Մեդիա ճամբարներ խորագրի արխիվներ

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. եթե չեք սիրում, փորձեք պարզել` ինչու

Վաղուց էի լսել մեդիա ճամբարի մասին, բայց նախկինում երբեք չեմ մասնակցել: Ես նախկինում չեմ սիրել մեդիան, կինոարտադրությունը և լրագրողի գործը: Ինձ թվում էր, որ երբեք չեմ սիրի այս ոլորտները: Սակայն հասկանալով, որ ես շատ քիչ տեղեկություն ունեմ այս ոլորտների վերաբերյալ, որոշեցի գնալ ճամբար և իմանալ ավելին նրանց մասին: Այնուամենայնիվ, մտածում էի, որ մեկ օրից ավել չեմ կարող մնալ ճամբարում, որովհետև քննարկվող թեմաները չեն հետաքրքրի ինձ:

Առաջին օրն էր, մտա այն դահլիճը, որտեղ տեղի էր ունենալու սեմինարը: Մի քիչ տարակուսանք կար իմ մեջ: Գրեթե բոլորը իրար ճանաչում էին: Իսկ ես դեռևս ծանոթներ չունեի:

Սեմինարը սկսվեց: Մեզ բացատրեցին նկարահանումների հիմունքները: Մենք անգամ հարցազրույց վերցնելու փորձ արեցինք: Եվ ահա թե ինչ: Իմ բոլոր պատկերացումները մեդիայի մասին փոխվեցին: Ես հասկացա, որ մեդիան  հետաքրքիր և մարտահրավերներով լի մի կյանք է: Զարմանում եմ, թե ինչու մինչև հիմա չեմ սիրել:

Եվ ահա, ժամեր անց, մասնակցեցի վարպետության դասի: Մեր հյուրն էր ֆոտոլրագրող Արամ Կիրակոսյանը: Այդ դասից հետո, ես հասկացա, որ ինչ մասնագիտություն էլ որ ընտրեմ, լուսանկարչական սարքը միշտ կլինի ինձ հետ:

Երկրորդ օրը մեզ պատմեցին կինոարտադրության մասին: Դասը շատ հետաքրքիր էր: Մենք անգամ փորձեցինք թղթի վրա նկարել մի կադր, ըստ մեր երևակայության: Ճիշտ է, շատ սխալներ ունեի, բայց դա իմ առաջին փորձն էր: Դասը այնքան էի հավանել, որ քիչ էր մնում որոշեի դառնալ կինոռեժիսոր, կամ գոնե սցենարիստ: Բայց, քանի որ բիզնեսից շատ ոչինչ չեմ սիրում, չփոխեցի նախկին որոշումս, սակայն ինքս ինձ խոստացա, որ պարբերաբար կփորձեմ նկարել ֆիլմեր:

«Մանանա» կենտրոնը փոխեց կյանքս երկու օրում: Ես հասկացա մի շատ կարևոր բան, որ երբեք չի կարելի չսիրել մի բան հենց այնպես: Եթե չեք սիրում, փորձեք պարզել` ինչու: Համոզված եմ, որ եթե բոլորը այսպես մտածեն, բոլորի կյանքը կփոխվի դեպի լավը:

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Հաղարծնի ուժը

-Զա՛ռ, արագացրու՛, պատրաստվի՛, շու՛տ-շու՛տ, շարժվում ենք:
-Ու՞ր  ենք շարժվում, եր՞բ:
-Հաղարծին:
-Հաղարծի՞ն, հա էլի Հաղարծին, գնացինք, պատրաստ եմ:

Ճանապարհին մտածում էի՝  հնարավո՞ր է, որ միտքը ուժ ունի, բայց չէ, չէ Հաղարծնի ուժն է, Հաղարծնի:
Այս օրերին Տավուշի թեմում անցկացվում է Հաղարծնի հոգևոր և մշակութային շաբաթ փառատոնը,  և մեր առջև դրված էր հստակ խնդիր` լավագույնս ներկայացնել փառատոնը: Դժվար էր լինելու, բայց մի անգամից  կարծիքս փոխեց  մեզ դիմավորող կամավորների բարձր ու ոգևորող տրամադրությունը: Դրական  միջավայրը  տրամադրեց  աշխատանքի: Առաջին բանը, որ արեցինք,  վանական համալիրը ուսումնասիրելն էր, ընթացքում ծանոթացանք նաև  փառատոնի հյուրերի հետ: Մտածեցի` թեմի առաջնորդին չենք տեսնի, բայց հենց այդ պահին նկատեցի Սրբազանին  ու մի քանի վայրկյան հետո  արդեն բոլորեցինք  Սրբազան  Հոր շուրջը: Օրհնություն ստանալուց հետո, ուզեցա ներկայանալ, բայց չհասցրի. անվանքարտին նայելով  Տ.Բագրատ Եպիսկոպես Գալստանյանը ասաց,  որ հետևում է 17.am-ի թղթակիցներին:

-Մեր աղտոտված մամուլի միակ լուսավոր կետն է, նյութերը գրված խորին մաքրությամբ ու անկեղծությամբ,- ասաց Սրբազան Հայրը:

Ծանոթացա նաև հալեպահայ Շանթ  Խայալյանի  հետ, ում տարիքը գուշակելուց հետո, ինքը  գուշակեց  ապագա մասնագիտությունս: Հաջորդ կանգառում  ինձ հյուրասիրեցին տեղում պատրաստվող ընկույզի և մոշի մուրաբայով: Մի բան էլ հասցրեցի անել. բրուտի  հետ սափորին տեսք տվեցինք. զգալ էր պետք կավի հոտը:

Հիացմունքս  եռապատկվեց, երբ ծանոթացանք Լոնդոնից ժամանած մի կնոջ հետ, ով պատմեց թե ինչպես է ապրում Լոնդոնում` սիրելով Հայաստանը:

Այս ամենից դուրս ու ամենի մեջ նկարահանումները ինձ համար ավարտվեցին հոգևոր մեծ բավարարվածությամբ ու խորը զգացումներով, որի մասին չեմ խոսի:

Իսկ մնացածի մասին հետևություններ կարող եք անել լուսանկարներով:

Mane Minasyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Ես այստեղ ծնվել եմ

Հարցազրույց Մարգահովիտ գյուղի բնակչուհու հետ

Բոսքյանդ, Համզաչիման, Մարգահովիտ. սա նույն գյուղն է, տարբեր ժամանակ տարբեր անուններով:

-Թուրքերի ժամանակ, որ եկել են, արդեն համարյա մտնելուց են եղել մեր գյուղը, խոտերը դեղնած են էլե, թուրքերը ասել են` Բոսքյանդ: Դրանից հետո Համզաչիման ա դրվել, ճիշտն ասած, ես չգիտեմ` ինչ հիմունքներով ա դրվել: Այնուհետև  կառավարության որոշմամբ գյուղի անունը փոխվեց Մարգահովիտ,- պատմում է իմ զրուցակիցը` Մարգահովիտ գյուղի բնակչուհի, 62-ամյա Ալինա Բեկչյանը:

-Գյուղը քանի՞ բնակիչ ունի:

-4300 բնակիչ, որից  287-ը` ժամանակավոր, 3853-ը` հիմնական:

-Ի՞նչով են զբաղվում այստեղի բնակիչները:

-Անասնապահությամբ, հողագործությամբ` հիմնականում կարտոֆիլ են աճեցնում: Մեկ էլ մեր երիտասարդությունը հիմնականում արտագնա աշխատանքի է գնում:

-Իսկ կյանքը գյուղում ակտի՞վ է, թե՞ պասիվ` հիմնականում տատիկ-պապիկներ:

-Դե, գյուղ ա, էլի, բայց մենք ակտիվ երիտասարդներ ունենք, ովքեր երիտասարդական կենտրոն են ստեղծել:

-Իսկ ի՞նչ են անում երիտասարդական կենտրոնում:

-Հավաքվում են, զրուցում են, ինչ-որ ծրագրերի են մասնակցում ու շահում:

-Ի՞նչ ծրագրեր:

-Շահեցին ինչ-որ մանկապարտեզի համար ծրագիր, գույք բերեցին, խաղալիքներ երեխաների համար, մի այլ ծրագրով` պարի խմբի համար շորեր, էն մյուսով էլ` թեքահարթակներ սարքեցին:

-Կա՞ն գյուղում այնպիսի հիմնախնդիրներ, որոնք մոտ ապագայում կստանան լուծումներ:

-Շատ ունենք խնդիրներ, հիմա մի նոր ծրագիր կա, որը ուզում ա գյուղում աղբարկղերի հարցը լուծի, մերն արդեն շարքից դուրս ա էկել: Կամուրջ ունենք, երևի կամրջի շինարարությունը սկսեն: ՄԱԿ-ի ծրագրերից ա կարծեմ, Երևանից էին եկել, անունը չեմ հիշում կոնկրետ:

-Կուզենայի՞ք գյուղից գնալ ու ապրել ուրիշ տեղ:

-Ե՞ս, ես չէ, ազիզ, ես գյուղը շատ կսիրեմ, բաներ կա ինձ քաշող, ես ուրիշ տեղ չեմ կարա ապրեմ, ես ստեղ ծնվել եմ, ստեղ մեծացել:

jemma petrosyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. կարևորը սովորելն է

Երբևէ մտածե՞լ եք, թե որտեղ կարող ենք հարցազրույց վերցնել, կամ ընդանրապես սովորել։ Ես մտածել եմ ու մտածելու հետ մեկտեղ սովորել։

Օրինակ, ինձ համար կապ չունի` որտեղ սովորել, կարևորը սովորելն է։ Երեկոյան ուզում էի նյութ գրել։ Հասկանալով, որ այդ հարցում ինձ կարող է օգնել Շուշանիկը (մեր մենթորներից մեկը)՝ դիմեցի նրան։ Փնտրելով նրան՝ գտա սենյակներից մեկում, որտեղ չկար սեղան և նստարան։ Ես և Շուշանիկը նստեցինք գետնին, և ես սկսեցի հարցերով տանջել նրան։ Ու ասեմ, որ նրա համար դա տանջանք չէր, նա մեծ ոգևորությամբ ու հաճույքով պատասխանում և բացատրում էր ինձ։

Այս ամենը պատմեցի նրա համար, որ իմանաք` կապ չունի որտեղ և ինչի վրա սովորել։ Կարևորը գիտելիք ստանալ և այն օգտագործել կարողանալն է։ Եվ այդ իսկ պատճառով որոշեցի, որ իր բացատրած կերպով պետք է այս ամենը գրեմ։ Դրանից բացի երեկ ցերեկը նկարահանումների դասեր էինք անցկացնում, և այդ ընթացքում որոշեցի ավելի լավ հասկանալու համար հարցազրույց վերցնել և միաժամանակ նկարել։

Քանի որ երեխաները շատ էին՝ բաժանվեցինք երեք հոգանոց խմբերի, այնուհետև պետք է հարցազրույց վերցնեինք մեկս մյուսից։ Մեր խմբում երկու աղջիկ էր՝ ես և Մերին, և մեկ տղա՝ Սերյոժան։ Առաջին հարցազրույց տվողը ես էի։ Եթե նախորդ օրինակի մեջ տեղը կապ չուներ, այստեղ որոշ չափով կարևոր էր, քանի որ նկարահանումներ կատարելու համար պետք է հարմար պայմաններ և վայրեր լինեն։ Մենք ունեինք ընդամենը մեկ ժամ, որից քսան րոպեն տեղ էինք փնտրում։ Երկար ժամանակ փորձում էի լրջանալ, բայց չէր ստացվում, չնայած դա ինձ օգնեց չլարվել և հանգիստ պատասխանել հարցերին։ Գիտե՞ք, էն ծիծաղելի իրավիճակը գնալով ավելանում էր, բայց դե սա էլ լավ անցավ։ Հա, մեկ էլ չմոռանամ ասել, որ անլրջության պատճառով ակնոցը մնացել էր ծառի վրա։ Ամենահետաքրքիրը երրորդ հարցազրույցն էր։ Ասե՞մ` ինչու։ Դե իհարկե՜, կասեմ, քանի որ չեմ ուզում խոսքս կիսատ թողնել։ Սերյոժայի հարցազրույցից հետո վախենալով իջնում էինք զառիթափը, ու մեկ էլ ի՜նչ տեսնենք։ Տեսանք, որ տանիք տանող ճանապարհ կար։ Մենք էլ օգտվելով առիթից, բարձրացանք տանիք։ Շատերը զարմացան իմանալով, թե որտեղ ենք նկարել հարցազրույցը:

Նկարահանումներ անելու համար պակաս կարևոր չի հարցազրույցի տեղը ճիշտ որոշել։ Իսկ ես հանգիստ կարող եմ ասել, որ ես և ընկերներս ճիշտ և հարմար տեղ էինք ընտրել։

Milena Sedrakyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. նոր ընկերուհիս

Դեպի Դիլիջան ուղևորվող ավտոբուսի մեջ հանդիպեցի Վիոլետա անունով մի աղջկա, հենց սկզբից նա գրավեց ինձ, ու կարծես թե սիրտս հուշում էր, որ նա պարզապես սովորական մասնակից չէ, այլ մի քանի ժամից նա դառնալու է իմ ամենամտերիմներից մեկը:

Ավտոբուսի մեջ այդքան շատ չխոսեցի նրա հետ, բայց երբ հյուրանոցի դիմաց սպասում էինք, թե երբ պիտի բերեն սենյակի բանալիները, եկավ ու սկսեց խոսել հետս:

-Բարև, արի ծանոթանանք, իմ անունը Վիոլետա է:

-Բարև, ուրախ եմ, Միլենա:

-Բա որտեղ՞ից ես, Միլիկ: Կլինի, չէ,՞ քեզ Միլիկ ասեմ, շատ եմ սիրում:

-Հա, կլինի, բայց ես էլ պիտի քեզ Լոլո ասեմ:

Մենք որոշեցինք, որ պիտի դառնանք սենյակակիցներ, ու այդպես էլ եղավ: Սկսեցինք միասին մեր իրերը դասավորել, հագուստները ցույց տալ, նկարվել, գժություններ անել, պարել, երգել, ու հա, չեմ թաքցնի, մի քիչ էլ բամբասել:

Քանի հիշեցի ասեմ. պայմանավորվեցինք, որ սառնարանում ինչ կա, երկուսինս է, ու արդեն չորրորդ օրն է, բայց մեր գիշերվա պաշարը դեռ չի սպառվել:

Հիմա Լոլոն իմ ամենամտերիմ ընկերուհիներից է, և ես խոստանում եմ, որ մեր շփումը դեռ երկար կշարունակվի:

Ու  շուտ եմ ասել, միայն ես կարող եմ նրան Լոլո ասել:

Չէ՞, Լոլ:

Meri Muradyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Անսպասելի դասեր

Մարգահովիտ տանելու ճանապարհին տեսա, որ սարերի վրայի խոտը ամբողջությամբ հնձել և հավաքել են: Նման բան առաջին անգամ էր, որ տեսնում էի: Գյուղ գնալու ճանապարհին մոլոկանները բանջարեղեն էին վաճառում:  Հենց առաջին պատահած մոլոկանի մոտ կանգնեցինք: Ուրախ-զվարթ մոտեցանք տատիկին` նրանից հարցազրույց վերցնելու համար, բայց նա կտրականապես հրաժարվեց թե՛ նկարվելուց, թե՛ հարցազրույց տալուց: Նա վաճառում էր թթու, գազար, լոբի: Հենց իր  հետևում նկատեցինք մի ընտանիք, որ արտում խոտ էր հավաքում: Նրանք նույնպես մոլոկաններ էին՝ տատիկն էր, պապիկը և նրանց երկու թոռնիկները: Սկզբից մոտեցանք նրանց և սկսեցինք բացատրել թե մենք ովքեր ենք և ինչ ենք ուզում: Տատիկը նույնիսկ հրաժարվեց խոսել մեզ հետ, ներկայանալ: Միայն կարողացա հարցնել, թե` արդյոք սիրո՞ւմ է իր աշխատանքը: Եվ ի զարմանս ինձ, ստացա պատասխան.
-Այո՛, սիրում եմ:
Դրանից հետո նայեց մեզ և ասաց, որ մենք խանգարում ենք իրեն, և արդյոք մեզ դուր կգա՞ր, որ մեր աշխատանքը անելու ժամանակ ինչ-որ մեկը գար և խանգարեր մեզ, կամ  կթողնեի՞նք արդյոք, որ անծանոթ մարդիկ մեզ նկարեին:
Պապիկը  բարի մարդ էր և ավելի հետաքրքիր: Նրա դեմքին նայելով կարող էիր հաստատ ասել, որ նա հայ չի, և շատ ջանասիրությամբ էր անում իր աշխատանքը:  Նրանք ունեին երկու թոռներ ՝ Սաշան և Ալյոշան: Սաշան ապրում էր Ռոստովում , ուղղակի մի քանի օրով եկել էր հյուր:
Երբ արդեն հետ էինք գնում, պապիկը  ասաց.
-Կարելի՞ է ձեզ մի բան հարցնել: Ձեզ չի՞ հետաքրքրում, թե մենք ինչի՞  համար ենք այստեղ, ինչի՞  համար ենք մեր երկիրը թողել ու եկել այստեղ: Մեզ վռնդել են մեր երկրից, մեր հարազատ հողից : Իսկ դուք սիրո՞ւմ եք ձեր հողը:
Եվ այստեղ մեր դերերը  փոխվեցին: Հիմա մեզ են հարցեր տալիս:
-Այո, սիրում ենք,- ասացինք մենք»
- Ես շատ եմ ցավում, որ դուք թողնում ու հեռանում եք ձեր երկրից :
Ու մենք կարկամեցինք, հետո առանց բան ասելու հեռացանք:
Նա հակառակ իր կամքի, հեռացել էր իր երկրից, իսկ մեր հայ ժողովուրդը իր կամքով թողնում և հեռանում է այն հողից, որում ծնվել և մեծացել է:

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Սեմյոնովկան ու իր մարդիկ

-Մեր Տավուշը լավն ա, մեր ժողովուրդը աշխատասեր, աշխատող ժողովուրդ ա, – այսպիսի դրական նոտայով էլ սկսվեց մեր առաջին ֆոտոարշավը դեպի Սեմյոնովկա գյուղ:

Տաքսու վարորդն էր՝ շատախոս, շփվող: Պատմում էր, որ իրենց ցեղում բոլոր տղամարդիկ վարորդ են եղել, որ արդեն հինգ օր է՝ իրենց գյուղացի կանանցից մեկը բարձրացել է սարերն ու չի վերադարձել:  Փնտրել են, փնտրում են, դեռևս միայն գոգնոցն են գտել:

«Գայլի արածը կլինի», – մտածում են մարդիկ:

Սեմյոնովկան փոքրիկ ու հասարակ գյուղ է՝ իր հասարակ, բայց ոչ փոքր մարդկանցով.

-Չէ, ինձ մի նկարեք, ես տղա եմ կորցրել, տղա՜… Գնացեք, ուրիշին նկարեք:

Քայլում ենք գյուղամիջով, լուսանկարում հետաքրքիրը, գեղեցիկը, բայց մեր փնտրածը մարդն է, իսկ մարդ չկա, մարդիկ շատ քիչ են գյուղում:

-Մենա՞կ եք ապրում, – հարցնում եմ մի ծեր կնոջ:

-Չէ՜, Աստված չանի՝ մենակ ապրեմ, ընտանիք ունեմ, թոռներ, – ժպտում է:

Ի՜նչ լավ է, լավ է՝ գոնե այս կինը իրեն երջանիկ է զգում:

Ներկայանում ենք, բացատրում, թե ով ենք, հետո հարցնում՝ դեմ չէ՞ արդյոք լուսանկարվելուն.

-Չէ, այ բալա, ինչի՞ պիտի դեմ լինեմ, նկարի, հա-հա, նկարի, բայց ամոթ ա է, գյուղացի ենք, էլի, դուք որտեղի՞ց եք, եսիմ է…

Մարդիկ իրոք տարբեր են. մի կողմից կանչում են, որ իրենց նկարենք, մյուս կողմից էլ, թե.

-Ինձ չնկարեք, ես կուշտ եմ դրանից. Ֆրանսիայից եկան, նկարեցին, Գերմանիայից էլ, Հունաստանից էլ, Լոսից էլ… Շատ եկան, ու ի՞նչ: Ի՞նչս փոխվեց: Էլի վատ ենք ապրում, շատ վատ, տեսնում եք, էլի: Սուրճ չեմ կարող հյուրասիրել, թոռներս պիտի դպրոց գնան, տետր-գրիչ չեմ կարող առնել: Հա, սենց ենք ապրում, էս ա մեր գյուղի կյանքը, էս…

Տխրում եմ… Իսկապես դա՞ է գյուղի կյանքը կամ դա՞ պիտի լիներ: Ես չգիտեմ, չգիտեմ, բայց ոնց Սարոյանն էր ասում՝ ինչ-որ տեղ ինչ-որ բան սխալ է… Երևի:

 

lida armenakyan

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Օրագիր

Նստած եմ սենյակում, մտածում եմ, թե ինչ գրեմ, ինչի մասին պատմեմ: Մտածում եմ, որ արդեն բոլորը գրած կլինեն «Առավոտ» օրաթերթի լրագրող Ռուզան Մինասյանի հետ ունեցած վարպետության դասի մասին: Հիմա հաստատ կինոյի նկարահանումներից խոսել են: Վայ, բա անիմացիան: Չէ, չէ: Մի րոպե: Անիմացիայից անվերջ կարելի է խոսել, ու լիքը կարող ենք պատմել: Ասենք, օրինակ՝ ոնց էր Հովնանը ֆոտոխցիկը հարմար տեղավորում, ոնց էր Սիսակը ամեն րոպե ասում.

-Դուք իջեք, դու արի էստեղ, բարձրացիր, արագ: Հավասար ճոճվեք: Էրեխեք, կամերային չնայեք:

Ու չէինք նկատում՝ ոնց են օրվա ժամերը թռնում, ոնց է ամպերը քիչ-քիչ կուտակվում գլխիդ վերևում, ու թե ոնց է երկինքն աստիճանաբար փոխում իր գույներն ու երանգները: Ու մոտավորապես էսպես էլ անցավ մեր փիքսիլեյշնի նկարահանումները և ուրախ օրը:

Դիլիջան մեդիա ճամբար. Գրիշա պապը

Լուսանկարը՝ Հովհաննես Ղուլիջանյանի

Լուսանկարը՝ Հովհաննես Ղուլիջանյանի

Այսօր ֆորոարշավ գնալու մեր հերթն էր: Գնացինք Մարգահովիտ գյուղ, որը տեղացիների խոսքով Հայաստանի ամենամեծ գյուղերից էր:

Գյուղը ճիշտ է, մեծ էր, սակայն բնակչությունը, այդքան էլ մեծ չէր:

Լուսանկարը՝ Հովհաննես Ղուլիջանյանի

Լուսանկարը՝ Հովհաննես Ղուլիջանյանի

Գյուղում հանդիպեցինք մի պապիկի, ով ինձ միանգամից գրավեց, և ես գնացի նրա հետ զրուցելու նրա հետ: Նա վաթսունվեցամյա Գրիշա պապն էր, ով ծնվել էր հենց Մարգահովիտ գյուղում և զբաղվում էր անասնապահությամբ: Իմ այն հարցին, թե ինչ հետաքրքիր դեպք կպատմի իր կյանքից, նա պատասխանեց. «Բալա ջա՛ն, ոչ մի հետաքրքիր բան չկա, ամեն օր հելնում ենք սար` անասուններին կեր տալու, իրիկուններն էլ պարապ նստում ենք»:

Գրիշա պապն ինձ դուր եկավ, և ես այս օրվա ձեռքբերում՝ բացի նոր գիտելիքներ ստանալուց, համարում եմ նրա հետ ծանոթանալը:

Դիլիջանյան մեդիա ճամբար. Վարպետության դաս. Արփինե Գրիգորյան

Դիլիջանյան մեդիա ճամբարի վարպետության դասն անցկացնում է News Deeply-ի մենեջեր Արփինե Գրիգորյանը:

-12 տարեկանից հաճախել եմ «Մանանա»: Ավարտել եմ Պոլիտեխնիկի համակարգչային տեխնիկայի բաժինը: Պոլիտեխնիկ ընդունվելուց հետո սկսեցի «Մանանայում» աշխատել: Մենք ունեինք վեբ-դիզայնի խմբակ ու նաև համակարգչային հմտությունների դասեր, որը ես վարում էի ու ինձ համար շատ լավ փորձ էր:  Բացի այդ, հենց առաջին կուրսից սկսեցի աշխատել ու ծախսերիս ինչ-որ մասը ինքս հոգալ, ծնողներիցս կախված չէի: : Ես մոտ 9 տարի աշխատել եմ «Մանանայում»:  Այստեղ մենք ազատություն ունեինք փորձելու և սովորելու այն ամենը, ինչը մեզ հետաքրքրում էր` գրել, լուսանկարել, ֆոտոներ անել, անգամ եթե ուզում ենք, զբաղվենք ձեռքի աշխատանքով: Ես դասավանդում էի վեբ-դիզայն, բայց միաժամանակ հնարավորություն ունեի իբրև աշակերտ սովորել օրինակ, ֆիլմ ստուդիայում և այլն: Երբ ավարտեցի բուհը, ընդունվեցի «Շարմ հոլդինգ» ընկերություն: Այնտեղ կար IT բաժին, որտեղ իրենց ֆիլմերի ու ծրագրերի մասին ստեղծում էինք վեբ-կայքեր: Հետո ծրագրավորումից մի քիչ ձանձրացա:Ու ես որոշեցի ուրիշ բան փորձել: Մի քիչ սկսեցի նախագծեր ղեկավարել: 4 տարի այդտեղ աշխատելուց հետո դրանից էլ մի քիչ ձանձրացա ու աշխատանքս փոխեցի, ընդունվեցի PanArmenian net, որը առաջատար լրատվական գործակալություններից է: PanArmenian-ում հանրային կապերի ու նախագծերի ղեկավարն էի: Սկզբում որպես ծրագրավորող եմ աշխատել, հետո հասկացա, որ մեդիան ինձ շատ հետաքրքիր է ու PanArmenian net-ում ինձ շատ լավ էի զգում, որովհետև համ տեխնիկական մասով էի աշխատում, համ էլ խմբագրության հետ էի աշխատում:  Այսինքն, շատ պետք եկավ այն ուսուցումը, որ ստացել էի «Մանանայում»:

Հենց այդ տարի ստեղծվեց ֆոտո գործակալությունը, ու մենք սկսեցինք շատ ակտիվ տարածել, միջազգային տարբեր գործակալությունների հետ սկսեցինք աշխատել, նկարներ ուղարկել: Բայց ամեն ինչ սկսել էինք զրոյից, ու դժվար է մի նոր բան ստեղծել, երբ աչքիդ առաջ չունես ինչ-որ օրինակ: Մենք սկսեցինք ինչ-որ լիցենզիաներ, բաժանորդագրություններ վաճառել տարբեր թերթերի, որպեսզի լուսանկարները տեղադրելուց թույլտվություն ունենային:  Դա  շատ հետաքրքիր է, որովհետև զրոյից ինչ-որ բան ես ստեղծում, որը չկա: PanArmenian.net-ը առաջիններից էր, որ սոցիալական մեդիայում իր ներկայությունը սկսեց, ու մենք սկսեցինք ակտիվ ներգրավել Facebook-ի ու Twitter-ի օգտատերերին, որ իրենք կարողանան նորություններ կարդալ:

Դրանից  hետո, 6 տարի PanArmenian net-ում աշխատելուց հետո զգացի, որ նոր բան եմ ուզում: Ես հանդիպեցի մի կնոջ՝ Լարա Սեդրակյանին, ով շատ հայտնի լրագրող էր ABC news-ում ու շատ ավելի հայտնի դարձավ իր թվիթերյան էջում, որտեղ շատ ակտիվ կարճ լրատվական նորություններ սկսեց հրապարակել:

Հետո որոշեց դուրս գալ այդ գործակալությունից ու ստեղծել իր լրատվական նախագիծը, որը կոչվեց Syria Deeply: Ստեղծեց մի լրատվական կայք, որը միայն մի խնդիր էր լուսաբանում և  ոչ թե ստանդարտ լրատվական կայքերի նման, այլ շատ խորը, ու դրա համար էլ կոչվում է Deeply:  Լուսաբանում էր հարցը տարբեր կողմերից ու մարդկային պատմություններ էին ներկայացվում: Շատ հայտնի խորագիր ունենք՝ Սիրիացի դեռահասի օրագիր, որտեղ ինքը պատմում էր իր առօրյայի մասին, իր կենցաղից, թե ինչպես են հարևանները մահանում, ինչպես են շենքերը փլուզվում: Հետո մենք ստեղծեցինք մի քանի նոր ֆորմատներ, ու դրա համար Syria Deeply-ն շատ մեծ համբավ ձեռք բերեց: Իրականում Syria Deeply-ի առանձնահատկությունը նրանում էր, որ շատ բարդ երևույթները փորձում էինք մաքսիմալ պարզ կերպով ներկայացնել, որ մարդ կարդար ու հասկանար՝ սկզբից մինչև վերջ ինչ է կատարվում: Քանի որ Syria Deeply-ն շատ հաջողված էր, սկսեցինք այդ ֆորմատը ուրիշ թեմաների վրա կիրառել: Ու ստեղծվեց News Deeply-ն, հետո մենք սկսեցինք ուրիշ deeply հարթակներ ստեղծել, մի քիչ փոխեցինք մեր տեխնիկական բազան: Ու հաջորդը, որ ստեղծվեց Ebola Deeply-ն էր, որտեղ մանրամասն ներկայացնում էինք էբոլա հիվանդության մասին: Դրանից հետո որոշեցինք լուսաբանել տեղային ջրի խնդիրը, ու հարթակը կոչվեց Water Deeply: Arctic Deeply-ն էլ ստեղծեցինք, որ լուսաբանենք Արկտիկայի շրջանի խնդիրները: Եվ Deeply ֆորմատով մեր վերջին խորագիրը Refugees Deeply-ն է,  որտեղ անդրադառնում ենք փախստականների խնդիրներին ողջ աշխարհում:

News Deeply-ն ստեղծվել է Նյու Յորքում, բայց մենք գրասենյակներ ունենք Հոնգ-Կոնգում, Բեյրութում, Սան Ֆրանցիսկոյում և Երևանում: Ամեն գրասենյակում տարբեր մարդիկ են աշխատում ու տարբեր ֆունկցիաներ ունեն:

Մենք ունենք հարթակներ, որոնք հատուկ ստեղծվել են ինչ-որ ընկերությունների համար: Առաջիններից մեկը Inclusion Hub-ն էր, որ ստեղծեցինք Mastercard ընկերության համար: Եվ վերջինը, որ ստեղծել ենք, կոչվում է Women and Girls Hub, որտեղ լուսաբանում ենք զարգացող երկրներում կանանց և աղջիկների խնդիրները: Այս նախագծի համար մեզ հովանավորել է Բիլ Գեյթսի հիմնադրամը:

Արփինեն մեզ ներկայացրեց խմբագրման աշխատանքից: Նշեց, որ տեքստերում ընդհանուր սահմանափակում ունեն՝ հիմնականում 1500 բառ: Վերնագրի ոճական սահմանափակում ևս: Եվ առհասարակ, կայքն իր գրելաոճն ու կանոններն ունի: Նյութի մասին, վերևում գրվում է ամփոփ նկարագիր, ներքևում նշվում է հեղինակի անունը,  և թե քանի րոպե կպահանջվի, եթե նյութն ամբողջությամբ ընթերցենք: Նյութը լրագրողը գրում է, ուղարկում խմբագրին, խմբագիրը նայում է, տեքստային ուղղումներ է կատարում և ուղարկում copy editor-ին՝ սրբագրիչներին, ովքեր սրբագրում են նյութը, վերջում ուղարկում են թվային պրոդյուսերին, ով նյութը տեղադրում է կայքում

-Խմբագրող թիմն իրականում տարբեր վայրերում է իր աշխատանքն իրականացնում:  Մեկս մյուսիս չենք էլ տեսել երբևէ ու որպես էդպիսին չենք ճանաչում, բայց համակարգչային շփման միջոցով աշխատում ենք միասին, թեև տարբեր երկրներում ենք գտնվում:

Իր աշխատանքի դժվարության հետ կապված, ասաց, որ յուրաքանչյուր աշխատանք իր դժվարությունն ունի, բայց երբ սիրով ես անում, քեզ ոչինչ չի խանգարում: Եվ խմբագրման միակ դժվարությունը ժամային գոտիներն են, իսկ դա էլ կապված է այն հանգամանքի հետ, որ գրասենյակները աշխարհի տարբեր անկյուններում են:

Սակայն երբեմն թիմային հավաքներ ենք անում: Այ օրինակ, գնացինք Հոնգ Կոնգ և միասին աշխատեցինք մի գրասենյակում:

Իսկ թե ինչ է տվել Մանանա կենտրոնը Արփինե Գրիգորյանին, պատասխանեց.

-Իրականում շատ լավ հարց էր: Մեր ժամանակ տարբեր բաժիններ կար «Մանանայում», ֆիլմեր էինք նկարում, լրագրություն էի սովորում: Առհասարակ, «Մանանան» շատ բացառիկ տեղ է, եթե դու ուզում ես ինչ-որ հետաքրքիր ու նոր բան սովորել, գալիս ես «Մանանա»: Ու նաև շատ լավ ընկերներ է տվել ինձ:

Վարպետության դասն էլ վերջացավ մասնագիտական խորհուրդներով,  ու յուրաքանչյուրս իր համար մի նոր բան վերցրեց հանդիպումից ու զրույցից, թե կյանքի և թե աշխատանքի համար: