Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
Ջերմուկի Ձախափնյակ թաղամասում է գտնվում թիվ 2 արվեստի դպրոցը: Իմ հասակակիցներից շատերն են դասերից հետո շտապում այնտեղ: Այսօր որոշեցի ձեզ ներկայացնել մեր դպրոցըփոքրիկ հարցազրույցների և լուսանկարների միջոցով:
Հարցազրույց Ջերմուկի արվեստի դպրոցի տնօրեն Խաչիկ Ենոքյանի հետ
-Ե՞րբ է ստեղծվել դպրոցը և ի՞նչ պատմություն ունի:
-Ջերմուկի արվեստի դպրոցը ստեղծվել է 1969 թվականին, իսկ մեր Ձախափնյակի դպրոցը առանձնացել է և գործում է 1995 թվականի սեպտեմբերից և կոչվում է Ջերմուկի արվեստի համար 2 դպրոց: Դպրոցն ունի երկար պատմություն: Կարող եմ ասել, որ դպրոցը առաջ շատ վատ պայմաններում էր գտնվում, տեղակայված էր բնակելի շենքի երկու մուտքերում՝ տարբեր բնակարաններում էինք դասերը անցկացնում, որը հարմար չէր ո՛չ ուսուցանելու համար, ո՛չ աշակերտների համար:
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
-Քանի՞ աշակերտ և ի՞նչ բաժիններ ունի դպրոցը:
-Այսօրվա դրությամբ դպրոցն ունի 196 աշակերտ: Դպրոցն ունի հիմնականում բոլոր բաժինները, թվեմ երաժշտականները՝ դաշնամուր, ջութակ, կիթառ, քանոն, շվի, դուդուկ, կլառնետ, ակարդեոն, ոկալ, դհոլ: Եվ ունենք նաև պարի և կերպարվեստի բաժիններ: Պարարվեստում դասավանդում են դասական, հայկական, ժամանակակից, իսկ կերպարվեստում՝ համարյա նրա բոլոր ճյուղերը՝ նկարչություն, ծեփագործություն, փորագրություն և այլն:
-Հատկապես արվեստի ո՞ր ճյուղում ունեք շատ նվաճումներ:
-Ես կասեի նվաճումը այն է, որ այսօր դպրոցի ուսուցիչների գրեթե 80%-ը մեր դպրոցի շրջանավարտներն են, և ես հպարտանում եմ, որ ես էլ եմ այս դպրոցի շրջանավարտ, և առաջի՛ն շրջանավարտն եմ: Անդրադառնամ հարցին՝ նվաճումը այն է, որ հիմա ես շատ հպարտ եմ, որովհետև մեր դպրոցի շրջանավարտներից շատերը թե՛ արտերկրում, թե՛այստեղ բեմերում են հանդես գալիս: Անուններով չեմ ուզում նշել, որովհետև գեղեցիկ չի լինի, եթե մեկին նշեմ, մյուսին` մոռանամ:
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
-Առա՞ջ էին աշակերտները շատ, թե հիմա, և ինչո՞ւ:
-Իհարկե հիմա՛: Առաջ աշակերտների թիվը հասնում էր 80-85, ամենաշատը` 100, բայց հիմա, ինչպես նշեցի 196 է, և հուսով եմ, որ դեռ ավելի կշատանա:
-Իսկ մասնագետները Ջերմուկի՞ց են, թե՞ այլ տեղերից են գալիս:
-Հիմնականում Ջերմուկից են, մեր շրջանավարտներն են, բայց ունենք այլ տեղերից էլ. 24 ուսուցիչներից 3 կամ 4 մասնագետ:
Երեխաները մեծ հաճույքով են հաճախում դպրոց: Ասեմ` ինչու, որովհետև եթե հաճույքով չգան, սա վճարովի դպրոց է, ինձ թվում է, որ ոչ մի ընտանիքի մայր կամ հայր հենց այնպես գումար քամուն չեն տա, որպեսզի իր երեխան աչուզենալով գա դպրոց:
-Որպես արվեստի դպրոցի տնօրեն, ի՞նչ կառաջարկեիք անել, որպեսզի երեխաների հետաքրքրությունը դեպի արվեստը ավելի մեծանար:
-Ես արդեն մի քանի տարի է, ինչ պայքարում եմ դրա համար: Ջերմուկ քաղաքը մեկուսացած է, ծայրամաս է, և նրանից այն կողմ էլ ոչ մի բան չկա: Այս դեպքում ակնհայտ է, որ քաղաքը տուժում է: Երեխաները մինչև հիմա չգիտեն, չեն տեսել մեր հայտնի երաժիշտներին ու երգիչներին, իսկ դա շատ է ազդում մեր երեխաների ճաշակի վրա: Ջերմուկում կուլտուրայի օջախ, տուն չունենք, որպեսզի մեզ մոտ էլ համերգներ կազմակերպվեն, ներկայացումներ, թատրոն գա մեզ մոտ, որպեսզի երեխաները շփվեն ժամանակակից արվեստի հետ: Նրանք Ջերմուկի միայն մի քանի տներն են տեսնում, նույն առօրյան, նույն դպրոցը… Ես չէի ուզի այդպես լիներ, որովհետև Ջերմուկում զբաղվելու տեղ շատ քիչ կա, կրկնում եմ` շա՜տ քիչ:
***
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
Հարցազրույց ջութակի և կիթառի ուսուցիչ Աստղիկ Սամսոնյանի հետ
-Ջերմուկցի երեխաները սիրո՞վ են ընտրում ջութակի բաժինը:
-Քանի որ ջութակ նվագելը շատ բարդ է, դրա համար սկզբում լավ մտածում են, բայց եթե գալիս են, ուրեմն սիրով, որովհետև եթե չսիրեն, չեն կարողանա լիարժեք տիրապետել գործիքին:
-Քանի՞ աշակերտ ունեք:
-Ունեմ ութ աշակերտ, որոնցից երեքը հաճախում են ջութակի, իսկ մնացած հինգը կիթառի բաժին:
-Ի՞նչ կասեք, երեխաները հեշտությա՞մբ են սովորում տվյալ գործիքներին տիրապետել:
-Դե, ինչպես նշեցի, ջութակ նվագելը շատ բարդ է: Այն համարվում է ազնվագույն գործիք: Կա այսպիսի մի ասացվածք. «Ջութակը գործիքների թագուհին է, իսկ դաշնամուրը՝ թագավորը, և նրանք միասին շատ գեղեցիկ են հնչում»: Կիթառը համեմատած ջութակի հետ ավելի հեշտ է նվագել: Բայց ամեն գործիք ունի իր դժվարությունները, և մենք` ուսուցիչներս, պիտի աջակցենք երեխաներին դրանք հաղթահարել և առաջ շարժվել:
-Ի՞նչ խորհուրդ կտաք այն երեխաներին, ովքեր չկարողանալով տիրապետել գործիքին, միանգամից հուսահատվում են ու թողնում ուսուցումը:
-Բոլոր երեխաներին թվում է, թե առաջին իսկ դասից պետք է նվագեն այնպես, ինչպես լսել են հեռուստացույցով, կամ համերգների ժամանակ: Բայց երբ տեսնում են, որ չեն կարողանում, ճիշտ է, սկզբից հիասթափվում են, բայց մեր ուսուցիչների ջանքերի շնորհիվ նրանք հասկանում են, որ երկար աշխատանքից հետո անպայման կհասնեն արդյունքի:
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
-Դուք ունեցե՞լ եք այդպիսի աշակերտներ:
-Այո, ունեցել եմ: Մի երեխա եկավ ինձ մոտ կիթառի դասընթացների: Մեկ-երկու դասից հետո էլ չեկավ: Իմ կարծիքով նա ուզում էր իմանալ, թե ինչ է կիթառը:
-Նվաճումներ ունեցե՞լ եք:
-Այո, իհարկե: Քանի որ այս բաժինները դպրոցում նոր են բացվել, մենք դեռևս ունենք մեր տաղանդավոր Ալինայի և նրա ջութակի շնորհիվ վաստակած մեկ պատվոգիր: Բայց ես և իմ աշակերտները չենք հուսահատվում, և պարապում ենք, որպեսզի հասնենք նորանոր հաջողությունների:
***
Հարցազրույց պարի ուսուցիչ Արարատ Հակոբյանի հետ
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
-Քանի՞ տարի է, ինչ աշխատում եք որպես պարի ուսուցիչ, և ինչպե՞ս ստացվեց, որ ընտրեցիք հենց այս մասնագիտությունը:
-Որպես պարի ուսուցիչ աշխատում եմ 38 տարի: Դե, բախտի բերմամ այնպես է դասավորվել, որ շատ սիրելով պարողից դարձել եմ պարի ուսուցիչ:
-Միայն ա՞յս դպրոցում եք աշխատել:
-Ոչ, սկզբնական շրջանում աշխատել եմ Վայքի մշակույթի տանը, այնուհետև աշխատել եմ Ջերմուկի դպրոցում և դրանից հետո միայն տեղափոխվել եմ այստեղ՝ Ջերմուկի թիվ 2 արվեստի դպրոց:
-Ի՞նչ տարիքի երեխաներ են հաճախում:
-Մեզ մոտ հաճախում են 6 տարեկանից և սովորում են 7 տարի, բայց կուզեինք, որ մինչև 30-40 տարեկան մարդիկ էլ հաճախեին, որովհետև ինձ թվում է, լավ չի լինի, որ տղամարդը գոնե քոչարի պարել չկարողանա:
-Կա՞ն պարային խմբեր:
-Այո՛, իհարկե, ի՞նչ պարարվեստի բաժին առանց պարային խմբերի: Մենք ունենք պարային դասարաններ: Իմ յոթերորդ դասարանը հիանալի դասարան է, մեր հինգերորդ-վեցերորդ դասարաններն էլ են լավը, ու այսօր նրանք մեր դպրոցի պարծանքն են: Ցանկացած տեղ կարող ենք գնալ մրցումների: Գնացել ենք ու շատ մեդալներ, պատվոգրեր ենք բերել: Մեր պարի և՛ խմբերը, և՛ մենակատարները շատ մեդալներ ու պատվոգրեր են ստացել, պարգևատրվել են Մշակույթի նախարարի կողմից պատվոգրով:
-Ի՞նչ պարեր են պարում ձեր սաները:
-Մենք պարում ենք ժողովրդական պարեր, ազգագրական, ժամանակակից և այլ ազգերի պարեր:
-Պարային խմբերը Հայաստանից դուրս մրցույթներ մասնակցե՞լ են:
-Ոչ, քանի որ մենք հովանավոր չունենք, իսկ այստեղից արտերկիր գնալը շատ թանկ արժե: Ունեցել ենք հրավերներ, բայց գումարի հետ խնդիրների պատճառով չենք գնացել, և ինձ թվում է, որ չենք էլ գնա, եթե հովանավոր չգտնենք:
-Հե՞շտ է աշխատել երեխաների հետ, ովքեր իրենց առաջին քայլերն են անում պարարվեստում:
-Ցանկացած մասնագետ, ցանկացած մանկավարժ, եթե լավ հասկանա երեխաների հոգեբանությունը, ուրեմն այդ ուսուցիչը շատ հեշտ կաշխատի երեխայի հետ, իսկ եթե չհասկացավ՝ ոչ մի հաջողության չի հասնի իր բնագավառում: Բայց ինձ համար շատ հեշտ է: Առանց երեխաների ես իմ օրը, ընդհանրապես ինձ չեմ պատկերացնում:
***
Լուսանկարը` Նանե Եղիազարյանի
Հարցազրույց Արվեստի դպրոցի սաներ Դիանա Սահակյանի և Դիանա Նիկողոսյանի հետ
-Ինչպե՞ս ստացվեց, որ սկսեցիր հաճախել երաժշտական դպրոց:
Դ.Ս. -Մի օր դպրոց եկան արվեստի դպրոցի ներկայացուցիչները և ասացին, որ պարի բաժնում ընդունելություն է սկսվել: Ես շատ ուրախացա, և երբ հասա մեր բակ, առանց տուն հասնելու դրսից մայրիկիս կանչեցի և ասացի, որ ուզում եմ գնալ պարի, իսկ նա ինձ ասաց, որ արդեն գրանցել է:
Դ.Ն. -Դպրոցում հայտարարություն էին անում, որ պարի բաժնում ընդունելություն է: Մայրիկս էլ ինձ գրանցեց, ու մինչև հիմա չեմ փոշմանել:
-Օգնո՞ւմ է ձեզ երաժշտությունը:
Դ.Ս. -Այո, իհարկե: Երբ ինչ-որ արարողության եմ գնում, ու սկսվում է պարելու ժամանակը, ես կարողանում եմ ինձ ամենալավ կողմից դրսևորել:
Դ.Ն. -Երաժշտությունը բոլորին էլ օգնում է, և ես էլ մտնում եմ բոլորի մեջ:
-Արդյո՞ք պլանավորում եք այս ուղղությամբ շարունակել ուսումը:
Դ.Ս. -Այս տարի ավարտում եմ պարս, բայց սիրողական այն կշարունակեմ, իսկ որպես մասնագիտություն՝ ոչ:
Դ.Ն. -Պարել շատ եմ սիրում, բայց իբրև մասնագիտություն չեմ ընտրի:
-Եթե հնարավորություն ունենայիք փոփոխություններ անել երաժշտական դպրոցում, ի՞նչը կփոխեիք:
Դ.Ս. -Առաջ միգուցե ինչ-որ բան փոխեի, բայց հիմա, երբ դպրոցը լիովին վերանորոգվել է, ոչինչ չեմ փոխի:
Դ.Ն. -Ինձ մեր դպրոցը շատ է դուր գալիս, և ես ոչինչ չէի փոխի:
Հարցազրույցը գրի առավ Նանե Եղիազարյանը
Օտար երկրներից եկած բազում կամավորներ, բարեկամներ և հարազատներ եմ ունեցել: Բայց ամենաշատը շփվել եմ ամերիկացի կամավորների հետ, իսկ նրանցից մեկին յուրահատուկ կերպով եմ սիրել: Նրա անունը Լորեն է:
Մի օր պարապմունքից հետո որոշեցինք նրա սիրելի խաղերից խաղալ, որը կոչվում է scrubble: Տեսնելով, որ խաղը շատ է ձգձգվում, մայրս աշխատասենյակի բանալին թողեց մեզ և գնաց տուն: Դա մի խաղ է, որի ժամանակ մեզ մոտ ունեցած անգլերեն տառերով պիտի կարողանայինք բառեր կազմել ու այդ բառերը միացնեինք իրար: Խաղը բավականին դժվար էր, այդ պատճառով էլ մենք այն ավարտեցինք ժամը 6-ին, երբ արդեն անձրևում էր: Վազելով գնացինք նրա բնակարան, որը հանրակացարանում էր ու կից էր աշխատավայրին: Ինձ տվեց իր անձրևանոցներից, զանգահարեց իր ընկերուհուն, ով նույնպես կամավոր էր, ու մենք գնացինք պիցա ուտելու: Դե՛, պատկերացրեք՝ սառը եղանակին՝ տաք պիցա… Այնպե՜ս էր բուրում: Արդեն ուշ էր: Ես վազեցի տուն:
Այս ամառն ամենահետաքրքիրն էր: