Գուցե կարիք կա…

Կյանքում դեռ բաներ կան, որ կարելի է սիրել։ Այո’, բնությունը, ծառը, ծաղիկը, կենդանիները, բնության երևույթները, լեռը, քարը, ամեն ինչ…

Ամեն ինչի մեջ սեր կա դեռ, ես նոր եմ հասկացել, կամ գուցե կարիք կար մի քիչ մեծանալու, որպեսզի զգայի ամեն ինչի մեջ թեկուզ չնչին երջանկությունը։ Գուցե կարիք կար մեծանալու, որպեսզի զգայի, թե որքան գեղեցիկ է ամեն բան ստեղծել Աստված։

Այո’, ժամանակի հետ սովորում ես կարևորել ամեն բան քո կյանքում, նույնիսկ այն, ինչ քոնը չէ, այն, ինչին առաջ կարևորություն չէիր տալիս, այն, ինչ մի ժամանակ քեզ մի տեսակ անգույն ու անիմաստ էր թվում։

Կյանքումս ունեցած ամենագեղեցիկ առավոտները հենց այստեղ` իմ հին ու նոր, բայց միշտ ուրիշ, միշտ գեղեցիկ ու տարբերվող գյուղում են բացվել։ Ամեն առավոտ թռչունների երգի ներքո, ամեն առավոտ մաքուր օդ շնչելով, թարմ միրգ ուտելով։ Երևի դա է ինձ համար ամենագեղեցիկ ու երջանիկ առավոտը։ Արթնանում ես, անփութորեն արագ հավաքում մազերդ ու շտապում այգի` թարմ մրգերի ետևից։ Երևի կյանքում գեղեցիկ երևույթներից մեկն էլ հենց դա է, ու երբ չգիտես, թե երբ ես վերջին անգամ լինելու այստեղ` քո փոքրիկ գյուղի ծայրում գտնվող մեծ տանը։ Ու երևի դա էլ է առեղծվածային, հետաքրքիր ու տարբերվող, երբ չգիտես, թե քանի տարի, քանի ամիս, քանի օր ու ժամ է մնացել քեզ վայելելու այս ամենը։

Գուցե կարիք կա այդ ամենը մի քիչ շուտ նկատել, մի քիչ շուտ կարևորել երբեմն չերևացող այդ փոքրիկ երջանկությունները, որ հաճախ այնպե՜ս են լցնում կյանքդ։ Երևի կարիք կա հաճախակի դուրս գալ փողոց ու նայել քո տան պատերին, դուրս գալ այգի ու միրգ հավաքել, դուրս գալ պարզապես քայլելու քո գյուղի փողոցներով, դուրս գալ նայել սարերին, տներին, կենդանիներին, մարդկանց…

Գուցե կարիք կա գնահատել ամեն ինչ ավելի, քան առաջ էր, որ գոնե կյանքը մի քիչ շունչ առնի…

Գուցե կարիք կա…

Սուրբ Գայանեի տաճարում

Եկեղեցիներ այցելելը ինձ համար շատ սիրելի է, քանի որ հենց այնտեղ էլ գտնում եմ հոգուս խաղաղությունը, կարծես հեռանում եմ այս աշխարհի մութ և կեղտոտ վարք ու բարքերից ու մտնում մի լուսավոր մաքուր աշխարհ։

Միշտ ցանկացել եմ լինել Էջմիածնի Սուրբ Գայանե եկեղեցում՝ թերևս ամենաշատը նրա համար, որ ես անվանակոչված եմ հենց այն սրբուհու անունով, որի պատվին կառուցվել է եկեղեցին։ Այո՛, Հռիփսիմյանց կույսերից Գայանեի։ Հունիսին Հայ Առաքելական եկեղեցին նշում է Հռիփսիմյանց կույսերի տոնը:

Երազանքս,որը արդեն երազանք չէր, քանի որ հասկանում էի, որ այնտեղ հասնելը այդքան էլ դժվար չէ՝ կատարվեց։

Եկեղեցի դեռ չմտած արդեն սրտումս դող առաջացավ: Արդեն միայն ճարտարապետական այս հոյակերտ կոթողը բավարար է զգաստանալու, ոգեշնչվելու համար: Աղոթող մարդիկ, բակում տնկված բազմաթիվ գեղեցիկ ու անուշաբույր վարդեր, գեղեցիկ խոտածածկ այգի: Եկեղեցու հարևանությամբ լռության մեջ թաղված փոքրիկ գերեզմանադաշտ, որտեղ թաղված են մեր ժողովրդի բազում մեծանուն մարդիկ:

Էջմիածինը շատ սիրեցի, իսկ Սուրբ Գայանե եկեղեցու հետ շատ խորը կապերով կապվեցի, այն այնքան հարազատ դարձավ իմ սրտին։

Հայաստանի պատանի թղթակիցների կայքը 8 տարեկան է

Հիշենք պայծառ պահերը ձևավորման, կայացման, վերելքների ու վայրէջքների:

Մենք  շարունակում ենք մեր գործունեությունը, հաճախ դառն արցունքները կուլ տալով: Չէ՞ որ կյանքը շարունակվում է, ամեն տարի նոր պատանիներ են միանում մեզ, և հույս ունենք, որ մեր ընթացքը շարունակվելու է:
Շնորհավորում ենք:

Տիկնայք փափկասուն Հայոց աշխարհի

lilit poghosyan/ulunts

Էլի արևը կշողա

Կապուտաչյա երկնքից աշխարհի ամենամեծ ու լուսավոր արևն իր շողերով փաթաթվում է ինձ և ողջունում: Իսկ ես արթնանալուս պես վազում եմ պատշգամբ, նայում նրան, ժպտում ու հեռանում: Այդ արևը նման չէ սովորական դեղնանարնջագույն արեգակին, որ պարզապես կա մեզ ջերմացնելու, մեր ամենօրյա աշխատանքին նպաստելու համար: Ինձ գրկողն իմ արևն է, որն իր մեջ ամփոփում է նվիրվածություն, անսահման մեծ կարոտ, աննկարագրելի շատ տաքություն՝ սառած, որին չի կարող փոխարինել ոչ մի ջերմացնող սարք: Չէ՞ որ ջերմությունը ձեռքերի մեջ է, ոչ թե հոսանքի: Չէ՞ որ ջերմությունը զգում են ոչ թե մի ամբողջ վառվող ակնթարթ, այլ ապրում ջերմությամբ ողջ կյանքի ընթացքում: Ցավոք, մեզնից յուրաքանչյուրն իր ջերմության մասնիկը կորցրեց, տալով արևին, ավելի ջերմացրեց Երկնաշխարհը… Իսկ Երկրաշխարհս դատարկվեց ու մասնատվեց: Բայց գիտե՞ս, ամենասարսափելին այսքանի մեջ ջերմության պակասը չէ, որովհետև ես կիրակի օրերին քո տուն եմ գալիս,  քեզ համեղ կոնֆետներ բերում ու նեղանում, որ չես ուտում:  Հիշու՞մ ես, նախկինում ափսեի մեջ ոչ մի կոնֆետի կտոր չէիր թողնում:

Գալիս ու սառած հողաթումբն եմ գրկում, մեկ-մեկ այնքան եմ ջղայնանում, որ ուզում եմ մասնատել այն քարի կտորները, որ բաժանում են քեզ ինձնից, ինձ` իմ արևից. ուզում եմ շուտ հասնել, գրկել, տաքանալ ու ասել կներես. Կներե՜ս, որ դու քո տեղում ես, իսկ ես, նա, մենք` ոչ…

Երևի մտածում ես պարտավորված եմ քեզ կոնֆետ բերում, որ նախկինի պես հերթական անգամ չնեղանաս ինձնից… Լսի՜ր, իսկ գուցե կոնֆետները փոխանցեմ Աստծուն, ու դրա դիմաց քեզ՝ ամենաքաղցր  ու թանկարժեք կոնֆետը վերցնեմ: Աստված կտա, հաստատ գիտեմ, կտա՜… Թանկագին կոնֆետ, թանկագին կյանքի համար… Հավերժական ու երբեք չկոտրվող կոնֆետն արևի համար, արևի դիմաց:

Համառ քայլերով մոտեցա եկեղեցուն, աղոթեցի քո հոգու հանգստության ու լուսավորության համար:

Սիրտս ասում է՝ կգա՜ս ու գծածդ երազանքներն առանց հերթի իրականություն կդարձնես: Մեղադրում ես չէ՞, ինձ, հիմա էլ ես եմ քեզ մեղադրում գնալուդ ու բոլորիս աշխարհը քեզ հետ տանելու համար: Խամրեցին վրձնիս գույները, որ պատրաստվում էին մի ամբողջ կյանք քեզ ներկել ուրախության գույներով:

Ես կարոտում եմ քեզ, քո` ինձ ժպտալը, նույնիսկ քո կոպիտ հումորները, կարոտում եմ անգամ քո` ինձ նեղացնելը…

Եթե նույնիսկ աշխարհը կործանվի պատերազմի ալիքներից, դու վեր կհառնես ու կարոտիդ ու սիրուդ գումարի քառակուսիով կլցնես աշխարհը. մե՜ ր աշխարհը:

Մի ամբողջ հոգի կարոտ սպասում է քեզ, ես հավատում եմ քո գալուն:

Դու արևահրեշտակ ես, զինվո՛ր, այնքան կարևոր, որքան անունդ և այնքան թանկ, որքան սրտիդ ամեն բաբախյունը… Ես քո տանն եմ, դու ինձ գրկում ես ու ջերմացնում վերևից:

Իսկ հետո գալիս է գիշերը, և արևը քնում է, իմ պատշգամբի հյուսիսարևելյան աջ կողմում աստղն է շողում, քո անունով աստղը, որ իմ սխալվելու, ընկնելու պահին կանգնեցնում ու սթափեցնում է ինձ:

Արևը, աստղը, աշխարհը մեկ տարի անց էլ, աշխարհի՝ տարիների չափման սանդղակի չափ, դարեր էլ անց կմնան նույնն ու իմը…

Jenya Arzumanyan

Պարզապես գարուն

Երբ այլևս արտաքին աշխարհը դուրս է իր ճերմակափայլ և սառնաշունչ սավանից, երբ գունազարդված է ավելի պայծառ, ավելի վառ երանգներով,  երբ թեթև ու թավշյա օդը արագորեն ներս է թափանցում ամեն մի բաց փեղկից և ջերմացնում ու նոր շունչ հաղորդում ամենքին, հասկանում ես, որ այլևս աշխարհը մի նոր շրջափուլում է, կյանքը՝ մի նոր ճանապարհի եզրին։

Գարուն է։ Պարզ, բայց ամենից լուսեղը, հասարակ, բայց ամենից շքեղը։

Գունագե՜ղ, պայծա՜ռ, ջե՜րմ…

Կյանքն ընթանում է այնքա՜ն արագ և սփռում շուրջբոլորը իր խենթությամբ, կրակով, ծաղիկների ամենաիրական բույրով,  երանգների ամենաիսկական տոնով, սիրտդ ցանկանում է դուրս թռչել, նետվել այդ անիրական վարդագույնի մեջ և ագահորեն շնչել ողջ օդը, անդադար նայել շուրջբոլորը, երազե՜լ, հիանա՜լ և վերջապես միաձուլվել բնության այդ հրաշքին։

Կյանքը վերածնվում է, նոր թափ առնում, ոգեշնչվում և ոգեշնչում։

Գեղեցիկ է, պարզապես գեղեցիկ, գեղեցիկ՝ իր բոլոր բացահայտ և թաքուն կողմերով։

Մաքուր է, ինչպես առվակները վարար, որոնք հոսում են մեր սրտից։ Լուսավոր է ու ջերմ, ինչպես արեգակն այն, որ հեռվից համեստորեն ժպտում է և կարծես մեր միտքն է արտացոլում երկնքի լազուրում։

Իրական է, ինչպես մենք՝ մեր սրտի խորքում։

Այն մենք ենք, մեր իսկ երազներում։

Գարուն է, պարզապես գարուն։

mariam poghosyan

Ժամանակը կանցնի

Ժամանակը կանցնի, ու նա կգա… Կգա ու առանց հարցնելու կխրվի մութ ներկայիդ մեջ: Մթությունը քեզ չի խանգարի, բայց նրա ներկայությունը քո գլխում քեզ խորթ կթվա: Գլխացավ կունենաս, դեղեր կխմես, երկար կքնես, բայց չի օգնի, երազիդ էլ կգա…

Հետո կարթնանաս, դատարկ դեղատուփում գլխացավի դեղ կփնտրես, ուշքդ կորել է, մի փոքր ուշ միայն կնկատես, որ դատարկ է, ոչինչ չկա:

Մի պահ կլռես, կանէանաս, հետո խորը շունչ կքաշես, ու դա քեզ կօգնի վերադառնալ իրականություն: Հետո կհիշես, մի քանի բան կմոռանաս, հետո նորից կհիշես, վերջում էլ կհասկանաս, որ գլուխդ ամենևին էլ չի ցավում, գլուխդ կորցնելու աստիճան հոգիդ է ճչում, որովհետև միտքդ ու սիրտդ ընկել են հոգուդ հետևից, ինքն էլ վազել է, ընկել ու հիմա էլ ցավից ճչում է

Հոգուդ է դեղ պետք, այլ ոչ գլխիդ, հոգու դեղ պետք է փնտրես, ոչ թե գլխացավի, ու ոչ թե դատարկ դեղատուփում, այլ… Չգիտեմ, երդվում եմ, չգիտեմ, թե որտեղ կարող ես այդ դեղից գտնել, խոստանում եմ, իմանալուն պես անպայման կասեմ:

Հոգիդ կբուժվի, հետո հերթը կհասնի մտքիդ, մտքերդ խճճվել են, ով ասես ու ինչ ասես կա գլխումդ: Ախր, զգուշացրել էի, ամեն պատահածի ու պատահած իր ներս չթողնես, սենյակիդ պես թափթված է դարձել ու պահարանիդ պես փոշոտ: Հավաքել ու մաքրել է պետք, կուտակված մտքերն էլ զգեստապահարանի ներսում եղածի պես դասավորել է պետք:

Բա տեսքդ ի՞նչ է, տեսքդ ավելի թափթփված է, մազերդ մոռանում ես սանրել, կոշիկներիդ վրայի փոշին էլ կարծես գրադարանում պահված գիրք լինի. մաքրող չկա:

Հագուստդ կարծես ժամկետն անց ապրանք լինի, կներես, բայց շատ հին է:

Աչքերդ սառած են, ձեռքերդ` կնճռոտված, եղունգներդ դադարել ես խնամել: Քեզ ոտքից գլուխ պետք է նորոգես: Չէ, կներես, վերանորոգես…

Դեմքիդ գույն կգա, կվերսկսես շպարվել, կարմիր շրթներկով կպատես շուրթերդ, կշարունակես ժպտալ, աչքերդ շրթներկով չես ծածկի, բայց աչքերով էլ կժպտաս, ձեռքերդ կսկսեն փափկել, եղունգներդ էլ կխնամես, հագուստդ կփոխես, նորը կգնես, հինն էլ դեն կնետես, մազերդ կսանրես, կոշիկներիդ վրայի փոշին էլ մի լավ կմաքրես…

Մտքերդ էլ կդասավորես, ինչպես րոպեներ առաջ դասավորել էիր զգեստապահարանում խառնված շորերդ, ու սենյակդ էլ իսկույն կսկսես մաքրել:

Կկանգնես հայելու առաջ, կնայես քեզ, կհիանաս, հետո միանգամից կհիշես, որ մոռացել ես ամենակարևորի` դատարկ դեղատուփի մասին: Կվազես դեղատուն, կգնես գլխացավի դեղը ու միայն տուն մտնելուն պես կհիշես, որ գլուխդ չէր ցավում, ու որ քեզ հոգու դեղ էր պետք, այլ ոչ գլխացավի…