Տարիները մերսեդեսի պես արագ  անցնում են՝ իրենց հետևից թողնելով մի մեծ փոշու ամպ: Մենք վազում ենք բռնելու բոլոր լավ պահերը, բայց միշտ չի, որ հասնում ենք:

Ես սովորություն ունեմ վազել մանկություն, որտեղ մնացել են իմ լավ ընկերները, ում  հետ մի ժամանակ «մեջմտնելոցի» էինք խաղում:

«Մեջմտնելոցու» վարպետներից մեկը Վարազդատն էր: Ես հասկանում էի, որ անչափ անհաջողակ եմ, երբ իմ բոլոր հարվածներից նա «պաս» էր բռնում: Նրան խաղից հանելը ամենաուրախալի փաստն էր:

Մեր թաղում հիմա խաղի վարպետներ չեն մնացել, որովհետև խաղացողներն էլ չեն մնում: Վավային հարցրի՝ գնում ես հա՞, ասաց՝ տանում են,Նուշ:

Չի վախենում, վստահ եմ, գիտեմ, որ չի վախենում: Կկարոտի, անպայման: Նորմալ է, բոլորն են կարոտում, բայց  ուրախ եմ, որ մի  «ախպեր» էլ է ավելանում զինվորների թվին: Բանակը, ուղղակի տերմին չի, բանակը Վավայի նման տղերքն են, որ մենակ կարոտից են վախենում:

Ախպեր ջան, ընկեր ջան:  Գիտեմ , որ խաղ չի, բայց ուզում եմ, որ խաղի նման վարպետ լինես, ու  թշնամիդ ինձ նման անհաջողակ լինի: Ուզում եմ, որ երկու տարի շարունակես խաղալ, ոնց որ միշտ ես խաղում: Շատ «պաս» կբռնես, պիտի բռնես, իրավունք չունես չբռնելու: Երկու տարուց հետ ես գալու, ինձ Անիչկա ասելու ու ներվերս ուտելու համար:  Հետ գալուցդ խմելու ենք իրար հետ, ես՝ կոլա, դու՝ լիմոնադ: Տես, հա, խոսք ես տվել:

Բարի ճամփա, ընկեր իմ: Ես վերջին «պասն» եմ տալիս, որ տանես հետդ ու հետ բերես: Ու հետ գաս:

Երբ առաջին անգամ դպրոց գնացի, շատ ուրախ էի: Հետո դասարանում տեսա կլոր թշերով մի աղջկա, որը լաց էր լինում: Ես էլ սկսեցի արտասվել, մինչ այսօր աչքիս առաջ այդ տեսարանն է գալիս։ Այս ամենից նեղված՝ ես արտասվում էի, մինչ մայրիկը հանգստացրեց ինձ ու կտրեց ձայնս։ Մտածում էի դպրոցը վատն է, քանի որ ստիպում է ինչ-որ մեկին արտասվել։

Տարիներն անցնում են շատ արագ, ու չես հասցնում հասկանալ պահի լրջությունը։ Այսօր, երբ փոխադրվել եմ տասներկուերորդ դասարան, հասկանում եմ, որ կյանքիս մի շրջան մեկ տարի հետո պետք է ավարտվի։

Հիշում եմ դասարանում կատարված բոլոր հետաքրքիր դեպքերը։ Հատ-հատ կարող եմ թվարկել մեր կռիվները, կարող եմ ասել, թե քանի անգամ եմ «անբավարար» ստացել։ Երբ ուսուցչուհիներից մեկը բարկանում էր ինձ վրա, մտածում էի ժամանակի արագ անցնելու մասին։ Բայց հիմա, երբ սկսել եմ կարոտել թեկուզ և այդ ժամանակները, հասկանում եմ, որ պետք է գնահատել դպրոցում անցկացրած ամեն մի պահը։ Չէ՞ որ յուրաքանչյուր մարդու կյանքում դպրոցական տարիները մեկ անգամ են լինում։

Այս տարի էլ պատրաստվում ենք գնալ էքսկուրսիայի: Մտածելով, որ կարելի է չգնալ՝ ինքս ինձ հետ խոսում էի.

-Մեկ ա՝ եսիմ ուր չենք գնում։ Էս տարի չգնամ։ Բայց, եթե չգնամ, էլ ե՞րբ պիտի գնամ։ Էս տարի մեր վերջին տարին է։ Մյուս տարի անելու շատ բան կունենանք ու երևի չենք հասցնի մտածել էքսկուրսիայի մասին։

Ու մտքերիս մեջ խորասուզվելով՝ սկսեցի հիշել դպրոցում անցկացրած լավ ու վատ օրերը: Մտածելիս ժպտում էի: Քույրս, կողքից նկատելով իմ ժպիտը, սկսեց հարցեր տալ.

-Ջեմ, գժվե՞լ ես:

-Հը՜մ:

-Ջե՜մ:

-Հա, հա, ասա։ Ի՞նչ էիր ասում:

-Հեչ, ուղղակի մի տեսակ ուրախ ես։ Ի՞նչ ա եղել՝ սենց ոգևորվել ես։

-Հիշում եմ, որ ձմեռվա կեսին դիպմամբ դասից փախանք ձնագնդի խաղալու, որ հետո էսպես նստենք ու հիշենք մեր դպրոցական օրերը։

-Հա, հետո ի՞նչ։ Կարո՞ղ ա մոռացել ես՝ ոնց էր դասղեկդ բոլոր ծնողներին խառնել իրար։

-Չէ, Էմ, չեմ մոռացել։ Ուղղակի վախեցանք։ Հիշո՞ւմ ես, որ տուն մտա: Մեր մոտի երեխեքին բոլորին հետս բերել էի, որ արդարանալիս բոլորս միասին արդարանանք…

Ի՞նչ, արձակուրդներից երեք շաբա՞թ է անցել: Ա՜խ, կարծես մի ողջ հավերժություն անցած լինի: Արդեն հասցրել եմ կարոտել դասարանիս, երեխեքին, մեր ընտրական դասամիջոցները: Ինչո՞ւ ընտրական, հիմա բացատրեմ:

Ուրեմն, մենք դասարանում 13 աղջիկ ենք և 3 տղա: Դե, աղջիկներն էլ ոչ պակաս թիթիզ են, իսկ բարձր դասարանի տղաներն էլ «սրտից թույլ»: Երբ զանգը հնչում էր, պետք է հասցնեինք արագ դասարանից դուրս գալ, որովհետև վայրկյաններ հետո դասարանի դռան առաջ ընտրական շտաբ էր ձևավորվում: Մեր «շատ սիրելի» տղաները մեզ չափում-ձևում, ոտքից գլուխ տնտղում էին, իսկ հետո ընտրված աղջիկը դպրոցում պահակազորով էր քայլում: Ա՜խ, տղաներ, ինչ հետաքրքիր եք դուք: Մի կարգին ծիծաղում էինք մենք ձեզ վրա ախր:

Մի դեպք էլ պատմեմ: Մի անգամ այնքան եկան դուռը թակեցին՝ գրիչի կամ այլ իրի պատրվակով, որ մենք` հանճարեղ աղջիկներս, որոշեցինք դռան վրա գրություն փակցնել, որը հետևյալն էր.

«Դուռը չբացե՛լ: Գրիչ, մատիտ, ռետին կամ քանոն չպահանջե՛լ, չկա՛»:

Դե իհարկե, նրանք չհանդուրժեցին այդ արգելքը, և հաջորդ օրը չկար գրությունը, բայց մենք մեր զենքերը վայր չդրեցինք. մի քանի անգամ էլ գրեցինք ու փակցրինք:

Իսկ արդեն այս սեպտեմբերից ընտրական հանձնաժողովը փոխված կլինի. դե, ավարտել են ու գնացել: Ճիշտ է, շատ էինք բարկանում նրանց վրա, բայց դե, չեմ կարող չխոստովանել, որ առանց նրանց էլ անհետաքրքիր ու տխուր կլինի: Հիմա էլ ո՞ւմ վրա պետք է ծիծաղենք:

Է՜հ, կարոտել եմ դպրոցս: Ուզում եմ քնել և առավոտյան արթնանալ ու իմանալ, որ սեպտեմբերի 1-ն է: