tina maqoyan kotayq

Մի նամակի պատմություն, կամ նամակ Մալիշկայից

«Բարև: Արի զրուցենք: Այս անգամ մեկ ուրիշ տարբերակ ընտրեցի քեզ հետ կապվելու: Հետաքրքիր է, չէ՞: Ո՞վ կմտածեր, որ ես ինչ-որ մեկին մի օր նամակ կգրեմ թղթի վրա: Կամ կպատկերացնեի՞ր, որ մի օր ինչ-որ մեկից ձեռագիր նամակ կստանաս: Արի միասին կարոտախտ ապրենք»:

Դասերս էի սովորում ու դրան զուգահեռ երգ էի լսում, կարծեմ՝ The Lumineers-ի Sleep on the floor-ն էր: Հաղորդագրություն էկավ՝ Էլիզան էր.

-Թին, Վահեն ասում ա, որ Աննան քեզ ինչ-որ բան ա ուղարկել:

-Ի՞նձ: Հարցրու՝ ի՞նչ ա:

-Ասում ա՝ մարինադ: Չի երևում՝ բանկան փաթաթված ա:

-Յա, չլինի՞ թթու վարունգ ա ուղարկել,- ինձ հատուկ անհամբերությամբ հարցրի ես (բոլոր մոտիկներս գիտեն, որ թթու վարունգի համար խելքս իմը չէ):

-Ա՞ն: Էդ ի՞նչ ես ուղարկել ինձ:

-Դեռ չի հասե՞լ քեզ: Մոռացա Վահեին զգուշացնեմ, որ մինչև «պայոկը» քեզ չհասնի՝ ձենը դուրս չգա:

-Ան, ասա՝ ի՞նչ ա: Սիրտս կպայթի: Ասա էլի:

-Ոչ մի արտասովոր բան:

-Ասում ա՝ բանկա ա: Մարինադ ա, ինչ ա: Թթու վարունգ ե՞ս ուղարկել:

Աննան մալիշկեցի է, նրա հետ ծանոթացել եմ վիրտուալ: Իմանալով, որ ինքը նույնպես 17-ի թղթակից է՝ նրան ընկերանալու հարցում ուղարկեցի:

«-Բարև:

-Բարև, Աննա ջան:

-Ինձ ճիշտն ասած քո պորտրետը շատ էր դուր գալիս, սիրուն ես:

-Շնորհակալություն: Դու էլ ես սիրուն, Աննա ջան:

-Չէ լավ: Արի ծանոթանանք: Աննա, 17 տարեկան: Սիրում եմ գիրք կարդալ ու ֆիլմեր դիտել, իսկ դու՞:

-Ես էլ 16 տարեկան եմ, ես էլ եմ սիրում գրքեր ու ֆիլմեր, բայց էս ամառը ինչ-որ շատ կարճ ա՝ չեմ հասցնում:

-Մի տեսակ ինձ թվում էր ինձնից մեծ ես ,բայց չէ՝ ավելի լավ, ազատ կշփվեմ: Ո՞րերորդ փոխվեցիր:

-10 փոխվեցի ու մի ամիս անիմաստ ջուրը գցեցի քննությունների պատճառով: (Էս ընթացքում դեռ էն պատմության քննությանը հաջորդած դեպրեսված վիճակն էր)»:

Էսպես սկսեցինք շփվել:

«Դու ինձ ընկերանալու հարցում ուղարկեցիր, ես սիրով ընդունեցի, որովհետև անկեղծ քո նկարն ինձ ամենից շատն էր դուր եկել: Հետո ես գրեցի (որովհետև դու սովոր չես առաջին քայլին), հետո ծանոթություն, ու արդեն իրար համար այն ենք, ինչ կանք»:

 

Մոտ մեկ շաբաթ սպասեցի ուրբաթ օրվան՝ որ Էլիզան «Մանանա» գնա ու բերի «պայոկս»: Ահա և եկավ սպասված ուրբաթ օրը:

-Էլիզ: Բանկաս մոտդ ա՞:

-Բանկա չի: Թուղթ ա:

Բայց պարզվեց, որ մոռացել էր իր հետ բերել, ու ես ստիպված եղա ևս մեկ շաբաթ սպասել:

Ահա և եկավ սպասված ուրբաթ օրը: «Մանանա»: Կարնավալ: Եղվարդ-Երևան ընկած տարածություն: Պատրաստություններ: Ու ես ամբողջ ժամանակ մտածում եմ «պայոկի» մասին:

Արդեն «Մանանայում» ենք: Ներս մտնելուն պես հանձնեցին «պայոկս»: Ու պատկերացնո՞ւմ եք, թե ինչ էր դա: Դե դա էդքան էլ դժվար չէ գուշակել: Նամակ: Հասարակ նամակ: Թղթի վրա գրված ու դրված ծրարի մեջ: Հենց նույն պահին էլ բացեցի ու սկսեցի կարդալ՝ մամայի ասած «ապուշի ժպիտը» դեմքիս: Դե, ժամանակ չեղավ մինչև վերջ ընթերցելու ու մնացածը տանը շարունակեցի:

Հասկանում եմ, գուցե ձեր համար ձանձրալի է սա կարդալը, բայց սա իմ առաջին թղթե նամակն էր: Բայց չէ, մի րոպե: Բա եղբո՞րս նամակները: Դա մոտ 10 տարի առաջ էր՝ երբ զինվոր էր եղբայրս, ու մենք թղթե նամակներ էինք ուղարկում միմյանց: Ես 5-6 տարեկան էի: Հըմ, շեղվեցի թեմայից:

«Թույլ մի տուր, որ ինչ-որ մեկը քեզ անօգնական ու թույլ համարի: Աշխատիր սեփական խնդիրներիցդ չկորցնել ինքդ քեզ, չփախչել, կամ չշրջանցել դրանք: Էդ քեզ երբեք չի օգնի ու չի տա էն բոլոր հարցերիդ պատասխանները, որոնք կառաջանան մեջդ: Եթե անգամ ներսիցդ ինչ-որ բան կրծում ա, ու դու այլևս անզոր լինես ապրել էս հասարակության մեջ՝ ցույց մի տուր, ցույց մի տուր, որ դու անօգնական ես, որ էլ ուժ չունես՝ դրանով քեզ կվնասես: Համոզված եմ, որ էդպես կանես, ու շատ հարցերում արդեն իսկ արել ես: Դա իրոք մեծ բան ա: Շատերը չեն կարողանում: Հաճախ ես էլ չեմ կարողանում»:

Ան, կհետևեմ խորհրդիդ:

Հա, չմոռանամ ասել, որ ամբողջ օրը նամակը ձեռքիս տան մեջ քայլում եմ, երևի 100 անգամ կարդացել եմ՝ ամեն տառը հատ-հատ, ու իրեն վերաբերվում եմ այնպես, ինչպես «Մատանիների տիրակալը» ֆիլմում՝ մատանուն: «Моя прелесть» (խնդրում եմ էս արտահայտությունը չջնջել):

Gayane Avagyan

Իմ 2017-ը

Մինչև պատմությունս կարդալը, ուզում եմ` հավատաս գրածս ամեն բառին: Ես էլ չէի հավատում, որ մարդիկ կարող են միանգամից այսքան մտերիմ դառնալ: Բայց…

Այս տարի երևի ամենահետաքրքիր ու տարողունակ տարին էր իմ ու հազարավոր առաջին կուրսեցիների կյանքում: Ու հիմա, երբ մտքով հետ եմ գնում դեպի սեպտեմբերի մեկ, հասկանում եմ, որ իրականում ոչ այդքան հուզվել էր պետք, ոչ այդքան մտածել: Մինչև համալսարան մուտ գործելը, հազար բան էր անցնում մտքովս: Հիշում եմ, թե ինչքան էի մտածում, թե ում հետ եմ համալսարանում լեզու գտնելու, շփվելու, արդյոք կգտնե՞մ իմ հետաքրքրությունների տեր մարդկանց, ինչպիսի՞ն կլինի մթնոլորտը:

Առաջին օրը ոչ ոքի հետ չեմ խոսել: Երկրորդ օրը գտա հարազատ մարդու, հարազատ Վարդի: Հիշեցի, որ ինչ-որ մի օր մի լավ ընկեր մեզ ծանոթացրել է, ու վերջապես ես գտա հարազատ շունչ, նստեցի կողքին: Ամենաակտիվ մարդը իմ կյանքում հենց նա է: Երևի իր ակտիվ, պարզ բնավորությունից մի փոքր էլ այս շրջանում, ինձ է փոխանցվել: Քիչ մարդկանցից է, ով կարողանում է իր կարծիքը ազատ արտահայտել և հավատում է խոսքի ուժին: Հետո Վարդը ծանոթացրեց Աստղի հետ: Եվ սովորական հարց- պատասխանից հասկացանք, որ ծանոթ ենք միմյանց, որ երկար ժամանակ ճանաչում ենք:

Աստղի բնավորության ամենալավ գիծը բոլորին հասկանալու կարողություննն է: Նա առանց մի բառ ասելու հասկանում է քեզ և առաջինը կարողանում է ձեռք մեկնել և օգնել բոլորին: Նա լավ հոգեբան է, երևի դրանով է պայմանավորված իր բոլորին լավ հասկանալու կարողությունը:

Մինչև համալսարան գալս չէի պատկերացնի, որ այդքան արագ կարող ես մտերմանալ մարդկանց հետ: Բայց հարցը այն չէր, որ ամեն բան ընկերության մեջ հեշտ է, այլ այն, որ կան մարդիկ, որոնք միանգամից են մուտ գործում քո կյանք և հասկանում քեզ:

Կան, չէ՞, մարդիկ, որ կապ չունի` որքան ժամանակ է ճանաչում ես, որքան ժամանակ է՝ գիտես, նա հարազատի նման գալիս է ու մնում կողքիդ: Կարող է օգնել քեզ, քեզ հետ լաց լինել, ուրախանալ, տխրել, մտածել: Թվում է, թե մի քանի տարի է պետք, որ համոզվես , որ ընկերդ հենց այդպիսինն է: Չէ, մենք հասկացանք իրար: Չէի մտածի երբեք, որ նման մարդկանց կգտնեմ հենց համալսարանում: Այս տարի նշանակալից էր, որովհետև կյանքի ամենաբարդ շրջաններից մեկին էլ հասա ու գտա նման մարդկանց:

emma miqayelyan kotayk

Մեր հետքերը

Հետաքրքիր է, չէ՞, մարդիկ քայլելիս ի՞նչ են մտածում, ի՞նչ են երազում: Օրինակ՝ ես քայլում եմ որոշում կայացնելու համար, մի քիչ էլ երազում եմ:

Մեկ, երկու, երեք քայլ ես դնում, շրջվում ու տեսնում ես հետքեր: Դա քո անցած ճանապարհն է, որ դրանք չեն վերանա մինչև ձյուն չգա կամ մինչև նորը չգա: Ինչքան հետաքրքիր փաստեր է  հավաքում ձմեռը, այդպես չէ՞: Միգուցե հետքերդ սրտիդ խորքում փայփայած նպատակի իրականանալու առաջին քայլերն են: Երկրորդ դեպքում էլ՝ շրջվելիս (եթե տոնական ես տրամադրված) հիշում ես մանկությունդ՝ ոտքերով խաչեր եմ դնում, գնում եմ, գնում… Գնում եմ տուն՝ դպրոցից: Ճանապարհին երևում է ողջ քաղաքի պատկերը ներսից: Մինչ տուն հասնելն անցնում եմ ամբողջ Հրազդանի Միկրոշրջանով: Ընկերուհիներիս հետ խանութներ մտնելով՝ նվերներ ընտրելով: Մի մասն ընտրում է նվերներ, մյուս մասը՝ հագուստ. «Հագուստի գիժ եմ, մամային էլի ծախսի տակ եմ գցելու», բայց բոլորս միասին մի նախասիրություն ունենք՝ նվերների մեջ «մոլորված» փոքրիկներին նայել: Ամենալավն այն է, որ նրանցից շատերը դեռ հավատում են Ձմեռ պապիկին: Անմեղ  ու զարմացած հայացքով նայում են չորս կողմը, ամբողջ խանութը Ձմեռ պապիկների տուն է դարձել: Ո՞ր մեկն է իրեն նվեր բերելու, ո՞ւմ է տալու նամակը, կամ մուլտֆիլմերից՝ «նրանք Սանտայի Էլֆերն են»: Մանկական ճիչն արհամարհող մի տղա  ասում է.

-Մա՛մ, մի բան խնդրեմ:

-Ասա, բալե՛ս, ի՞նչ ես ուզում:

-Սրանից ինձ կառնե՞ս:

-Արի՛ գնանք տուն, Ձմեռ պապիկին նամակ  գրենք, թող սրանից բերի քեզ:

-Հա, մա՛մ, բա նրանցից ո՞վ է իսկականը:

-Նրանք Ձմեռ պապիկը չեն, այլ նրա օգնականները, իրենց կտանք նամակը:

Հեռացան: Հաջորդ օրը կրկին հանդիպեցի իմ ծանոթ անծանոթներին, այս անգամ մայրիկը միայնակ էր: Գնել էր այն մեքենան, որ տղան էր ուզել: Լավ է, չէ՞, երբ ծնողները չեն ուզում, որ դեռ տասը տարին չլրացած երեխան դադարի հավատալ Ձմեռ պապիկին: Ես  կարծում եմ, որ եթե Պապիկը չլիներ, մենք չէինք խոսի ու պատմի հեքիաթներ նրա մասին:

Ձմեռ պապիկը միայն նվերներ չի բերում, այլ նաև կատարում է երազանքներ: Երազանքները Հյուսիսափայլի նման փայլուն ու գեղեցիկ չեն, և դրանք չեն նվիրում: Եթե հավատում ես, արդեն կատարվելու ճանապարհին են:

Ես Ձմեռ պապիկից նվերներ չեմ ուզում: Ես մի խնդրանք ունեմ, եթե մեր երկնքում աղավնիներ թևածեն, թող լինեն միայն խաղաղություն ավետող, և այդ խաղաղությունը թող սկսվի մեզնից և մեզանով հասնի աշխարհի չորս կողմերը:

Խաղաղություն և արդարություն քեզ, իմ պայքարող հայրենիք՝ Հայաստան: Եվ թող որ մանուկները ապրեն հավատալով, որ նվիրական երազանքները մի օր իրականանում են, և հրաշքները դրա ապացույցն են:

Աբովյանի շախմատի դպրոցը

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Դեկտեմբերի 20-ին տեղի ունեցավ մեծ միջոցառում՝ նվիրված Աբովյան քաղաքի շախմատի դպրոցի ստեղծման տասնամյակին: Միջոցառմանը ներկա էր նաև Աբովյանի քաղաքապետ Վ. Գևորգյանը: Նա ողջունեց և շնորհավորեց դպրոցի աշխատակազմին՝ արգասաբեր աշխատանքի և այսքան տարի երիտասարդների մեջ դեպի շախմատը սեր առաջացնելու համար: Նա կարևորեց շախմատի դերը աբովյանաբնակ երեխաների կյանքում և իր պատրաստակամությունը հայտնեց օժանդակելու դպրոցին և դպրոցի սաներին:

Շախմատի դպրոցի տնօրենը՝ Ն. Մովսիսյանը, ներկայացրեց դպրոցի գործունեությունը և անցած ճանապարհը:

Աբովյան քաղաքի շախմատի դպրոցը հիմնադրվել է 2006 թվականին: Ինչպես նշում է դպրոցի տնօրենը՝ 2007 թվականի փետրվարին սկսվեց սաների ընդունելությունը, 2007 թվականի հոկտեմբերին տեղի ունեցավ դպրոցի պաշտոնական և հանդիսավոր բացումը, իսկ մեկ տարի անց՝ 2008 թվականի հոկտեմբերին, տեղի ունեցավ դպրոցի երկրորդ հարկի և համակարգչային դասասենյակի բացումը։ Երկու հանդիսություններին էլ ներկա է գտնվել Հայաստանի շախմատային ֆեդերացիայի նախագահը՝ Սերժ Սարգսյանը։

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Դպրոցի սաները բազմիցս մասնակցել են բազում մրցույթների՝ և՛ քաղաքային, և՛ մարզային, և՛ հանրապետական, շատերն էլ հնարավորություն են ունեցել իրենց ուժերը փորձելու աշխարհի և Եվրոպայի շախամատային առաջնությունների ժամանակ: Այսօր էլ քաղաքում տեղի են ունենում բազմաթիվ շախմատային մրցաշարեր, մարզային պատանեկան և տղամարդկանց առաջնություններ, կազմակերպվում են սեմինարներ: Դպրոց են հաճախում 500 աշակերտ ոչ միայն Աբովյան համայնքից, այլև շրջակա համայնքներից՝ Նոր Հաճնից, Չարենցավանից, Բյուրեղավանից, Աբովյանի տարածաշրջանի բոլոր գյուղերից։ Դպրոցում աշխատող մարզիչներից շատերը դպրոցի նախկին սաներ են եղել, որոնք բազմիցս բարձր արդյունքներ են ցուցաբերել և մեծ հաջողություններ են գրանցել:

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Լուսանկարը` Աբովյան-իմ քաղաքը ֆեյսբուքյան էջի

Դպրոցի տասնամյակի կապակցությամբ պարգևատրվեցին դպրոցի աշխատակիցները և մարզչական կազմը: Մեդալներ, պատվոգրեր, գավաթներ, խրախուսական նվերներ ստացան նաև 2017 թվականի ընթացքում լավագույն արդյունքներ ցուցաբերած սաները, ինչպես նաև «Գավաթ-2017» մրցաշարում բարձր արդյունքներ ցուցաբերած մասնակիցները:

Ն. Մովսիսյանը հաջողություններ մաղթեց դպրոցի սաներին և ցանկացավ բազում հաղթանակներ մրցաշարերում:

tina maqoyan

Այլևս երբեք

Բարև: Գիտե՞ս՝ ուզում եմ մի փոքր կիսվել քեզ հետ: Հա, հա, հենց քեզ հետ, մի զարմացիր: Համակարգչի մյուս կողմում նստած անծանոթ (կամ էլ թեկուզ ծանոթ, հետո՞ ինչ): Չնայած՝ չէ, չեմ սիրում, երբ ծանոթներս կարդում են ինձ: Հա, ես էդպիսին եմ: Չէ, մի զարմացիր: Գիտե՞ս՝ ես ընկերներ ունեի, դե, համենայնդեպս, ինձ էդպես էր թվում: Գիտե՞ս՝ էլ էդ ընկերները չկա՜ն:

Չէ, չեմ պատմելու չստացված ընկերության ու դա քանդողների մասին: Գիտե՞ս՝ ինչի: Գուցե կարդան ու գտնեն իրենց տողերիս մեջ: Գուցե ծաղրեն՝ ասեն, որ ոչ մի ընկերություն էլ չկար: Դե, ես հպարտ եմ, չէ՞: Բայց հա՞ որ: Եսիմ… դա էլ դու ասա: Հա, բայց ես սրտիս մոտ էի ընդունել, է, ախր էդ ընկերությունը:

Քեզ հետ պատահե՞լ է, երբ ինքդ քո առաջ պայման ես դրել ու երդվել ոչ մի դեպքում դա չխախտել, բայց հենց հաջորդ պահին խախտել ես:

Երեկ իմ «Ստեղծիր կամ ոչնչացրու» գրքի հերթական առաջադրանքն էի կատարում: Գրված էր՝ շարունակել նախադասությունները և հետևել խորհուրդներին: Մի էջում գրված էր՝ «ես այլևս երբեք», որի կողքին, չգիտես՝ ինչու, հարկ համարեցի գրել՝ մարդկանց ներկայությամբ չեմ լացելու, ամեն ապուշի պատճառով տրամադրությունս չեմ գցելու: Ու հենց հաջորդ օրն էլ խախտեցի էդ գրողի տարած խորհուրդներս: Չէ, իրականում ես ամբողջ օրը թաշկինակը ձեռքիս լաց չեմ լինում, ուղղակի, գիտե՞ս՝ պահեր են լինում, երբ չեմ կարողանում արցունքներս թաքցնել: Հա, նախկին դասարանս ինձ «լացկան» մականունն էր տվել:

-Դու Ռուսաստանում ընկերներ չես ունեցել՝ քեզ միշտ մենակ ես զգացել: Իրենց կողքին ընկերներ են եղել, մենակությունը չեն զգացել՝ ի՞նչ է: Չե՞ն հասկացել, թե ոնց են քեզ ցավեցնում:

Լավ է, որ այս դպրոցում գոնե մեկը կա, ով սրտիցս խոսեց:

Շնորհակալ եմ:

Ամանորյա սեղանից մինչև ամանորյա զվարճանքները

 

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Հարցում Եղվարդի թիվ 1 ավագ դպրոցում

-Ինչպե՞ս եք պատրաստվում Ամանորին և ինչպե՞ս եք անցկացնում այն

-Ամանորը սիրըմ եմ, որ մարդ չգա էդ օրը, բայց գալիս են: Հենց էդ գիշերը, հենց 12-ը խփըմ ա, մեկ էլ գալիս են, բայց ասենք՝ շատ ցանկալի կլներ, որ մենք մեր ընտանիքով ըլնեինք: Է, դե լավ, հաջորդ օրը թող գան, բայց էդ պահին մեկ էլ տենըմ ես՝ գալիս են (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

-Սովորական, ոնց որ բոլորը: Ընտանեկան սեղանի շուրջ: Սիրում եմ, որ բոլորը էդ պահին ներկա լինեն, անակնկալներ մատուցեն մեկը մյուսին՝ թեկուզ փոքրիկ նվերների ձևով, թեկուզ անակնկալ հյուրեր ունենանք, մենք ինքներս այցելենք որևէ մեկի տուն: Անակնկալ պահեր: Մենք միշտ գնում ենք առաջին հերթին պապիկին շնորհավորելու: Սիրում ենք մեծին հարգել, մտածում ենք, որ մեծերը շատ-շատ մեր կարիքը ունեն: Ոչ թե նյութապես, այլ հոգեպես: Քանի դեռ մենք մեծ ունենք՝ առաջինը այցելում ենք ինքներս (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Ընտանիքում, հետո՝ ընկերների շրջապատում: Տանը սպասում ենք, մինչև ժամը 12-ը խփի, կենացներ ենք ասում, Նոր տարին ենք շնորհավորում, ուրախ տարի ենք իրար մաղթում, հետո դուրս եմ գալիս ընկերներիս հետ (Արթուր Ասատրյան, աշակերտ):

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

-Օյ, Ամանորը շատ եմ սիրում, շատ-շատ: Ամանորյա հեքիաթին մինչև հիմա հավատում եմ: Ձմեռ պապիին չէ, հեքիաթին: Ամենաշատը սիրում եմ էն պահը, որ Ամանորի գիշերը ձյուն ա գալիս: Դա ամենաիրական հեքիաթն ա: Շատ սիրում եմ զանգեր, գույներ, տոնածառ, զարդարանքներ, ամեն ինչ շատ սիրում եմ (Գայանե Մարտիրոսյան, մանկավարժ):

-Սովորական, առաջինը չի: Հնարավորության սահմաններում: Հա, մերը տենց ա՝ տանը (Վարդան Մեջլումյան, մանկավարժ):

-Աշխատում եմ ուրախ դիմավորել, որովհետև հունվարի 2-ին փոքր տղայիս ծննդյան օրն է: Այս տարի առաջին անգամ առանց նրա ենք դիմավորելու, հայոց բանակի սպա է, Մատաղիսում է ծառայում: Այս տարի չգիտեմ՝ ինչպես կդիմավորեմ: Կաշխատեմ ուրախ դիմավորել (Անժելա Աղայան, մանկավարժ):

-Ամանորը ես միշտ անցկացնում եմ տանը՝ իմ ընտանիքի հետ: Երբեք չեմ մտածել Ամանորին, ինչպես հիմա ընդունված է, մոդայիկ է դարձել, տարբեր տեղեր գնալ, հանգստանալ, տանը չանցկացնել: Ես սիրում եմ ընտանիքիս՝ իմ ամուսնու, երեխաների, թոռնիկների հետ նշել: Սեղան ենք դնում, ինչպես բոլոր սովորական ընտանիքներում, հայկական օջախներում: Սիրում եմ թոռնիկներիս նվերներ տալ (Հասմիկ Այվազյան, մանկավարժ):

-Անցած տարի եմ ամուսնացել, մի տարի արդեն նշել ենք միասին: Դե, տարբերվում էր էնքանով, որ արդեն կինս էլ էր ներկա: Ամանորի գիշերը անցկացնում ենք ընտանիքով՝ քուր, ախպեր, ծնողներ (Վարդգես Սիմոնյան, ծրագրավորող):

-Ընտանիքով: Պարտադիր բոլորը պիտի ներկա լինեն: Դա մեզ համար շատ կարևոր բան է: Փորձում ենք հիշել՝ ինչ կարող էինք անել, որ չենք արել ու ինչ պիտի անենք մյուս տարի, ինչ ձեռքբերումներ ենք ունեցել ու ինչ ենք ակնկալում ունենալ մյուս տարի:

-Ամանորյա ծախսերը չհաշված՝ ինչպիսի՞ էմոցիաներ է առաջացնում Նոր տարվա գալը:

-Հա, ծախսերը, դե սթրեսի մեջ ենք ընգնըմ, հազիվ ուզըմ ենք դուրս գանք, նորից նույնն ա: Ընդհանուր, դե դա էլ ա պետք: Մի քիչ տխրըմ եմ, մի քիչ սթրես եմ տանըմ, բայց շուտ դուս եմ գալի (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

-Ամանորը, ընդհանրապես, լավ տոն է: Եթե մարդ չունենա նյութական հոգսեր՝ տոնելը բոլորիս համար շատ հաճելի է: Ես հիշում եմ՝ իմ մանկության տարիներին, պատանեկության, ինչպես նաև՝ երիտասարդության, Ամանորին մենք անհամբեր սպասում էինք, Ամանորը մեր սիրած, ամենալավ տոներից մեկն է եղել: Տարիքի հետ, ինչ-որ տեղ՝ նյութական, ընտանեկան հոգսերի պատճառով էլ առաջվա պես նվիրումով չեմ սպասում տոնին (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Ես շատ սիրում եմ Ամանորը: Սիրում եմ գույները, տոնածառը, տոնական առևտուրը: Հնարավոր է, որ մարդիկ կարծում են՝ դա ավելորդ է հայ իրականության մեջ, բայց ես մեծ բավականություն եմ ստանում (Լիլիթ Ղազարյան, հոգեբան):

-Չգիտեմ, լավ: Սիրում եմ, երբ ձյուն ա գալիս: Հետո, որ ցուրտ ա, ու ճանապարհները չեն մաքրվում, շատ դժվար ա քայլելը՝ դա արդեն բարդություններ ա առաջացնում (Գայանե Մարտիրոսյան, մանկավարժ)

-Դե, անկեղծ ասած, ես Նոր տարին սիրում եմ: Սիրում եմ եփել-թափել: Ես հյուրասեր մարդ եմ՝ շատ եմ սիրում մարդիկ ընդունել, ճանապարհել, հյուր գնալ: Ամանորը ինձ համար նաև ընկերներին, հին ծանոթներին, բարեկամներին հանդիպելու ամենալավ ժամանակն է: Ամբողջ տարվա ընթացքում դու կարող է ժամանակ չունենաս ընկերներին տեսնելու, բայց Ամանորին հավաքվում ենք ու շատ լավ ժամանակ ենք անցկացնում (Անժելա Աղայան, մանկավարժ):

-Ես սիրում եմ Ամանորը: Էն փոքր երեխաների նման սպասում եմ դրան: Սիրում եմ տոնածառը զարդարել, ամեն տարի գեղեցիկ խաղալիքներ գնել, իմ 4 թոռնիկների հետ զարդարել տոնածառը (Հասմիկ Այվազյան, մանկավարժ):

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

-Ամանորին սպասում եմ, որովհետև ամբողջ ընտանիքս հավաքվում ա: Սպասման մեջ եմ անընդհատ, որովհետև տարիներ են եղել, որ հենց դեկրեմբերի 31-ին են պապաս ու եղբայրներս եկել: Ու շատ եմ սիրում Ամանորյա նվերներ գնել, իմ ամենասիրած զբաղմունքն ա (Ալիսա Քոչարյան, 16տ., աշակերտ):

-Միշտ վատից եք, հա՞ սկսում: Իրականում ձմեռը, հենց Ամանորը ես սիրում եմ՝ անկախ ծախսերից, որովհետև դա ընտանիքի տոն է, որի ժամանակ բոլոր մարիկ, ովքեր իրարից հեռու են, հավաքվում են, հանդիպում են: Ինձ համար դա շատ կարևոր է (Լաուրա Թումասյան, մանկավարժ):

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

Լուսանկարը` Էլիզաբեթ Հարությունյանի

-Տանը քանի՞ երեխա կա: Ինչպե՞ս են տրամադրված Ամանորին: Ձմեռ պապիկին նամակ գրե՞լ են:

-Ունեմ 2 երեխա՝ տղա, աղջիկ, 28 և 30 տարեկան (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Տանը 2 երեխա ենք, բայց քույրս ամուսնացած ա (Արթուր Ասատրյան, 17տ., աշակերտ):

-Իմ երեխաները մեծ են: Չէ, ինչի՞ չեն հավատում, ես ինքս նույնպես հավատում եմ Ձմեռ պապիկին: Բնականաբար, էդ նվերները պարտադիր պայման ենք համարում: Կարևոր չի՝ երեխան որ տարիքում է, բոլորն էլ Ձմեռ պապիկին հավատում են, ակնկալիքներ բոլորն էլ ունեն: Հաճելի է փոքրիկ նվերով ուրախացնել դիմացինին (Մարգարիտա Հովհաննիսյան, մանկավարժ):

-Երկու բալիկ ունեմ: Երկու աղջիկ, մեկը՝ 6 տարեկան, մյուսը՝ 2: Արդեն մեծ աղջիկս տառերը սովորում ա, որ Ձմեռ պապիկին նամակ գրի: Դե, փոքրը դեռևս չի հասկանում, բայց էդ գույների հետ բավանակին մեծ ուրախություն ա ունենում: Տոնածառ դեռ չենք դրել, երևի 20-ից հետո, երբ երեխաները կցանկանան (Լիլիթ Ղազարյան, հոգեբան):

-Երկու, եթե 24, 20 տարեկաններին կարելի ա երեխա համարել: Թոռներ՝ առայժմ ոչ, բայց կարող ա էդ ճանապարհին լինենք (Գայանե Մարտիրոսյան, մանկավարժ):

-Տանը ես եմ երեխա, բայց ընդհանրապես՝ 3: Եղբայրներս 25, 28 տարեկան են (Հեղինե Վասիլյան, 15տ., աշակերտ):

-Դեռ չկա: Դե, էս 18 թիվը կարող ա արդեն լավ ըլնի, էլի (Վարդգես Սիմոնյան, ծրագրավորող):

-Տանը 3 երեխա ենք: Մեկը 13 տարեկան է, դեռ հավատում է Ձմեռ պապիկին, մյուսը 3 տարեկան է, շատ է նեղվում Ձմեռ պապիկից, որ ամեն օր նվեր չի բերում (Սուսաննա Գրիգորյան, 15տ., աշակերտ):

-Պետք էլ չի իմանաս: Որ իմանա՝ կգա կասետդ կճղի, կտանի: Կասի՝ գնացել ես տելեվիզր ես ընգել: Ա, դե կատակ ենք անըմ, այ բալա ջան, ձերն էլ ա կատակ, դու գիդես ի՞նչ ա: 3 հատ: Կարա՞մ հիշեմ: Ես թոռ չունեմ, չեմ պսակվել, որ մի հատ էլ պսակվեմ՝ թոռ կունենամ: Երեսչորս, երեսուն, քսանութ: Հա, ուրիշից չեն՝ սեփական են: Ամուսնացած չեն, չեն էլ ուզում: Սպասում են Եվրախորհուրդ մտնեն՝ նոր (Վարդան Մեջլումյան, մանկավարժ):

-Երեք՝ 17, 15 և 8 տարեկան: Շատ լավ, երեքն էլ շատ սիրում են Ամանորը: Մեծերը՝ արդեն չէ: Իրենք ասում են՝ ինչ ուզում եք, բերեք: Իսկ աղջիկս մինչև էդ գրում էր, իսկ հիմա հայտարարեց, որ մեկ ա՝ չկա (Լաուրա Թումասյան, մանկավարժ):

 

-Արդյոք մտածե՞լ եք Ամանորը դրսում նշելու մասին: Ինչպե՞ս եք պատկերացնում Ամանորը, երբ դուք երկրում, կամ հարազատ քաղաքում չեք:

-Երբեմն մտածում ենք, բայց միևնույնն ա, գալիս ա օր, որ մտածում ես՝ քանի դեռ մեծեր կան քեզ շրջապատող՝ տատիկ, պապիկ, պիտի իրենց կողքին լինես: Դա էլ ենք մտածում՝ ընտանիքներով գնանք, բայց մեծերին դժվար ա համոզելը, տնից հանելը: Եթե կարողանանք իրենց տնից հանել, հաստատ մենք էլ միասին ինչ-որ մի տեղ կգնանք: Մի քիչ անհոգ կարող ես էդ պահին լինել, խոհանոցային էդ պահերը չի լինի, էդ հոգնած վիճակը (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Հա, մտածել եմ: Մտածել եմ, որ ընկերների հետ նշեմ, բայց հետո եկել եմ էն եզրահանգման, որ ամենալավը ընտանիքի հետ անցկացնելն ա (Արթուր Ասատրյան, 17տ., աշակերտ):

-Ամեն տարի էլ մտածում եմ, բայց հնարավորություն չկա: Հիմա, որ տեսնում եմ, ամբողջ ժողովուրդը նեղվում ա Ամանոր դիմավորելու համար, ֆինանսական պահն ա իհարկե դա, ավելի վատ եմ զգում, ընկճված ու չեմ ուզում որևէ այլ քայլ անել: Բնականաբար, կուզենայինք ավելի թեթև անցկացնել (Մարինե Նալբանդյան, մանկավարժ):

-Հա, իհարկե: Ես երազում եմ հյուսիսային երկրներում անցկացնել՝ Շվեդիա, Նորվեգիա: Նորվեգիայում Ամանոր նշել՝ ինձ թվում է ուղղակի ֆանտաստիկ կլիներ, բայց Նորվեգիայում ամեն ինչն է ֆանտաստիկ՝ գների առումով, դրա համար դեռ չի իրականացել այդ երազանքը: Բայց, օրինակ, չեմ ընդունում Նոր տարուն ամառային երկիր գնալը, ծովափին դիմավորելը: Այ, ինձ թվում է՝ Ամանորը պիտի լինի էդ տրամադրության մեջ, ձյունը պիտի լինի անպայման (Անահիտ Վարդանյան, մանկավարժ):

-Տան ամանորյա զարդարանքով ո՞վ է զբաղվում

-Առաջինը՝ ես, երեխեքի հետ: Իրանք շատ սիրըմ են, որովհետև տարբեր հասակի երեխեք ունենք: Շատ սիրով, զարդ ու ֆնդուֆլուշկեքը առնըմ են, շատ լավ, սիրուն խաղալիքներ ունենք, տոնածառը զարդարըմ ենք միասին (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

-Տան զարդարանքով զբաղվում ենք ես և մայրիկս: Լինում է, որ ընտանիքով երեկոյան ժամերին հավաքվում ենք ու մտածում ենք՝ ինչ կարելի ա անել (Մարգարիտ Կարապետյան, 15տ., աշակերտ):

-Ճիշտն ասած՝ այս տարի չեմ զարդարի, հիվանդ մեծեր ունեմ տանը: Տատիկն ու պապիկը վատառողջ են, էս տարի տրամադրված չեմ զարդարելու տունը: Իսկ ընդհանրապես, սիրում եմ տոնածառը զարդարել: Հատկապես մեծ տղաս էր սիրում տոնածառը զարդարել: Երբ բանակում էր, էնտեղից զանգում, ասում էր՝ տոնածառը դրե՞լ եք, ասում էի՝ չէ: Ասում էր՝ բա դրեք, ո՞ւմ եք սպասում: Էնտեղից պարտադրում էր, որ տոնածառ պիտի լինի տանը (Անժելա Աղայան, մանկավարժ):

-Թոռնիկներիս հետ, երեխաներիս հետ: Այ, հիմա արդեն հարս էլ ունեմ տանը: Դե, երիտասարդները հիմա ավելի շատ են, չէ,՞ սիրում ամեն ինչը ավելի ճոխ, գեղեցիկ, ավելի նոր բաներով զարդարել (Հասմիկ Այվազյան, մանկավարժ):

-Աղջիկս էր զբաղվում հիմնականում: Մենակ ենք հիմա, բայց կգա, կզարդարի, կգնա: Խոստացել ա (Սոֆյա Սիմոնյան, մանկավարժ):

-Արդեն կինս: Մինչև էդ՝ մաման: Հա, ես էլ բա: Ասենք՝ տոնածառը «կռիշից» իջացնելն էլ ա զարդարանք (Վարդգես Սիմոնյան, ծրագրավորող):

-Ես, որովհետև ես ամենաշատն եմ դա սիրում: Ինձ համար էդ առանձին ծես ոնց որ լինի: Միշտ Նոր տարվա երաժշտություն եմ միացնում, որ տրամադրություն ստեղծի: Ու ամեն տարի պարտադիր պետք ա մի նոր բան լինի՝ կամ տոնածառի խաղալիք, կամ ինչ-որ պատուհաններին սոսնձելու բան: Ամեն տարի պարտադիր մի նոր բան առնում եմ ու մեծ հաճույքով զարդարում եմ տունը (Ալիսա Քոչարյան, 16տ., աշակերտ):

-Ամանորյա զարդարանքների բացումը անում եմ միշտ ես: Հիմնականում մեր տանը դրա պատճառով պատերազմի նման փոքր բան ա լինում, որովհետև ինձ ասում են, որ հետո անեմ, բայց ես հենց էդ պահին, միանգամից՝ հենց մտքովս անցավ, վերցնում եմ ու անում եմ: Փոքր եղբայրս անընդհատ ջարդում ա խաղալիքները (Սուսաննա Գրիգորյան, 15տ., աշակերտ):

-Հայրիկը: Ես ժամանակ չունեմ: Հայրիկը՝ երեխաների հետ (Հայարփի Սահակյան, մանկավարժ):

-Տղաները օգնում էին: Հիմա հասկացան, որոշեցին, որ ես ավելի լավ եմ անում: Դե, տենց հեշտ ա իրանց համար: Աղջիկս հետո վերադասավորում ա (Լաուրա Թումասյան, մանկավարժ):

-Ինչ-որ հետաքրքրաշարժ պատմություն՝ կապված ձմռան, Ամանորի հետ

-Փոքր էր աղջիկս՝ 3 տարեկան, Ամանորը ինքը վարեց՝ բաժակաճառով, հարևաններին հյուր գնալով: Բոլորի համար նվերներ էր վերցրել՝ փուչիկներ կամ մի փոքր սիմվոլիկ նվեր: Ձյունանուշիկի շորերով էր (Հայարփի Սահակյան, մանկավարժ):

-Շատ տարիներ առաջ դասղեկական դասարան ունեի, և իմ երեխաները փոքր էին՝ մեկը 4 տարեկան էր, մյուսը՝ 6: Մենք գնացել էինք, մոտիկ էինք էլի՝ կեսրարիս տուն, գիշերը Նոր տարի շնորհավորելու: Մհերը զանգեց՝ բա. «Ընկեր Ստեփանյան, բարև Ձեզ, ո՞նց եք: Շնորհավոր: Տա՞նն եք, թե՞ տանը չեք»: Ասացի. «Չէ, տանը չենք, բայց մի քիչ հետո տանը կլինենք»: Մի քիչ հետո եկանք տուն: Ուրեմն՝ Մհերը՝ Ձմեռ պապի շորերով, Մարինեն էր, թե Թամարիկը՝ Ձյունանուշիկի շորերով: Մենք նկարներ ունենք մինչև հիմա: Տոպրակը շալակներին, նվերներով եկել էին մեր տուն: Իսկ իմ երեխեքը իմացան, թե իրենք իրոք Ձմեռ պապի, Ձյունանուշիկ են: Իմ սիրելի աշակերտներն են եղել:

-Գիտե՞ք ինչ կա: Ձնագնդի խաղալը սիրում եմ: Խաղում եմ մեկ-մեկ: Մենք մեծ այգի ունենք, որ ձյունը սկսվում ա, դուրս ենք գալիս, խաղում ենք: Թոռներ չունեմ, ցավոտ տեղս է: Ամուսնացած չեն: Երեխաների հետ, եղբորս թոռների հետ, տեգորս թոռների հետ: Տանը երեխեքի հետ երեխա եմ: Սենց չնայեք խիստ, էլի: Երեխեքի հետ կարող ա վազվզեմ: Սիրում եմ երեխաներին (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Մանկությունս շատ լավն ա ըլե, շատ անհոգ մանկություն ա ըլե, ոչ հմիգվա նման: Երևի թե ձեր տարիքին էինք, դուրս էինք գալիս դաշտը դահուկ էինք բան անըմ: Տանն էլ ունեի իսկական դահուկներ, հիմա չեմ մանըմ՝ տենց լավը կա՞: Դուրս էի գալի, աղբերս ինձանից 3 տարի էր մեծ, ու աղբորս հետ դահուկ էինք քշըմ՝ ամբողջ Եղվարդով: Հետո էն ժամանակ լավ ձուն էր գալիս, երեխեք: Ես էլ մի քիչ տղավարի բան ունեի: Աղբորս հետ պտի էթայի ֆուտբոլ խաղալու: Հմի կարող ա աղբերը չթողի, բայց ես իրա ընգերների հետ դաշտը ֆուտբոլ էի խաղըմ: Դարբասապահ էի, որ հիշըմ եմ, աղջի, զարմանըմ եմ: Հմի որի՞ն կթողենք էթա: Տունն էլ, ասենք, տենց բան չկար՝ հերս չէր սիրըմ տենց բան, ասըմ էր՝ Մայրամին ամեն ինչ կարելի ա, պատկերացրա՝ Հայկին կարելի չէր, բայց ինձ կարելի էր: Դահուկներ շատ քշել եմ գիշերը, ու շատ սիրուն էր: Թաղից թաղ էթըմ էինք դահուկ քշելու: Ոչ մի պրոբլեմ չկար, վախ չկար: Կարող ա էթայինք էն մի մայլեն: Հերս ու մերս էլ չէին անհանգստանըմ (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

Հարցումն անցկացրին Թինա Մաքոյանը և Էլիզաբեթ Հարությունյանը

MYcorner, տոնավաճառ ու Հրազդան

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Վերնագիրը կարդալով՝ հրազդանցիները հաստատ զարմացան: Հըմ, դե տոնավաճառ ու Հրազդան բառերը մի փոքր անհամատեղելի են: Մենք՝ հրազդանցիներս, տոնավաճառ, վերջին անգամ չենք էլ հիշում՝ երբ է եղել, իսկ չենք հիշում, որովհետև չի էլ եղել:

Անցնեմ օրվա, այսինքն՝ դեկտեմբեր ամսվա մեգանորությանը: Մեկ՝ մեծ ու տաքուկ անկյունում՝ MYcornerում են հավաքվել Հայաստանի Հանրապետության տարբեր ընկերություններ, որովհետև ամանորյա տոնավաճառ է:

Ամանորյա տոնավաճառին միացել են Etre, Ծիրանէ, Lusine Harutyunyan , Նուռիկ և Apricote Armenian ընկերությունները։

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Քանի որ մենք՝ հրազդանցիներս, ամեն օր չենք լինում Երևանում, Երևանն էլ սիրում է մեզ, որոշել է Լևոնի ու MYcorner-ի միջոցով նվերներ ուղարկել: Է՛լ տեսակ-տեսակ զարդեր, է՛լ կտավներ, է՛լ ձեռագործ աշխատանքներ ու խաղալիքներ ու այսպես շարունակ։ Մնացածը չեմ ասի, որովհետև անձամբ պիտի տեսնեք:

Ինչո՞ւ եմ այսքան ուրախ: Ուրախ եմ, որովհետև այն, ինչը չէի գտնում մեր քաղաքի խանութներում, գտա տոնավաճառի ժամանակ: Ուրախ եմ ու այն էլ շատ, որովհետև տոնավաճառը, կարծես բոլոր հրազդանցիներին համախմբել է, ու բոլորը շրջում են տաղավարների կողքով, գտել են ընդհանուր որևէ թեմա՝ քննարկում են խնդիրներ, լուծումներ են փնտրում, որոշում են՝ ինչ ու ինչպես անել: Հրազդանցիները խոսում են: Այսպիսի երևույթ, տոնական տրամադրություն քիչ է լինում Հրազդանում, որովհետև փողոցում բոլորը շտապում են աշխատանքի, դասի, պարապմունքի, ու ոչ ոք չի խոսում:

Բառերի կարոտ են քաղաքիս շենքերը:

Այս մի քանի օրվա ընթացքում երջանիկ աչքերս հասցրել են հազարավոր ընտիր ու զարմացած հայացքներ ֆիքսել: Հրազդանցիները սիրում են իրենց քաղաքը, ու ինչքան էլ ես կամ Վարդուշ տատը բողոքում ենք քաղաքի անգույն լինելուց ու բողոքում ենք նաև մեր բողոքելուց ու հոգնում ենք, որ բողոքում ենք նաև բողոքելուց, միևնույնն է, շատ ենք սիրում մեր անկյունը: Հրազդանցիներին լուսավորություն է պետք, կյանքից չկտրված լինել է պետք: Հրազդանին, անշուշտ, Երևանից մի քանի գրախանութ է պետք, մի քանի սրճարան, մի քանի վերանորոգված մանկապարտեզ ու Լևոններ են պետք: Քչություն է անում կյանքը:

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Լուսանկարը՝ Միլանա Գեւորգյանի

Քանի որ Ամանոր է, ու ես էլ գրել եմ քաղաքիս մասին, մի երազանք ունեմ Հրազդանի հետ կապված։ Շատ եմ ուզում, որ 2018 թվականին ակտիվ երիտասարդների թիվը մեծանա։

Միացե’ք մեզ: Եկե՛ք գունավորենք քաղաքը: Մենք ներկա սերունդն ենք, ու չեմ էլ ուզում մտածել, որ ապագա սերունդը անգույն երկրում ու քաղաքում պիտի ապրի: Մեզանից հետո թեկուզ ջրհեղե՞ղ: Չէ՛: Մեզանից հետո պիտի լուսավորություն լինի:

Ձմեռային հոգսեր

Լուսանկարը՝ Սերյոժա Առաքելյանի

Լուսանկարը՝ Սերյոժա Առաքելյանի

Հարցում Եղվարդի թիվ 1 ավագ դպրոցում ձմեռվա լավ ու վատ կողմերի, բոլոր հետևանքների ու լուծումների մասին:

-Սիրու՞մ եք ձմեռը: Ինչո՞ւ:

-Ձմեռը չեմ սիրում, որովհետև մենք լավ պայմաններում չենք ապրում, բարեկեցիկ վիճակում չենք, բայց ձմռան հետ կապված տոները շատ սիրում եմ՝ Ամանորը, Զատիկը: Հատկապես՝ Փոքր Զատիկը շատ սիրում եմ, ու սիրում եմ, որ էդ օրը շատ ճոխ սեղան դրված չլինի: Ինձ արարողակարգն է դուր գալիս (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

-Ձմեռը սիրում եմ, որովհետև այն իր հետ բերում է մաքրություն, պարզություն, ինձ համար նաև ինչ-որ տեղ արդարություն: Սպիտակ գույնը ինձ համար արդարության նշան է, անմեղության, ազնվության: Տեսեք, շատերն ասում են, որ չեն սիրում ձմեռը, ցուրտ է, բայց չէ՞ որ դա էլ տարվա սովորական եղանակ է: Դա բնության եղանակների հերթափոխություն է: (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Ձմեռը սիրում եմ շատ, յուրովի եմ սիրում, տարվա եղանակների մեջ հատուկ տեղ եմ տալիս ձմռանը (Մարգարիտ Կարապետյան, 15տ., աշակերտ):

- Ձմեռը ամենահետաքրքիր եղանակն է: Ձմռան հիմնական երևույթը ձյուն գալն է, որը ես շատ եմ սիրում: Գեղեցիկ տեսարան է, հաճելի (Արթուր Ասատրյան, 17տ., աշակերտ):

-Ձմեռը սիրում եմ Նոր տարվա համար, բայց դժվարությունների համար՝ ոչ (Էդգար Դանիելյան, 16տ., աշակերտ):

-Սիրում եմ, երբ ձյուն է գալիս, պարզ է երկինքը: Սիրում եմ էդ պահերը (Մարգարիտա Հովհաննիսյան, մանկավարժ):

-Բոլոր տարվա եղանակներն էլ սիրում եմ՝ իրենց երևույթներով, բնականաբար: Որ ասեմ շատ եմ սիրում ձմեռը՝ չէ, որովհետև ֆինանսական վիճակն է տուժում միշտ ձմռանը (Մարինե Նալբանդյան, մանկավարժ):

-Ինչպես տարվա բոլոր եղանակները՝ ձմեռն էլ իր գեղեցկությունն ունի: Եվ, իհարկե, եթե երազող մարդ եք՝ նայել ձյան փաթիլներին ու չհիանալ նրանց գեղեցկությամբ՝ անհնար է, ինձ թվում է: Հայաստանյան պայմաններում՝ հոգսերի հետ կապված, մի քիչ դժվար է ձմեռը սիրելը, բայց որպես տարվա եղանակ, իհարկե, շատ գեղեցիկ եղանակ է (Անահիտ Վարդանյան, մանկավարժ):

-Շատ էի սիրում երիտասարդ ժամանակ, բայց հիմա որ վառելիք չունեմ՝ չեմ սիրում: Եղա՞վ (Վարդան Մեջլումյան, մանկավարժ):

-Ես սիրում եմ տարվա բոլոր եղանակները, բայց ձմեռը՝ երևի թե ավելի շատ, որովհետև ձմռանն են իմ ծննդյան օրը և Ամանորը: Ամանորը ես շատ-շատ եմ սիրում: Ու բացի այդ՝ ձմեռը երևի թե ձյան համար եմ շատ սիրում (Հեղինե Վասիլյան, աշակերտ):

-Ոչ, չեմ սիրում ձմեռը, որովհետև շատ ցուրտ է: Իմ նախընտրած եղանակները՝ աշուն և գարուն (Անժելա Աղայան, մանկավարժ):

-Ձմեռը սիրում եմ մաքրության, ճերմակության համար: Մանկուց սիրել եմ Նոր տարին: Նոր տարին ինձ համար մի ուրիշ տոն է եղել, յուրահատուկ, անհամբեր սպասել եմ: Հիմա էլ, կարելի է ասել՝ էլի սպասում եմ, որովհետև էդ Նոր տարին մանուկ օրերի հուշեր է արթնացնում: Դրա համար գերադասում եմ էդ ճերմակության մեջ նշել Նոր տարին: Ձյուն լինի, անպայման ձյուն լինի (Սոֆյա Սիմոնյան, մանկավարժ):

- Ձմեռը սիրում եմ, որովհետև ոնց որ էլի երեխա դառնամ: Ոնց որ առաջին ձյուն տեսնելիս հինգ տարի առաջ ուրախանում էի, թռվռում, նույն ձևով էլ հիմա եմ ուրախանում: Ու միշտ հրաշքի էի սպասում, հատկապես՝ Նոր տարվա գիշերը: Բայց ինչքան մեծանում ես, էդքան էդ զգացողությունը Նոր տարվա, հրաշքի զգացողությունը քիչ-քիչ պակասում, մարում է (Ալիսա Քոչարյան, 16տ., աշակերտ):

-Սիրում եմ ձմեռը, որովհետև աշնան չոր ծառերից հետո գալիս է սպիտակ ձյունը, ու ինչ-որ նոր կյանքի շունչ է տալիս, թարմություն (Լաուրա Թումասյան, մանկավարժ):

-Ինչպե՞ս եք ջեռուցում տունը: Գո՞հ եք

-Փայտով, փայտի վառարան: Ուղղակի՝ ջեռուցման համակարգ է (Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

-Տունը ջեռուցում ենք սովորական մարտկոցներով: Որպես վառելիք օգտագործում ենք բնական գազը (Կարինե Ստեփանյան,  մանկավարժ):

-Ջեռուցման համակարգով, բայց ցախի փեչը ավելի լավ ա (Էդգար Դանիելյան, 16տ., աշակերտ):

-Ջեռուցման համակարգով՝ գազով: 45-50 աստիճանի սահմաններում (Հեղինե Վասիլյան, 15տ., աշակերտ):

-Վառարանով, բայց ինձ հաճելի է, որովհետև ոչ ես եմ վառում, ոչ էլ… (Էլեն Խաչատրյան, 15տ., աշակերտ):

-Փայտի վառարանով: Փայտի ջերմությունը, անկեղծ ասած, բոլորովին ուրիշ է, և այս ցրտաշունչ ձմռանը շատ տեղին է: Ամբողջ առաջին հարկը ջեռուցում է: Ցախի ուժը, այ դա է (Անժելա Աղայան, մանկավարժ):

-Բնական գազով: Մեր դպրոցում շատ տաք է: Հիմա, եթե անկեղծ ասեմ՝ ոչ մեկիս տանը երևի դպրոցի նման ջերմ, տաք, էսքան բարձր ջերմաստիճան՝ 23, 24, 25 աստիճան չի լինում: Մեր տներում հազիվ մի 20 աստիճանի հասցնենք (Հասմիկ Այվազյան, մանկավարժ):

-Գազի վառարանով: Գոհ եմ, բայց որ ներքևում հարևան ունեինք, իրենք էլ էին գազ վառում, մեր հատակն էլ էր տաքանում: Հիմա Ռուսաստան են գնացել, ոտքերս սառում են (Ալիսա Քոչարյան, 16տ., աշակերտ):

-Ջեռուցման համակարգով: Դժգոհ եմ, որովհետև բյուջեն ճեղքվածք է տալիս (Հայարփի Սահակյան, մանկավարժ):

-Գազով: Դե, իրականում ձմեռը Հայաստանում շատ դժվար է, ծախսատար է: Ուղղակի դժգոհել մի բանից, որ արդեն կա, չեմ սիրում: Գոհ եմ էնքանով, որ բոլոր սենյակներն են տաքանում, բայց աշխատավարձը չի հերիքում: Ձմռանը մոբիլիզացվում ենք մի հատվածում, ամբողջ տարածքը չենք օգտագործում (Լաուրա Թումասյան, մանկավարժ):

-Կա՞ն տարվա այս շրջանը չսիրելու պատճառներ:

-Հայաստանում հոգսն է շատ: Տաքացնելու խնդիրը: Ինձ թվում է, եթե մեծահասակները չեն սիրում ձմեռը, միայն դրա համար չեն սիրում (Անահիտ Վարդանյան, մանկավարժ):

-Ավելի շատ երևի մասնագիտական, կենսաբանության մասնագետ եմ: Ձմռանը բույսերի մի մասը մահանում է, քուն է մտնում: Ճիշտ է՝ բազմամյա բույսերի արմատային համակարգը մնում է, բայց, այնուամենայնիվ, էդ կենդանությունը չկա: Բնությունը կարծես, չեմ ուզում էդ «մահացած» բառն ասել, բնությունը չի մահանում, բայց ժամանակավոր քուն է մտնում: Այ, երբ գարունը գալիս է, ձյունը հալվում է, էլի արևը ժպտում է, ջերմացնում ամեն ինչ, ու մեղուների բզզոցն եմ լսում, թռչունների ծլվլոցը, դա կյանք է արդեն: Բնությունը վերակենդանանում է, արթնանում է, դա եմ սիրում (Հասմիկ Այվազյան, մանկավարժ):

-Տրանսպորտային կամ ճանապարհային խնդիրներ կա՞ն:

-Տրանսպորտը՝ չէ: Իմը մի գծի վրա է, էդ գիծը բռնած՝ գալիս եմ դպրոց, էդ գծով էթըմ եմ տուն: Շատ-շատ մանկապարտեզ եմ էթըմ, էրեխուն վերցնըմ եմ, ըտեղ էլ, դե շատ ծանոթներ կան, անմիջապես ասըմ են, նստըմ ենք, ավտոյով էթըմ ենք տուն: Կամ քայլըմ ենք: Քայլել սիրըմ եմ ես: Նախընտրըմ եմ քայլել(Մարիամ Արշակյան, մանկավարժ):

- Ունենք մեքենա, բայց ես ինքս սիրում եմ քայլել՝ նույնիսկ ձմռանը, մաքուր օդ շնչել: Սիրում եմ դրսում լինել: Դա առողջ ապրելակերպի մի մասն է կազմում ՝ քայլել և թարմ օդ շնչել (Կարինե Ստեփանյան, մանկավարժ):

-Չէ, չունեմ: Տունը մոտ է, գնալ-գալու խնդիր չունեմ: Ոտքով եմ տեղաշարժվում, էդ խնդիրը չկա (Սոֆյա Սիմոնյան, մանկավարժ):

-Միակ խնդիրը էն է, որ շատ երկար ենք սպասում տրանսպորտին: Ուշ-ուշ է գալիս: Սպասելուց սառում եմ մեկ-մեկ: Հիմա որ ցուրտ է, ամեն օր գազելով եմ գալիս դասի (Ալիսա Քոչարյան, 16տ., աշակերտ):

Հարցումն անցկացրին Թինա Մաքոյանը և Էլիզաբեթ Հարությունյանը

laura sekoyan

Եռուզեռ է

Վերջապես իմ շրջապատում այս միապաղաղությանը փոխարինելու եկավ ամանորյա եռուզեռը։ Բոլորը տարված են նոր ցուցակներ գրելով, ծախսերը պլանավորելով։ Մարդիկ փորձում են շուտ գումար հայթայթել ու առևտուր անել, քանի դեռ թանկացումներ չեն եղել։ Թոշակ ու նպաստ ստանալուց հետո դժվար է երթուղայիններում գոնե կանգնելու տեղ գտնել։ Գյուղում այն մարդիկ, ովքեր խոզեր են պահում, խանութներով շրջելիս անպայման հարցնում են մսի գինը։ Շատերը գումար ձեռք բերելու համար վաճառում են ընկույզի միջուկ, որը այս շրջանում բավականին թանկ է։ Չնայած որ նախորդ տարիների համեմատ այս տարի ընկույզի միջուկը էժան է, միևնույնն է՝ դա գյուղացիների համար հույսի աղբյուր է։ Պարզապես այս շրջանում գյուղացիների համար մի փոքր դժվար է, քանի որ տան աշխատողները ձմեռային արձակուրդ են ստանում և հաջորդ ամսվա կարիքները հոգալու համար գումար չեն ունենում։ Եվ այդ խնդրի առաջ չկանգնելու համար կանայք մի փոքր գումար են պահում նախորդ ամիսների աշխատավարձերից, և սովորաբար, այդ գումարի մասին տան մյուս անդամները տեղյակ չեն լինում։ Առավել դժվար է այն ընտանիքներում, որտեղ երեխաներ կան, որովհետև տարեցտարի նրանց պահանջներն ու ցանկությունները շատանում են։

Գյուղում շատ հետաքրքիր է բնական տոնածառ ձեռք բերելու գործընթացը։ Մի քանի ջահել տղաներ պայմանավորվում են, օր որոշում ու գնում են անտառ։ Դա, իհարկե, վտանգավոր է։ Այս տարի իմ եղբայրը ևս գնացել էր տոնածառի։ Եղբայրս ու իր ընկերները առավոտյան հավաքվել էին, հաց կերել, տաք հագնվել, վերցրել կացինն ու սղոցը և ուղևորվել անտառ։

Այս ֆինանսական բարդությունների մեջ, միևնույնն է, մարդիկ երջանիկ են։ Ամեն դեպքում, գյուղում երջանկությունը մարդիկ ստեղծում են իրենց ձեռքերով՝ դեմ գնալով ամեն տեսակ դժվարություններին։

Վերջապես շուրջս եռուզեռ է։

Ծրագրավորման ժամ

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Դեկտեմբերի 10-ին տեղի ունեցավ «Ծրագրավորման ժամ» (Hour of Code) միջոցառումը, որը կազմակերպվել էր «Մայքրոսոֆթ ինովացիոն կենտրոն Հայաստանի» և «Այբ» դպրոցի նախաձեռնությամբ: Այդ օրը Հայաստանի բոլոր մարզերից շուրջ 300 աշակերտներ և ուսանողներ եկել էին «Այբ»՝ մասնակցելու այդ միջոցառմանը, որն անցկացվում է միաժամանակ բազմաթիվ զարգացած երկրներում, իսկ Հայաստանում՝ արդեն 4-րդ անգամ:

Մասնակցության համար պետք էր նախօրոք ամրագրել մուտքի տոմսեր՝ օնլայն տարբերակով: Տոմսերը հանձնելուց հետո աշակերտներին տրվեցին հատուկ շապիկներ, և բոլորը գնացին դահլիճ: Մասնակիցները բաժանվեցին ըստ տարիքային խմբերի, խմբերն էլ՝ 6-8 հոգանոց ջոկատների:

Միջոցառումն սկսվեց ողջույնի խոսքով: Այս պատասխանատու գործը ստանձնել էր Արտաշես Վարդանյանը, ով Հայաստանի «Microsoft Innovation Centre»-ի տնօրենն է: Հետո իրենց ուղերձը հղեցին միջոցառման հովանավորները՝ «Ucom»-ի և «Menu.am»-ի ներկայացուցիչները: Այնուհետև կազմակերպիչները ուղիղ կապով միացան ամերիկյան Microsoft ընկերության տնօրենի հետ, ով մեզ ներկայացրեց «Amazon», «Facebook», «Microsoft», «Google», «Apple» ընկերությունների հաջողության բանաձևերը և հավաստիացրեց, որ յուրաքանչյուրը, ով ունի աշխատասիրություն և տաղանդ, անպայման կհասնի իր նպատակին: Իսկ վերջում «Այբ» դպրոցի տնօրեն Արամ Փախչանյանը նշեց ծրագրի կարևորության մասին և առաջարկեց բաց չթողնել առիթը՝ կերտելու Հայաստանի ՏՏ ոլորտի ապագան:

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Բոլոր խմբերին մոտեցան մենթորները, որոնք սովորեցնելու էին մեզ հետաքրքիր ծրագրեր և բացահայտելու էին ծրագրավորման գաղտնիքները: Մեր մենթորը ընկեր Կարենն էր, ով առաջին իսկ րոպեից դարձավ մեր ընկերը: Մի փոքր խնդիր առաջացավ Wi-fi կապի հետ, քանի որ 300 հոգու ինտերնետ մատակարարելը մի փոքր դժվար էր: Մեր մենթորը հրաշագործ էր: Ինչպես նա էր ասում՝ մի քանի կախարդական գործողություններից հետո՝ մենք հրաշքով ունեինք այն ծրագիրը, որով պետք է աշխատեինք: Իսկ մնացած խմբերին առաջարկվում էր տրամաբանական առաջադրանքներ, մինչև կլուծվեին տեխնիկական խնդիրները:

Մի քանի տեսական հասկացություններից հետո սկսեցինք ուսումնասիրել «Scratch 2» ծրագիրը: Սովորում էինք շարժել անիմացիոն կերպարը, ստիպում էինք պտտվել, հետագծով քառակուսի նկարել, շրջվել կամայական անկյունով, ներմուծել փոփոխականներ, ստանալ արեգակնային համակարգի մոդելը և կարողանալ կառուցել մոլորակների պտույտի սխեման:

«Ծրագրավորման ժամ»-ի ավարտին մեզ բաժանեցին մասնակցության վկայականներ և ուղեկցեցին ճաշարան՝ մի փոքր լիցքաթափվելու: Յուրաքանչյուր ուտեստ արժեր մեկ շնորհակալություն: Շնորհակալությունների հեղեղից հետո պետք է սկսվեր օրվա վերջին մասը՝ էքսկուրսիան «Այբ»-ի Գ մասնաշենքում:

Մեզ դիմավորեցին 4 երիտասարդներ, որոնցից մեկը դպրոցի աշխատակից էր, իսկ մյուսները՝ ավագ դպրոցի աշակերտներ: Մեզ ուղեկցում էր Մագան՝ 10-րդ դասարանի աշակերտուհին: Շրջեցինք բոլոր դասարաններով, ծանոթացանք աշակերտների դպրոցական առօրյային, ուսումնասիրեցինք և՛ տեխնոդասարանը, և՛ ամֆիթատրոնը, և՛ պարասրահը, և՛ նկարչության դասարանը: Ծանոթացանք դպրոցի բարերարների կատարած աշխատանքների հետ և «ուրախ ժամեր» հասկացությանը, որը, ըստ աշակերտների, պետք է կոչվեր «տխուր ժամեր» («ուրախ ժամեր»-ին երեխաները մնում են արտադաժամյա պարապմունքների՝ խնդրելով ուսուցչին բացատրել այն առարկան, որը նրանք լավ չեն յուրացրել):

-Որոշ ժամանակ անց մենք շրջապատված ենք լինելու ավտոմատ համակարգերով, որոնք իրենց վրա կվերցնեն շատ գործառույթներ, որոնք հիմա համարվում են մարդու մենաշնորհը: Հետևաբար այդ համակարգերի կառուցման ու կառավարման լեզվին պիտի տիրապետի ամեն մարդ,- ասաց «Այբ» դպրոցի տնօրեն Արամ Փախչանյանը:

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

Լուսանկարը՝ Անահիտ Գասպարյանի

«Ծրագրավորման ժամ»-ը շարունակական է լինելու, ուստի առաջարկում եմ քեզ հաջորդ տարի չկորցնել հնարավորությունը՝ մասնակից դառնալու այդ գիտատեխնիկական մեծ տոնին: