայտ եմ կոտորում մեկ էլ.

-Դավ, զանգում են, բայց չգիտեմ՝ ով ա, էկրանը չի բացում:

-Բեր՝ տենամ:

Քույրս էր: Ինձ խաբեց, ասելով թե՝ զանգում են, ու էկրանը չի բացում: Ամբողջ բակով ընկել էի հետևից, բայց քանի որ խաբելու օրն էր, ջղայնությունս զսպեցի: Անցավ մի քանի ժամ, քույրս նորից եկավ:

-Դավ, խոզերը փախել են, շուտ դուրս արի:

Այս անգամ էլ էր ուզում խաբել, բայց չստացվեց: Դրանից հետո ընկերներս եկան մեր տուն: Նրանց մի քանի ստերին էլ չհավատացի: Երեկոյան դուրս էինք եկել գյուղով քայլելու, մեկ էլ ընկերս.

-Հըըը, Դավ, կոշիկդ ի՞նչ ա էլէլ:

Նայեցի ներքև. ոչինչ չկար:

-Խաբեցի, խաբեցի…

Լավ Էլի, նորից խաբեցին: Հիմա գրում են, բայց նեղսրտած չեմ… Փոքր ուրախություններ են, որ տարին մի անգամ պատահում են: Ադրբեջանցիք էլի կրակեցին… Իսկ սա խաբելու հետ կապ չունի…

Երեկ դասղեկիս խորհրդով (մեր դասղեկը և հայոց լեզվի ու գրականության ուսուցչուհին մայրս է) մի խումբ դասընկերներով մեկ անգամ ևս գնացինք Կոտայքի մարզային գրադարան, որտեղ պետք է դասախոսություն լսեինք «Թումանյանը հասարակական-քաղաքական գործիչ» թեմայով: 

Դասերից հետո հոգնած և սոված էինք:

-Գնում ենք հոգևոր սնունդ ստանալու,- ասելով և ժպտալով՝ ներս մտանք:

Մեզ հետ էր մեր դասարանի «ասմունքի վարպետ» Սամվելը, որը միշտ հիացնում է բոլորին իր գեղեցիկ ասմունքով: Այդ օրը ևս բացառություն չէր: Անչափ հետաքրքիր էր, բոլորս կլանված լսում էինք: Դե, այնուամենայնիվ, Թումանյանը մնում է Թումանյան՝ «անհաս Արարատը մեր նոր քերթության»: Դասախոսությունից հետո բոլորս սկսեցինք գրքեր փնտրել: Սամվելը Շեքսպիր վերցրեց:
-«Հուլիոս Կեսար» պիտի կարդամ,- վստահաբար ասաց նա:
Լայն բացվեցին բոլորիս աչքերը: Գրքերը վերցնելով՝ դուրս եկանք մեզ բնորոշ աղմուկով:
Երբ տուն հասա, դասղեկ մայրս հարցրեց, թե ինչպես անցավ դասախոսությունը: Ոգևորված ամեն ինչ պատմեցի: Նա էլ ոգևորվեց, որ վերջապես ընթերցանության հանդեպ սեր է արթնանում մեր մեջ, ու ավելացրեց.
-Տեսնո՞ւմ ես, Թումանյանի մատը խառն է:
Իսկ այսօր դպրոցում Սամվելը, մեր դասղեկին տեսնելով, բացականչեց.
-Ընկե՛ր Հարությունյան, արդեն երեք արարված կարդացել եմ:

Տարիներ առաջ, երբ ես դեռ փոքր էի, գարունն ինձ համար ուրիշ տեսք ուներ: Այն ժամանակ ես բռնում էի եղբորս ձեռքը ու առավոտ վաղ արևի կարմիր շողերով ողողված փողոցը մեզ տանում էր այն տուն, որը զուրկ լինելով բնակիչներից, կրում էր իր մեջ եղանակների էությունը: Հաղթահարում էինք ցածր պատի դժվարությունը ու հայտնվում այդ տան անձեռակերտ այգում: Խնամքով հավաքում էինք կապույտ ու դեղին ծաղիները, լինում էր նաև այնպես, որ դրանց կեսը ճանապարհին թափվում էր՝ ամուր չբռնելու պատճառով: Այդ ծաղիկները մնացել և մնում են իմ մանկության ու գարնան առաջին ծաղիկներ ինձ համար: Այգում մնում էինք այնքան, մինչև լսվեր մայրիկի բարձր ձայնը, և մենք նորից ծաղիկները խնամքով դնում էինք պատին, իսկ իջնելուց հետո վերցնում: Ամբողջ ճանապարհին գրեթե վազում էինք այն նպատակով, թե ով առաջինը կնվիրի դրանք մայրիկին: Գրեթե միշտ ես էի առաջինը նվիրում, դրա համար ամբողջ օր վիճում էինք: Նվիրելուց հետո այդ ծաղիկները դնում էինք մի կանթ (բռնակ) չունեցող հին բաժակի մեջ ու, տեղավորելով հացատան լուսամուտին, ամբողջ օրը զմայլվում դրանով: Տարիներ հետո ես այդ այգի էի տանում նաև իմ երկու փոքր եղբայրներին այն ժամանակ, երբ նրանք ուզում էին մեծահասակների հետ շուկա գնալ, իհարկե, ես չէի խաբում նրանց, այլ ուղղակի շեղում էի նրանց ուշադրությունը: Կարող եմ ասել, ծաղիկ հավաքելը նրանց էլ շատ էր դուր գալիս: Նախորդ տարի այդ տան բնակիչները մի քանի օրով վերադարձան, ու դարձնելով այդ պատը ավելի բարձր, կրկին հեռացան: Կարծես ցանկանում էին ասել, թե այլևս գործ չունեք այստեղ: Ինչ էլ ուզում է լինի, ես երբեք չեմ կասկածի, որ այնտեղ ապրում են բնության եղանակները, ու այդ այգում աճած ծաղիկները կլինեն իմ մանկության ծաղիկները:

Գարնան առաջին օրը, երբ արթնացա, զգացի, որ արևի շողերը շուրջպար են բռել դեմքիս, ու դա այն առավոտներից մեկն էր, երբ բարձր տրամադրությամբ էի արթնանում: Այդ օրը դպրոցից տուն վերադառնալիս, երբ հրաժեշտ տվեցի ընկերուհուս, նկատեցի մի երիտասարդ աղջկա: Նա միանգամից ուշադրությունս գրավեց, նրա աչքերը երբևէ իմ տեսած աչքերից ամենապայծառ աչքերն էին: Նա ժպտում էր անգամ առանց շրթունքները շարժելու, նույնիսկ շրթներկն էր գարնանային, և ես միանգամից հիշեցի իմ ծաղիկերը: Ներքին մի համառ ուժի մղումով մոտեցա ու շնորհավորեցի նրան գարնան առաջին օրվա կապակցությամբ (թեև ինձ մի պահ թվաց, թե նա հենց այդ գարնանային օրն էր), նա էլ ինձ շնորհավորեց, և մենք ծանոթացանք: Ռուսաց լեզվի ֆակուլտետում սովորող այդ ուսանողուհու հետ զրույցը կարճ տևեց, և ես նրան այդպես էլ չասացի, որ նա այս գարնան առաջին մարդն էր, ով ինձ նվիրեց մի փունջ գարնան բույր: Հուսամ նրան մեկ անգամ էլ կհանդիեմ կյանքում և այդ անգամ հաստատ կասեմ:

Հաստատեք գարունը ձեզ համար, հավերժացրեք կապույտում շրջաններ գործող թռչնին ձեր մեջ: Չէ որ մենք հասկանալով, որ գարնանը ճանապարհների ձյունը կհալվի, ու ամբողջովին ցեխոտված կգանք տուն, որ հողի աշխատանքները կսկսվեն, այնուամենայնիվ սիրում ենք գարունը: Հենց դրա համար չեմ խախտի գարնան երեք կանոնները.

1.Ապրել կենսատու արևի հետ ու դառնալ նրա ներկայացուցիչը երկրի վրա:

2. Գտնել իսկական գարունը ու բոլորին առաջնորդել դեպի այդտեղ:

3. Եվ հաղթանակել առանց կեղծելու, հաղթել քո սրտի կործանարար հեղեղին:

Այս օրերին Բարսելոնայում շարունակում է ընթանալ MWC 2017-ը։ Նախորդ նյութումս խոսել էի այդ ցուցահանդեսի մասին: Ցուցահանդեսի ընթացքում հետաքրքիր նորարարություններով են հանդես եկել Sony, Huawei և մեր հին ու բարի Nokia ընկերությունները։ Դե, ինչպես խոստացել էի, սկսեմ պատմել դրանց մասին։
Ճապոնական Sony ընկերությունը ներկայացրեց միանգամից 4 նոր խելախոս, բայց դրանցից ամենալավը, իմ կարծիքով, Sony Xperia XZ Premium-ն էր։ Այն ուներ 4K HDR էկրան և առաջին սմարթֆոնն էր պատմության մեջ նման էկրանով։ Բացի այդ, այն զինվել էր նաև 19 Մպ-անոց ընտիր տեսախցիկով։ Տեսախցիկի առանձնահատկությունը նրանում է կայանում, որ «Slow Motion» (դանդաղ շարժում) ռեժիմում կարողանում է նկարահանել 960 կադր 1 վայրկյանի ընթացքում։ Կարծում եմ դա հիանալի ցուցանիշ է հեռախոսի համար։

Huawei-ը ներկայացրեց Huawei P10 և P10 Plus սմարթֆոնները, որոնք օժտված են Leica տեսախցիկներով։ Սմարթֆոնի հետևի մասում գտնվում են երկու տեսախցիկներ, որոնք օգնում են ավելի լավ կարգավորել լույսն ու գեր-գերազանց նկարներ ստանալ։

Իսկ Nokia-ն ներկայացրեց միանգամից 3 նոր հեռախոսներ։ Իրականում դրանք այնքան էլ արտասովոր տվյալներ չունեն, ուղղակի անցած-գնացած Nokia-ն հարություն է առնում։

Շարունակեք հետևել 17.am-ին։ Ցուցահանդեսը դեռ չի ավարտվել։

-Ողջույն, դասարան, ողջույն, սփյուռք,- ասացի ես ու խիտ մառախուղից և ցրտից խիստ վիրավորված շտապեցի իմ նստարանի մոտ: Իմիջիայլոց, ողջույնի այս ձևը մեր դասարանի միտքն է, և հեղինակային իրավունքները պատկանում են դասընկերուհուս:

Դասընկերուհիներս կանգնած էին պատուհանի մոտ, ու Միլենան նայելով պատուհանից դուրս տարածված խիտ մառախուղին, սկսեց նվնվալ.

-Աաա, արդեն «փետրվարի 29-ը» եկավ, ու գարնան շունչ ընդհանրապես չի զգացվում:

-Ոչինչ Միլենիկս, հլը ժամանակ կա,- միխիթարեց Էլենը:

Արդեն երկու օր է, ինչ նախագարնանային վառ արևին փոխարինում է թանձր ու չսպասված մառախուղը: Ամեն տարի գարունը ինձ համար սկսվում էր, երբ մեր բակի ձնծաղիկների առաջին ծիլերը նկատվում էին, իսկ այս տարի դեռ պետք է սպասեմ մինչև ձյան հաստ շերտը կորոշի ի վերջո հալվել և հերթափոխել, չնայած նրան , որ այսօր գարնան առաջին օրն է:

Կեսօրին նստած էի պատուհանի մոտ ու նկատեցի դրսում կատարվող իրադարձություններին: Փաստորեն արև էր դուրս եկել, ձյունն էր քիչ-քիչ հալվում, իսկ բակի տատիկները որոշել էին բաց չթողնել արևի շողերը ու արդեն դրսում էին:

Գարնան առաջին նախանշանները նշմարվեցին, վերջապես հիշեցինք արևի գոյության մասին: