Ու ամենագեղեցիկ հանդիպումները լինելու են ամենապատահականները: Երբեք չես մտածելու օրվա, ժամի, հագուստիդ ու դեմքիդ գույների մասին: Ամենաչսպասվածները սպասվածներն են լինելու: Լինելու են ամենաչպլանավորվածներն ու անկանխատեսելիները, որոնք հերթականությամբ ու արմատապես պիտի փոխեն ողջ կյանքդ: Ամենագեղեցիկ պահերն ու դեմքի ամենաանկեղծ արտահայտություններն են լինելու:

Դրանք գալու են, որ վստահաբար հանգրվանեն սրտիդ ամենանուրբ լարերի աթոռներին ու կառավարեն սրտիդ նոտաներն ու ամենանվիրական զգացումներդ: Պատահական են լինելու, չես զգալու, որ հոգուդ մի կտորը, որ երբևէ սովոր չի եղել պատահականությունների, որի համար անակնկալները եղել են երջանկության ամենանշմարելի պահերը, այսօր պատահականության զոհ է: Դու շատ ուշ կամ երբեք էլ չես հասկանալու, որ ժամանակի հսկա թափանիվը քեզ առել է իր թևերին ու պտտում է այնպես, որ աշխարհից կտրվում ես:

Հոգիներ կան, որոնք հավերժ սպասում են պատահական հանդիպումների, շատ լավ հասկանալով, որ կյանքում պատահականություններ չեն լինում, որ ստեղծման օրից ի վեր ամեն ինչ  նախօրոք պլանավորված է եղել, և մտքումդ հանգրվանածն ու ճակատագիրն են ամեն ինչի կառավարիչը: Պատահական հանդիպումները շատ հաճախ հենց ամենաճակատագրականն են ու ամենամնայունը, որ կյանքումդ հեղաշրջում են բերում: Բերում են շրջադարձեր, որոնք պիտի վառ գույներով ներկեն, արևով ջերմացնեն ու արև-հոգիներով լցնեն, իմաստավորեն մինչ այսօր ունայնություն թվացած կյանքդ:

Կյանքում ոչինչ պատահական չի լինում, պատահական հանդիպումներ, զրույցներ ու մարդիկ չեն լինում: Լինում են ճակատագրական հանդիպումներ ու ճակատագիր-մարդիկ, որ գալիս են, հաստ ռետինով ջնջում տխուր տողերն ու նուրբ, ամենանուրբ շարժումով անցավ դրոշմում են իրենց անունը ճակատիդ, իրենք իրենց՝ սրտումդ…

Մարդկանց պետք են մարդիկ։ Պետք են, որ լսեն իրենց լայն բացված աչքերով, որ խոսեն իրենց հետ ոգևորված ու արագ-արագ՝ ինչ-որ հետաքրքիր պատմություն պատմելով կամ ոչ ծիծաղելի մի անեկդոտ հիշեցնելով։ Պետք են մարդիկ, որ հետները գնան դպրոց, համալսարան, աշխատանքի կամ թոշակ ստանալու։ Միասին գնան զբոսնելու, կինո կամ թատրոն, պիցցա կամ սուշի ուտելու, սուրճ կամ գինի խմելու։

Մարդկանց մարդիկ են պետք, որ համադասարանցիներ լինեն ու միասին ավարտեն դպրոցը։ Որ սովորեն նույն կուրսում ու 4-5 տարի դասերից հետո միասին գնան գնումների, աշխատանք որոնելու կամ իրար տուն՝ միասին մի բան սարքելու։ Պետք են մարդիկ, որոնք կզանգեն ինչ-որ հաճախականությամբ ու կհարցնեն՝ ինչ կա-չկա։

Մարդկանց մարդիկ են պետք, ում ցույց կտան նոր գնած զգեստները, կհարցնեն՝ ինչ կարծիքի են դրանց մասին ու մի տեսակ կլինեն գուցե՝ թե էդ մարդիկ իրենց սրտով մի բան չասեն։ Էնպիսի մարդիկ են պետք, ում հետ կքննարկեն եկող աշխատանքային օրվա անելիքները, կորոշեն շաբաթ-կիրակի միասին գնալ լողավազան կամ կտան իրենց հեռախոսը, որ սիրուն այգու մոտով անցնելիս նկարեն իրենց։

Մարդկանց առօրյա, կենցաղային մարդիկ են պետք։ Թվացյալ բովանդակ, կարևոր ու բաղկացուցիչ մարդիկ, որոնց շատությունը դառնում է սովորական, որոնց պակասը, սակայն, անսովոր լինելուց բացի չի դառնում երբեք ցավեցնող ու դատարկ։ Պետք են հեշտ մարդիկ՝ թեթև, ծիծաղող, ինչ-որ անտրամաբանական ու մեկ-մեկ հիմար ու ձևական բաներ անող ու էդ հիմարությամբ «անկեղծ» տպավորություն ստեղծող մարդիկ։ Պետք են հեռախոսին պատասխանող մարդիկ, էնպիսիները, որոնց արժե զանգել դասի գնալուց առաջ կամ դասերից հետո։ Որոնց հետ արժե գնալ խանութներով ու նկարվել սիրուն այգիներում։ Որոնց հետ լավ է, հեշտ է, անհոգ։

Մարդկանց պետք չեն լիքը մարդիկ։ Լիքը մարդիկ բարդ են, պարունակ ու խորը։ Լիքը մարդիկ կարող են բացարձակ տարբեր ու ծայրահեղ ճաշակ ունենալ, կարող են և չհավանել քո ընտրած զգեստն ու չսովորել քեզ հետ նույն կուրսում կամ համալսարանում։ Բայց երկար են մտածում էդ մարդիկ ամեն անգամ, երբ իրենցից ինչ-որ կարևոր խորհուրդ ես հարցնում։

Լիքը մարդիկ լիքն են պատկերացնում կյանքում ամեն բան՝ ջերմությունը, հոգատարությունը, մտերմությունը։ Կիսատված լինելը լիքը մարդկանց ցավն է։ Լիքը մարդիկ անկեղծ են, իսկական ու հավատարիմ։ Թեթև չեն, ու գուցե հեշտ չէ նրանց հետ մի խանութից մյուսը թափառել։ Գուցե խոսակցությունները առօրյա չեն՝ ձանձրալի ու անբովանդակ լինելու չափ։ Գուցե անընդհատ նոր բան կա նրանցից լսելու կամ նրանց լսեցնելու։ Լիքը մարդկանց սրտերում չի գալիս ժամանակ, երբ մտերմությունը դառնում է սովորական, իսկ ջերմությունը՝ դադարում գնահատելի լինելուց։ Լիքը մարդիկ մի՛շտ են հարում մտերմությանն ու միշտ գիտեն՝ ինչ թանկ բան է անկեղծ հոգատարությունն ու ջերմությունը։

Նրանց հետ խանութներով կգնաք հազարից մեկ, լողավազան՝ միլիոնից մեկ, այգիներում կնկարեք-կնկարվեք շատ կամ քիչ: Բայց կխոսեք նրանց հետ: Ոչ հեռախոսով ու ոչ առօրյայից: Կյանքից, լավից, վատից…

Մարդկանց պետք չեն մարդիկ, որոնք լաց են լինում իրենց ականջին։ Պետք չեն գիշերվա հազարին կյանքի անցողիկության, տարիների՝ արագ թռչելու, կամքի մեծ ուժի ու արժեքների մնայուն լինելու մասին մտքերից արթուն մնացող մարդիկ։

Պետք չեն մարդիկ, ովքեր հանկարծ ու առանց ինչ-որ առիթի կարող են ուրախանալ կամ տխրել։ Պետք չեն մարդիկ, որոնց ուրախության ու տխրության առիթները այնքան ակնհայտ չեն, ինչքան նոր զգեստը, հաջողված ֆոտոշարքը կամ նման մի բան։

Մարդկանց պետք չեն մարդիկ, ովքեր իրենց մեջ ամենից շատ ու ամենից առաջ կգնահատեն իրենց մնայուն լինելը։ Ովքեր թքած կունենան այն բոլոր պահերի վրա, որոնցում եղել են բացակայություններ, հեռավորություն ու ժամանակ, ու շնորհակալ կլինեն կյանքին՝ էս ամենի միջով անցնող ու իրենցը մնացող մարդկանց գոյության համար միայն։

Մարդկանց պետք չեն միշտ օգնության պատրաստ ու հավատարիմ մարդիկ։ Պետք չեն մարդիկ, որոնց հետ սուրճի կամ գինու փոխարեն կարելի է թեյ խմել։ Որոնց հետ առօրյա ու սովորական խոսակցություններին մի քանի տասնյակ անգամ կասեք-կլսեք Սարտրի, Նիցշեի, կամ ձեր իմաստուն հարևանների թևավոր խոսքերից ու չեք էլ իմանա, թե նրանք են ասել էդ խոսքերը։ Կմտածեք՝ դուք եկաք էդ խոր ու փիլիսոփայական եզրահանգումներին ձեր խիտ ու անկեղծ զրույցների արդյունքում։

Մարդկանց խճանկար մարդիկ պետք չեն։ Պետք չեն հանելուկներ։ Որ չմտածեն։ Որ ժամանակ չծախսեն։ Որ չսխալվեն հանկարծ, երբ չգտնեն ճիշտ պատասխանը հանելուկի կամ չկարողանան հավաքել խճանկարը։ Մարդկանց պետք չեն վեպեր կամ խորին չափածոներ՝ խառը բառերով ու բազմազան կետադրական նշաններով։ Նրանց պետք են պարզ համառոտ նախադասություններ։ Անբովանդակ։ Հեշտ։ Լուծելի։ Ստորակետներ, բութեր, շեշտեր հարկավոր չեն։ Նրանց վերջակետն էլ է հերիք՝ եզակի ու ճշգրիտ, որովհետև հավանականություն չկա՝ վերջակետը վերջից բացի ուրիշ մի տեղ դնելու, ու նրանք կկարողանան կետադրել իրենց գտած մարդկանց ճիշտ ու անթերի։

Մարդկանց միշտ-մարդիկ պետք չեն։ Միշտը բարդ բան է։ Էդ մարդիկ շատ են թեթև ու վառ՝ հավերժի բարձրության ծանրությունն իրենց ուսերին կրելու համար։

Կյանքում երբեմն ստեղծվում են պատնեշներ, որոնց մենք անկարող ենք դիմակայել։ Նախկինում ես այդ պատնեշների մասին արկածային գրքեր էի կարդում, հիանում գլխավոր հերոսի ճարպկությամբ, պատկերացնում ինձ նրա տեղում։ Երազում էի հայտնվել ճակատագրական մի խաչմերուկում, որտեղ որոշումներ կայացնելու հնարավորություն կունենամ ու իմ խելամիտ քայլերի շնորհիվ կկարողանամ հաղթահարել հաջողություններն օղակող այդ պատնեշները։ Սրանք 10-12 տարեկան աղջկա սուպերհերոս դառնալու երազանքներ էին, իսկ իրականությունը, ցավոք կամ բարեբախտաբար, ինձ համար ուրիշ՝ ավելի իրատեսական պատնեշներով ճանապարհ էր ընտրել։

Երևի երբեք չէի պատկերացնի, որ կյանքում ամենաշատը կատեմ անորոշությունը։ Առաջին հայացքից թվում է, թե այն ամենահեշտ հաղթահարելի փորձություններից մեկն է ու դրանից վախենալ պետք չէ, քանի որ երբեք պարզ չէ՝ դրական, թե բացասական կլինի անորոշ վարագույրի տակ թաքնված ապագան։ Բայց իրականում ամեն ինչ շատ ավելի դժվար է, երբ վերացական անորոշությունից զատ՝ քո կյանքի անբաժան մասն է դառնում իրական անորոշությունը։ Սկսում ես սովորել դրա հետ ապրել կողք կողքի, փորձում ես դրա հետ լեզու գտնել, բայց հաճախ անպատասխան ես մնում։

Ես բացահայտել եմ՝ ինչու է ինձ համար անորոշությունը ամենադաժան փորձությունը․ դրա հաղթահարումը կախված չէ իմ ջանքերից ու ոչ մի դեպքում ես իրավիճակը փոխել չեմ կարող։ Խախտվում են ապագայի բոլոր հնարավոր կամ անհնարին թվացող պլանները, վախենում ես առաջ շարժվելուց, որովհետև չգիտես՝ արդյոք փակ դռների հետևում անդունդ, թե անամպ երկինք է քեզ սպասում։

Կյանքի յուրաքանչյուր շրջանում մենք փորձում ենք հաղթահարել փորձություններ․ դրանք աստիճանաբար դառնում են մեր հաջողության գլխավոր բանաձևը։ Մաթեմատիկական ճշգրտությամբ չէ գրված այս բանաձևը, սակայն այն ապացուցվում է ամենապարզ մեթոդով․ յուրաքանչյուր փորձություն սխալներ անելու հնարավորություն է տալիս, որն էլ մեզ սովորեցնում է գնահատել մեր կարողությունները, հաշվարկել յուրաքանչյուր քայլ, հասնել նպատակի։

Վերջերս սկսել եմ ավելի շատ ժամանակ անցկացնել երեխաների հետ ու հետաքրքիր բան եմ նկատել․ նրանց յուրաքանչյուր քայլը սովորելու հնարավորություն է, նրանք մեծանում են սխալներ անելով։ Այս հատկանիշը մեծահասակները պետք է վերցնեն մանկությունից։

Այսօր ուզում էի վերհիշել բոլոր իմ ձախողումները, հիասթափությունները ու հաջողությունները։ Հետաքրքիր կապ գտա դրանց մեջ․ իմ ձախողումները նպաստել են իմ երազանքների իրականացմանը, դրանք ստեղծել են ինձ։ Պատահական չէ, որ հենց դրանք են ինձ ուժ տալիս առաջ շարժվելու համար։

Ես ապրում եմ Անգեղակոթ գյուղում։ Որոշեցի շրջել գյուղում ու պարզել՝ մարդիկ արդեն հարմարվե՞լ են ստեղծված իրավիճակին։

Դատելով գյուղացիների առօրյա աշխատանքից՝ նրանք այնքան անհանգստացած չեն համավարակով, որքան սահմանից ստացած վերջին նորություններով։ Նրանք վիրուսային իրականությանը խառնել են նաև անհանգստությունը։

Ես կզրուցեմ տեղի հիվանդանոցի բժշկուհի Զառա Առաքելյանի հետ։

-Բժշկուհի՛, աշխարհում կորոնավիրուսի վարակը որակվել է որպես պանդեմիա։ Ինչպե՞ս են վերաբերվում գյուղում ստեղծված իրավիճակին։ Արդյոք կա՞ն վարակվածներ։

-Բարեբախտաբար, վարակվածներ չունենք, կարծում եմ՝ չենք էլ ունենա։ Գյուղում թե՛ մեծ, թե՛ փոքր բավականին լուրջ են վերաբերվում ստեղծված արտակարգ դրությանը։ Նույնիսկ իմ աշխատասենյակից եմ հետևում. հատկապես խոցելի խմբի ներկայացուցիչները խստորեն են հետևում կանոններին և մյուսներին ևս զգուշացնում են։ Այս առումով շատ կարգապահ տատիկներ ու պապիկներ ունենք։

-Արտակարգ դրությունից առաջ համայնքում ինչքանո՞վ էին պահվում հիգիենայի կանոնները, և հիմա ինչքանո՞վ է փոխվել գյուղացու վերաբերմունքն ու մոտեցումը դրա նկատմամբ։

-Մարդիկ ավելի լուրջ են վերաբերվում, պատասխանատվությունը մեծացել է մյուսների հանդեպ։ Այստեղ են ասել. «Չկա չարիք առանց բարիք»։ Մարդկանց վերաբերմունքը լիովին փոխվել է հիգիենայի կանոնների նկատմամբ։

-Իսկ հաճա՞խ են խառնում այլ հիվանդությունների ախտանիշները կորոնավիրուսի հետ։

-Երեկ գյուղում կանչ ենք ունեցել 71 տարեկան տարեցի մոտ կար ջերմություն, բայց հետազոտվելուց հետո ուղարկվեց քաղաք և պարզվեց նախաինսուլտ է։

-Ի՞նչը կարող է պատճառ դառնալ համաճարակի տարածման համար և ո՞րն է գլխավոր խնդիրը գյուղում։

-Գլխավոր խնդիրը զանգվածային հավաքներն են. դաշտից անասուններին գոմ բերելիս անհնար է պահպանել սոցիալական հեռավորությունը։ Դիմակների արդյունավետությունը անհետանում է, երբ շատ մարդիկ հավաքվում են մի տեղում, հաճախ նաև առանց դիմակի։

-Արդյունավե՞տ է արդյոք քարոզչությունն ու սահմանափակումները։ Ինչպիսի՞նն է արդյունքը դիմակների կրումը պարտադիր դարձնելուց հետո։

-Անշուշտ արդյունավետ է, բայց մեր կառավարությունը ուշ դրեց խիստ սահմանափակումները։ Արդյունավետ է, եթե դիմակը դնում են և՛ առողջ մարդիկ, և՛ հիվանդները։ Այստեղ հաշվի պետք է առնենք նաև ժողովրդի ֆինանսական խնդիրները։ Դիմակն առհասարակ պետք է լինի քառաշերտ. դա է իսկական դիմակը, որը պետք է փոխվի օրական առնվազն 4 անգամ։ Հիմա անցել են նորաձևության, գույներն են համապատասխանեցնում. դա ոչ թե դիմակ է, այլ դիմակահանդես։

-Մեր հիվանդանոցին տրամադրե՞լ են բավարար քանակով պաշտպանիչ միջոցներ, որպեսզի ապահովեն բուժաշխատողներին։

-Ոչ։ Այսքան ժամանակ տվել են ընդամենը 1 տուփ ձեռնոց, 10 հատ դիմակ, 1 շիշ ալկոգել և երկու փոքր բժշկական հագուստ, որի մեջ անգամ մեր ձեռքը չի մտնի։ Սա հավասար է չտալուն։ Միևնույն ժամանակ մենք մեր նորմալ ռեժիմով աշխատում ենք՝ գնելով պաշտպանիչ միջոցները մեր իսկ գումարով։ Ես դիմել եմ ԱԻՆ-ին, ասացին, որ կփոխհատուցեն հետագայում։ Բայց բոլոր դեպքերում բուժարանն այն վայրը չէ, որ անտեսվի։

Համավարակի պատճառով տուժել են շատ ոլորտներ։ Մարտ ամսից փակված են տեղի Մշակույթի տունը, դպրոցը և մանկապարտեզը։ Զրուցել եմ Մշակույթի տան ղեկավար Փնջիկ Մակարյանի հետ։

-Ինչպիսի՞ն է Ձեր վերաբերմունքը համաճարակի նկատմամբ։ Արդյո՞ք Ձեր շրջապատում պահպանում են սահմանված բոլոր կանոնները։

-Սա համաշխարհային մակարդակի խնդիր է։ Վիճակը մեզ մոտ ևս ցավալի է, կորուստը՝ անդառնալի։ Կառավարությունը ճիշտ քայլեր է ձեռնարկում, բայց, ցավոք, ուշացրել է խիստ սահմանափակումները։ Իսկ ինչ վերաբերում է ժողովրդին, տարակարծություններ շատ կան։ Ամբողջ աշխարհը հետևում է սահմանված կանոնների։ Եթե ասում են պարետը, վարչապետը, ուրեմն պետք է հետևել դրանց և վերջ։

-Ի՞նչ կասեք դիմակների էֆեկտիվության մասին։ Արդյո՞ք բոլորն են կրում դիմակ։

-Ես կողմ եմ դիմակ կրելուն՝ ինչքան էլ անհարմար լինի։ Մենք պարտավոր ենք հետևել պարետատան ցուցումներին, առավել ևս պանդեմիայի ժամանակ։ Առհասարակ պետք է կարողանալ ընկալել ճիշտը՝ այդ թվում դիմակ կրելը։ Շատերը դեռ կարծում են, թե այս ամենը սուտ է, բայց խելացի մարդը չի կարող այդպես մտածել։

-Դուք մշակույթի ոլորտի ներկայացուցիչ եք։ Մանրամասնեք խնդրեմ, ինչքանո՞վ է ազդել համավարակը Ձեր աշխատանքի, առօրյայի վրա և առհասարակ, զգացվո՞ւմ է մշակութային արժեքների պակասը գյուղում։

-Այս պահին մշակութային արժեքների պակաս շատ կա։ Իմ խմբի երեխաները պետք է ելույթ ունենային, և մենք պլանավորում էինք նաև զվարճալի ամառ ժամանցային միջոցառումներով, բայց ամեն ինչ չեղարկվեց։

-Եվ վերջում, ինչպե՞ս եք վերաբերվում պարետատան սահմանափակումներին։ Ինչպիսի՞ն է դրանց արդյունավետությունն այստեղ։

-Մեր ժողովրդի մեջ հնուց ի վեր չի եղել հնազանդություն. եթե կա երկու հայ, երկուսն էլ ուզում են ինքնիշխան լինել։ Որոշ երկրներում հեշտ է հնազանդեցնել և կարգուկանոն պահպանել, բայց «գյուղ կանգնի, գերան կկոտրի», իզուր չէ ասված։ Եթե ի սկզբանե ենթարկված լինեին, վիճակը սրան չէր հասնի։ Բայց մեր հայ ազգը, հայ գյուղացին ուժեղ է ու խելացի, մենք առողջ ենք դատում։ Ես ևս մեկ անգամ հորդորում եմ բոլորին լինել միասնական, լինել լավատես, որովհետև սա էլ կանցնի։

Մի քանի հարց կտամ նաև մանկապարտեզի տնօրեն Արևիկ Գևորգյանին և կպարզեմ, թե ինչ ազդեցություն է թողել համաճարակը այս ոլորտում։

-Մինչ այս պանդեմիան, մանկապարտեզում ինչպիսի՞ն էր հիգիենայի կանոնների պահպանումը։

-Առաջ էլ է խիստ եղել, վիրուսից հետո ավելի խիստ կլինեն կանոնները։ Ես մինչ այդ էլ խիստ և հետամուտ եմ եղել դրանց կատարմանը։

-Այս վիճակը ինչպե՞ս կազդի սաների վարքի վրա հետագայում, և արդյո՞ք ինչ-որ բաներ կփոխվեն նրանց առօրյայում։

-Ես կարծում եմ՝ խնդիր կունենանք մի փոքր շփման հետ, հեռավորություն պահելու հետ։ Հուսանք սեպտեմբերից կբացվեն մանկապարտեզները և կփոխվեն խաղերը։ Երեխաները պետք է լիարժեք պաշտպանված լինեն այստեղ։ Ես անձամբ երեխաների նկատմամբ ցուցաբերում եմ նաև հոգեբանական մոտեցում։

Գյուղում վիճակը վերահսկելի է, կարևորը՝ վարակվածներ չունենք։ Գյուղացին զբաղվում է իր առօրյա գյուղատնտեսական աշխատանքով, փորձում է հարմարվել սահմանված կանոններին և հաղթահարել պանդեմիան։

Հիշում եմ՝ մեզ դպրոցում ասում էին՝ մենք տարածք չենք գրավում, մենք ազատագրում ենք: Մենք Հայրենիք ենք ազատագրում: Հիմա այս տողերի իմաստը էլ ավելի լավ եմ գիտակցում:

Երկու օր է մտքումս պտտվում են Սևակի տողերը․ «Մենք քիչ ենք, սակայն մեզ հայ են ասում…»։

Չգիտեմ՝ ինչ գրեմ:

Այն սերն ու հպարտությունը, որ զգում եմ իմ երկրի, իմ հայրենիքի ու հայ լինելուս համար, անբացատրելի է: Ու վստահ եմ, որ միայն ինձ մոտ չէ այդպես:

Շունչներս պահած հետևում ենք նորություններին՝ լարված, բայց մտքներումս գիտենք, որ մենք ենք ուժեղը, մենք են հաղթողը: Դա այդպես եղել է ու լինելու է:

Հաստատ չեմ կարող զգալ այն, ինչ զգում են սահմանամերձ շրջաններում ապրող հասակակիցներս, բայց գիտեմ, որ նրանք էլ ավելի ուժեղ են ու անվախ:

Մտքով գնում եմ չորս տարի հետ: 2016-ին ուրիշ էր, հիմա՝ ուրիշ: Ապրիլյանը մի ուրիշ զգոնություն ու զորություն բերեց իր հետ:

Աշխարհի վրա կա՞ մի այնպիսի ժողովուրդ ու ազգ, որ անցած լինի մեր ճանապարհը, որ տեսած լինի այն արհավիրքները, որոնց միջով մենք արժանապատվորեն անցանք: Չկան…

Ու հիմա բաց ճակատով կանգնում ենք աշխարհի առաջ, որովհետև ոչինչ չունենք ապացուցելու. մեր գծած ճանապարհը ամեն բան ցույց է տալիս, ու պատմությունը, որը հավերժ կերտելու ենք, դառնալու է դրա ամենավառ ապացույցը:

Ուժը ոչ թե քանակի, այլ ոգու զորության մեջ է: Նժդեհն ասում էր. «Հաղթում է այն կողմը, որը վստահ է ոչ թե սպառազեն բռունցքի, այլ ներազեն գերազանցության»:

Չէ, պատրիոտիկ խոսքեր չեմ ուզում ասել, մենք ամենքս էլ մեր մաշկի վրա զգում ենք հայրենասիրության ու հայրենիքի արժեքը:

Թեև հիմա խոսքերով դժվար է նկարագրել ամեն ինչ ու նույնիսկ անհնար, այն դեպքում, երբ հայրենակիցներդ կյանքի, հայրենիքի ու ազատության կռիվ են մղում բարբարոսների դեմ, իսկ դու տանն ես ու հնարավորություն ունես այս ամենը գրելու: Ու էլի նրանց շնորհիվ: Շնորհակալ ենք, տղե՛րք, ձեր գործն անմահ է: Ուժե՛ղ եղեք: Դուք խաղաղություն եք պարտադրում: Մենք հպարտ ենք ու միշտ ձեր կողքին:

Հազար փառք հայոց անպարտելի բանակին, զինվորներին և սպայակազմին:

#TavushStrong